تعرىف پىشرفت تحصىلى هر تشكل سازمان ىافته اى جهت حفظ و ادامه حىات خود نىازمند اجزاىى است كه طى ىك فرآىند مشخص و معىن طى زمان تعىىن شده از دروندادى كه به آن داده مى شود، برونداد مورد انتظار را تأمىن نماىد. واضح است كه اگر سىستمى نتواند به اهداف مورد انتظار برسد موجودىت آن زىر سئوال مى باشد. آموزش و پرورش به عنوان ىك نظام آموزشى در هر جامعه‌اى با صرف هزىنه فراوان تعلىم و تربىت فرزندان واجب التعلىم آن جامعه را به عهده دارد. انتظار مى رود كه محصولات نهاىى اىن سازمان در آىنده از كارآىى و بهره ورى كافى برخوردار باشند.
موفقىت تحصىلى عبارتست از به پاىان رساندن هر مقطع از تحصىل توأم با موفقىت و در نهاىت به اتمام رساندن دوره متوسطه و اخذ مدرك دىپلم و ىا پىش دانشگاهى و اىن پاىان مسئولىت آموزش و پرورش نسبت به هر محصل مى باشد(رستمی، 1391). 2
عوامل مؤثر در پىشرفت تحصىلى كودك در طى مراحل مختلف رشد همان قدر كه نىاز به استقلال فكرى و عملى دارد، به همان مىزان هم به كمك والدىن نىاز دارد.اىن نىاز با شروع دوران تحصىل محسوس تر مى شود.اىنجاست كه اولىاء باىد با علم و اطلاع و كاملاً آگاهانه به ىارى كودكان خود بشتابند اما اىن مشاركت نىابد به گونه اى باشد كه طفل ضعىف و متكى به دىگران بار بىاىد.به وجود آوردن اتكاءبه نفس در كودك و اىجاد حس مسئولىت در او بهترىن راه موفقىت آنان است و كمك هاى اولىاء در ىاددادن مطالب درسى باىد چنان باشد كه كودك فكر كند اىن خود اوست كه مشكلاتش را از پىش پاىش بر مى دارد.
باىد دانست كه كودكان هم از داشتن استقلال احساس غرور مى كنند. توجه به مراحل زىر مى تواند عامل موثرى در پىشرفت تحصىلى كودكان باشد:عادت دادن كودك به نظم و ترتىب در كارهاى روزانه: مسئله اى كه كودكان و والدىن آنها با شروع دوران تحصىل با آنها مواجه مى شوند، زمان انجام تكالىف درسى است و معمولاً كودكان از زمان برداشتى سطحى و تئورىك دارند.
طفل موقعى به ىاد انجام تكالىف مدرسه اش مى افتد كه خستگى هاى ناشى از بازى و شىطنت او را از پا انداخته است. در چنىن هنگامى كه كودك خسته و خواب آلود مشغول سرهم بندى تكالىفش است، با غر زدنهاى والدىنش روبه رو مى شود: اىن چه وقت انجام تكالىف است... اىن همه وقت را چه كردى؟ اولىاء از همان روزهاى اول تحصىل و حتى قبل از آن باىد كودك خود را به نظم و انظباطى آگاهانه عادت دهند.مشروط براىنكه چنىن نظمى توام با تنوع و خلاقىت باشد.انضباط خشك طفل را خشن و عاصى بار مى آورد. برخورد منطقى و معتدل با كودك: كودك شما از نظر سن كودك نىست، بلكه ىك انسان است كه هرچىزى را درك مى كند. درك اىن نكتة ظرىف لزوم برخورد منطقى و مستدل با كودك را بخوبى توجىه مى كند.كودكان معمولاً به چىزهاى توجه دارند كه در نظر بزرگترها كم اهمىت و بى مورد جلوه مى كند.الزاماً چنىن توجهى سؤالات متعددى را در كودكان موجب مى شود كه گاه براى بزرگترها خنده آور و بى مفهوم است.
والدىن باىد در جواب دادن به سئوالات كودكان و در برخورد با آنها توجه داشته باشند كه ممكن است ىك برخورد غىرمنطقى و ىك حرف ناسنجىده در شخصىت كودكشان اثر سوء و پاىدارى داشته باشد، بخصوص در تشوىق و تنبىه كودكان باىد وسواس بىشترى نشان داد. كودك باىد بداند كه چرا تشوىق ىا تنبىه مى شود نتاىجى كه از تشوىق و تنبىه هاى بىجا حاصل مى شود بدتر از آن است كه بتوان در اىن جا ذكر كرد(غفارزادگان، 1368).
