کیفیت : درجه عالی
قسمت هایی از این پروپوزال :
در عصری كه جهان با شتاب به سوی توسعه علمی و اقتصادی حركت می كند مسئولیت جوانان هر جامعه بسیار سنگین و غیرقابل انكار است، حیات و پویایی یك جامعه رابطه مستقیم با میزان افراد خلاق جوانان آن جامعه داشته و این مزیتی است كه در كشورهای در حال توسعه همچون ایران نسبت به كشورهای پیشرفته صنعتی وجود دارد. سوء مصرف مواد مخدر و وابستگی به آن ها كه در كشورهای در حال توسعه همچون ایران نسبت به كشورهای پیشرفته صنعتی وجود دارد.
سوء مصرف مواد مخدر و وابستگی به آن ها صرف نظر از اینكه آن را بیماری یا آسیب روانی یا معضل صرفاً اجتماعی بدانیم پدیده ای است مزمن و عود كننده با صدمات جدی جسمانی، مالی، خانوادگی و اجتماعی همراه است. این افراد متعاقب وابستگی به مواد دچار افت جدی در كاركردهای فردی و اجتماعی می گردد (پیرجلیان، 1380). سوء مصرف مواد، اختلال پیچیده ای در كل فرد است. الگوهای رفتاری و فكری خود تهدید كننده و خود مخرب، آشفتگی در سبك زندگی و عملكرد فرد را آشكار می سازند.
با وجودی كه اثرات ژنتیكی، فیزیولوژیكی و شیمیایی مواد شناخته شده است، اما خود فرد باید مسئولیت اولیه ی اختلال و بهبودیش را بپذیرد. بنابراین اعتیاد یك علامت است و نه جوهر و اصل اختلال. مشكل خود فرد است نه مواد(دی لئون ، 2000، ترجمه ابراهیمی، 1381).
جامعه ما طبق آمار یك جامعه جوان است لذا شایسته است كه به مشكلات و مسائل جوانان و راه های درمان و پیشگیری آنها توجه ویژه ای شود، آگاهی از نقش روش مقابله ای می تواند در شناخت و درمان مشكلات جوانان دختر و پسر سودمند باشند. شناخت راه های مقابله ای جوانان می تواند در یافتن این پرسش كه آنها در رویارویی با موقعیت های استرس زا چگونه واكنش نشان می دهد كمك كند. همچنین این شناخت ها می تواند راه های مناسب برای كاهش بسیاری از اختلال ها و ارتقاء سطح بهداشت روانی در اختیار متخصصان بهداشت روانی قرار دهد (باقری، 1385).
در این راستا در زمینه علل اعتیاد و عود پس از درمان از دیدگاه روان شناختی تحقیقات گوناگونی صورت گرفته است. یکی از این عوامل، تنیدگی است که می تواند فرآیند شکل گیری این رفتار غیر انطباقی را توصیف و تبیین نماید. در شرایط عادی زندگی روزمره آدمی، تنیدگی جزء لاینفک زندگی و غیر قابل اجتناب است و بررسی های انجام شده درباره این زمینه تأکید می کنند که کیفیت رفتار، صرفا ناشی از تنیدگی نیست بلکه آنچه سلامت رفتار را پیش بینی می کند شیوه ارزیابی فرد از تنیدگی و روش های مقابله با آن است(ابراهیمی،1387).
و به عبارت دیگر مقابله یک عامل و متغیر تعدیل گر مهم در رابطه بین وقایع تنیدگی زا و پیامدهایی همچون اضطراب، افسردگی و...در نظر گرفته می شود. از این رو اگر تلاش های مقابله ای فرد از نوع مؤثر، با کفایت و سازگارانه باشد، تنیدگی کمتر فشارزا تلقی می شود و واکنش نسبت به آن نیز در راستای کاهش پیامد های منفی آن است و اگر سبک یا الگوی مقابله ناسازگارانه و ناکافی باشد نه تنها تنیدگی را مهار نمی کند بلکه خود این واکنش منبع فشار به شمار آمده و شرایط را بدتر می کند(عاشوری و همکاران،1387).
با بررسی عوامل حمایتی مؤثر در تاب آوری نیز که در جوامع و فرهنگ های مختلف مطرح شده است می توان میزان تاب آوری را در گروه های مختلف سنجید زیرا این عوامل نشان دهنده ی یک حس واقع گرایانه ی مثبت افراد تاب آور نسبت به خودشان است ونیز می توان به این نکته پی برد که افراد تاب آور چگونه از عهده ی شرایط دشوار بر می آیند و چگونه می توانند بر محیط و موقعیت تأثیر گذار باشند. (محمدی، 1384).
شاید تمایل زیاد به پژوهش های تاب آوری به این دلیل باشد که عوامل محافظت کننده نقش پراهمیتی را در زندگی فرد ایفا می کنند. از سوی دیگر بخشی از محبوبیت مفهوم تاب آوری و پژوهش های مرتبط با آن به این دلیل است که این دیدگاه بر توانمندی ها، ظرفیت ها، امید و قدرت فرد تمرکز دارند. این که عوامل محافظت کننده به عنوان سپری بر علیه رفتارهای خطرزا و پیامدهای همراه با آن ها مطرح هستند، تبیین کننده ی این موضوع است که چرا بسیاری از جوامع در سطوح محلی و ملی به شناسایی عوامل مؤثر بر تاب آوری و به دنبال آن، طراحی برنامه های درمانی و ارتقای توانایی های لازم درنوجوانان اقدام کرده اند(اعتبار جهرمی،1389).
طرح واره ها الگوی ثابت و دراز مدتی هستند که دركودكی به وجود آمده و تا زندگی بزرگسالی ادامه می یابند. تا حد زیادی ناكارآمدند و نقش اولیه و پایه ای در تجارب بیماران داشته و بر فرآیند تجارب بعدی تاثیرمی گذارند. طرح واره های ناسازگار اولیه بر نحوه تفكر، احساس و عملكرد بیماران یا اینكه با دیگران چگونه ارتباط برقرار كنند نقشی اساسی دارند. طرح واره های ناسازگارانه اولیه وشیوه های ناسازگارانه ای كه بیماران برای مقابله با آن ها یاد می گیرند اغلب زیربنای علایم اختلالات مزمن محوریك همانند اختلالات سوء مصرف مواد، افسردگی، اضطراب و روان تنی هستند(سهند و همکاران،1389).
به دلیل اهمیت زیاد طرح واره ها یکی از روش های پیشگیرانه در برابر مصرف مواد مخدر، آگاه سازی افراد در مورد خطرها و مضرات مواد مخدر و اصلاح نگرش افراد از نگرش مثبت به نگرش منفی، به اعتیاد، معتاد و مواد مخدر است(رحیمی موقر، 1375).