همبستگی و علت :
همبستگی نشان می دهد که بین دو متغیر رابطه ای وجود دارد ، ولی نشان نمی دهد که یک متغیر علت متعیر دیگر است .
همبستگی بین دو متغییر (a , b) ممکن است ناشی از این حقیقت باشد که a علت b,b علت a, یا یک متغییر دیگر (مثلا c) ) علت a,b است امکان وجود متغییر سومی که بر دو متغییر مورد مشاهده اثر دارد باید همیشه در نظر گرفته شود .
برای نشان دادن این مسئله ، می توان به ماجرای معروف همبستگی بالایی اشاره کرد که یک محفف بین صرف بستنی و تعداد قتل های گزارش شده در شهر نیویورک کشف کرد .
آیا خوردن بستمی در افراد باعث ایجاد خشونت در افراد می شود؟ خیر .
هر دو متغییر (مصرف بستنی و میزان جنایت) تحت تا ثیر آب و هوا بودند .
در روز های خیلی گرم ، مصرف بستنی و میزان جنایت افزایش می یافت .
با وجود همبستگی مثبت به دست امده ، این ثابت نمی کند که خوردن بستنی موجب قتل می شود .
در این صورت تولید کنندگان بستنی به سرعت از عرصه کار بیرون می روند.
هشدار ما روشن است وقتی مطالعه خود را طراحی می کنید، مراقب تاثیر احنمالی متغییر مزاحم سوم باشید .
اگر احتمال میدهید متغییر های دیگری ممکن بر نتایج شما اثر بگذارند، ببینید آیا می توان آن ها را همزمان اندازه گیری کرد .
با استفاده از همبستگی جزئی (که در بسته آموزش spss توصیف شده) ، می توانید این متغییر های اضافی را به لحاظ اماری کنترل کنید ، و بنابر این نمایش روشن تر وبا الودگی کمتری از رابطه بین دو متغییر مورد نظر خود به دست بیاورید .