1- اولىاء نباىد نقطه مقابل مربىان قرار گىرند: كوچك شمردن معلم و نادان جلوه دادن او در ذهن كودك نسبت به مربى و كتاب اىجاد تردىد مى كند.كودك مطالب درسى را فقط به اىن خاطر به ذهن نمى سپارد كه در كتاب نوشته شده است، بلكه بىشتر به اىن جهت آن را قبول دارد كه از زبان ساده و شىرىن معلمش مى شنود. در مواردى ممكن است والدىن هنگام بازدىد كتابچة درس كودك، در جواب پرسشى كه توسط معلم داده شده تردىد كنند. در چنىن مواقعى بهترىن راه،مراجعه به مدرسه و مطرح كردن موضوع با معلم اروش تدرىس امرى است پوىا و تجربى، به اىن معنى كه نباىد روش هاى تدرىس امروزى را با روش تدرىسى كه مثلاً بىست سال پىش مرسوم بوده، مقاىسه كرد.امروزه روانشناسان و علماى تعلىم و تربىت با تكىه بر ىافته هاى علمى خود كه مبتنى بر تجربه و آزماىش است،براى بهبود بخشىدن در كىفىت وضع تحصىلى دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصىلى روش ها و طرق گوناگونى را ارائه مى دهند. هر معلمى با استفاده از تجربىات خود و با ارتقاء مهارتهاى شغلى خوىش روشى دارد كه مختص خود اوست.اىن مورد بىشتر در رسىدگى به مقدار تكلىفى كه معلم تعىىن كرده و همچنىن در روش تدرىس رىاضى بروز مى كند.
2- در چنىن مواردى والدىن كودكان خود را متهم به دروغگوىى كرده و ىا معلمان آنها را نسبت به كارشان كم علاقه و بى توجه به حساب مى آورند. به طور مثال اكنون تاكىد بىشترى روى اىن مسأله مى شود كه تعىىن تكلىف هاى سخت و طاقت فرسا نه تنها در ىادگىرى عامل مؤثرى نىست بلكه موجب زدگى و فرار كودك ازمدرسه مى شود.معلم ممكن است روى شناختى كه نسبت به دانش آموزان خود دارد براى هر ىك مقدار معىنى تكلىف تعىىن كند ىا در مورد تدرىس رىاضى كه گاه والدىن راسردرگم مى كند، مسئله ملموس تراست كه جاى خود خواهد آمد. والدىن قبل از هر گونه پىش داورى نسبت به كار معلم باىد بىشتر در جرىان تغىىر و تحولات نظام آموزشى قرار گىرد.
3- اولىاء باىد با مطالب كتاب هاى درس فرزندشان آشنا باشند: مطالبى براى هر سال در نظر گرفته شده، همانطور و بى حساب و كتاب نىست. مطالب درسى در دوره پنج سالگى (ساله) ابتداىى متناسب با نىازهاى سنى، روحى كودك و گنجاىش ذهنى او است. والدىن كه نسبت به تحصىل فرزندان خود علاقه بىشترى دارند، باىد قبل از هر چىزى ازمطالبى كه به فرزندشان آموخته مى شود، مطلع باشند. مروركردن كتاب هاى درسى كودك مى تواند چنىن اطلاعاتى را در اختىار آنها قرار دهد. همچنىن بىشتر تمرىنات و موضوعاتى كه در كتاب هاى درس دورة ابتداىى آمده، هدف خاصى را دنبال مى كند، والدىن باىد به دور از هرگونه ساده نگرى سعى كنند، هدف هاى درسى را درىابند. در اىنجا نباىد به مىزان تحصىلات و درجة علمى خود بالىد. حتى معلمان مجرب هم كه سال ها در ىك پاىه تدرىس كرده اند خود را بى نىاز از مطالعة كتاب هاى درسى نمى دانند.
4- والدىن باىد آموخته هاى اطفال خود را به بىرون از كلاس تعمىم دهند: همانطور كه پىش از اىن آمد والدىن باىد به طور غىرمستقىم در ىادگىرى مطالب درسى به كودكان خود كمك كند اكنون توجه خاصى روى اىن موضوع مى شود كه طفل آموخته هاى خود را صرفاً مشتى مفاهىم مجرد و انتزاعى كه در چارچوب تنگ كلاس محدود مى شود، به حساب نىاورد، بلكه بتواند دانشى را كه فرامى گىرد، در بىرون از مدرسه بكار برد و بدىن وسىله نىازهاى روحى و جسمى را برطرف سازد. والدىن مى توانند با اطلاعاتى كه از كتابهاى درسى فرزند خود كسب كرده اند، در گردش ها و مسافرتها،در خانه و خىابان و به بهانه هاى مختلف باب مصاحبت با آنان را بگشاىند و دانش فرزندانشان را عملاً در بىرون از كلاس تعمىم دهند.
روشن است كه اگر اىن گفتگوها دو جانبه و دوستانه باشد،كودك را جذب خواهد كرد. 5- مراجعه به مدرسه و جوىا شدن از وضعىت تحصىلى كودكان: مراجعه مداوم اولىاء به مدرسه و مشورت با معلمان و مربىان مى تواند مشكل گشاى بسىارى از مسائل باشد. همىشه باىد به خاطر داشت كه معلم كودك شما، براى پىشرفت در كار خود،كه الزاماً به نفع فرزند شماست، همواره به همفكرى شما نىازمند است(رستمی، 1390).