شی یر و کارور (1985) خوش بینی را به این صورت تعریف کرده اند: خوش بینی انتظاری تعمیم یافته برای رخ دادن پیامدهای خوب به هنگام برخورد با مشکلات مهم زندگی است. شی یر و کارور با استفاده از مقیاس جهت گیری زندگی توانستند رابطه ای مثبت بین خوش بینی، سلامتی و بهبودی بعد از عمل جراحی پیدا کنند (شی یر و کارور، 1989). به طور کلی خوش بینی نشان دهنده نگرش مثبت یا پیش آمادگی است برای اینکه چیزهای خوب رخ خواهند داد (فرانکن،1939؛ ترجمه اسفند آباد، محمودی و امامی پور،1384).
عموم مردم خوش بینی را به صورت در نظر گرفتن نیمه پر لیوان، یا دیدن لایه ای براق در هر پدیده، یا عادت به انتظار پایانی خوش داشتن برای هر دررد سر واقعی، در نظر می گیرند. زاویه «تفکر مثبت» از مثبت اندیشی و خوش بینی ، بیانگر آن است که خوش بینی مستلزم تکرار عبارت هایی تقویت کننده با خود است، مانند اینکه «من هر روز به انحاء مختلف دارم پیشرفت می کنم» یا تجسم آنکه همه کارها با موفقیت انجام می پذیرد. در تمامی این موارد، تجلیلاتی از خوش بینی و مثبت اندیشی وجود دارد، اما با این حال خوش بینی عمیق تر از اینهاست(سلیگمن، ترجمه داورپناه، 1388).
خوش بینی مولفه های شناختی، عاطفی، جسمانی و رفتاری را در بر می گیرد. برای خوش بین بودن لازم است به این چهار مولفه همزمان توجه کرد (میلیگان ، 2003).
ضمنا خوش بینی با سنجش و اندازه گیری عواطف و هیجان های فعلی پیش بینی می شود. رویکرد های روان شناختی خوش بینی را یک ویژگی شناختی، یک هدف و یک انتظار قلمداد می کنند. خوش بینی شناخت صرف نیست و بعد انگیزشی آن نیز باید در نظر گرفته شود. برخی از افراد بی درنگ خود را خوش بین معرفی می کنند، در حالی که نمی توانند انتظارات همسو با این دیدگاه خوش بینانه را بیان کنند. این پدیده می تواند صرفا یک سبک ابزار خود باشد. علاوه بر این، می تواند حاکی از وجود ابعاد عاطفی و انگیزشی خوش بینی، بدون وجود ابعاد شناختی باشد (کار؛ ترجمه کلانتری، 1385).
خوش بینی یکی از مهم ترین مولفه های روان شناسی مثبت نگر اس (سلیگمن ، 2004).مبنای مثبت خوش بینی در عبارت های امیدوار کننده یا تجسم موفقیت جای ندارد، بلکه در نحوه تفکر افراد درباره علت ها ریشه دارد. نسبت دادن امور به علل مختلف را «سبک تبیین » می نامند. سبک تبیینی در هر فرد، در دوره کودکی شکل می گیرد و در صورتی که از خارج دخالتی در آن اعمال نشود، سرتاسر عمر پا برجا می ماند. افراد در تبیین اینکه چرا رویدادهای خوب و بد برای او اتفاق می افتد، از سه بعد استفاده می کنند: تداوم ، فراگیر بودن ، و شخصی سازی (سلیگمن، ترجمه داورپناه، 1388).
الف) تداوم تبیین رویداد های بد. افراد بدبین باور دارند که علل رویداد ها بدی که برای آنها رخ می دهد پایدار است. در مقابل، افراد خوش بین باور دارند که رویداد های بد گذرا هستند(فرانکن،1939؛ ترجمه اسفند آباد و همکاران،1384).
تبیین رویداد های خوب. افراد خوش بین، برای تبیین رویداد های خوشایند برای خودشان ف به علت های دایمی استناد می کنند. آنها به ویژگی ها و توانایی های اشاره می کنند که همواره دارای آنها خواهند بود، مانند سخت کوشی، دوست داشتنی، یا مورد علاقه بودن. آنها زمانی که به علل رویداد های خوشایند اشاره می کنند، واژه همیشه را به کار می برند. کودکان بدبین به علل موقتی استناد می کنند. افرادی که معتقدند موفقیت های آنها از علت های همیشگی ناشی شده است، به موفقیتی دست بیابند، در مرتبه بعد به تلاش هر چه بیشتر دست می زنند. و افرادی که که رویدادهای خوشایند را به علت های موقتی نسبت می دهند، با اعتقاد به اینکه موفقیت آنها صرفا شانسی و اتفاقی بوده، حتی در صورت دستیابی به موفقیت هم، از تلاش دست بر می دارند(سلیگمن، ترجمه داورپناه، 1388).