نمودارهای مستطیلی : پیش از تحلیل داده ها، به شکل بصری می توان نابهنجاری های موجود در داده ها، مقادیر دور افتاده و مقایسه ی شکل کلی توزیع را برای چند گروه از روی نمودارهای مستطیلی برآورد کرد.

در این شیوه شماره مورد مقادیر انتهایی یا دور افتاده در میان داده ها در بالای نمودار مستطیلی نمایش داده می شود.

مشابهت توزیع داده ها را با توزیع متقارن از روی ترسیم خطی که مستطیل را به شکل افقی قطع می کند، دقیقاً از وسط مستطیل عبور و آن را به دو نیمه مساوی تقسیم کند، توزیع داده ها متقارن است.

اگر قسمت بالای مستطیل (بخش بالای خط سیاه افقی) بزرگ تر از قسمت پایین آن باشد، توزیع داده ها دارای کجی مثبت است، یعنی بیشتر آزمودنی ها نمره ی پایین تر از میانگین کسپ کرده اند و اگر قسمت پایین مستطیل بزرگ تر از قسمت بالایی آن باید، توزیع داده ها دارای کجی منفی است، یعنی نمره ی منفی بیشتر آزمودنی ها بالاتر از میانگین آن متغیر است.

خط سیاه افقی برابر نمره ی میانه در توزیع داده ها می باشد. حد پایین و بالای جعبه ی مستطیل شکل به ترتیب برابر با نمره ی چارک اول و چارک سوم در توزیع داده ها است.

توجه داشته باشید که نمودار مستطیلی توزیع نمره های گروه های مورد مقایسه را از لحاظ دیداری نمایش می دهد و تفاوت شکلی توزیع ها را از لحاظ آماری نمی آزماید.

مراحل ساخت نمودارهای مستطیلی در زیر ارائه و سپس در شکل 19 کادر ارتباطی مربوط و در خروجی 19 اطلاعات مربوط به این نمودار نشان داده می شود.

- از سربرگ Graphs گزینه ی Legacy Dialogs و از انشعاب آن گزینه ی Boxplot را انتخاب کنید.

- از کادر ارتباطی Boxplot بر روی گزینه ی شکلی (Simple) کلیک کنید و پیش گزیده ی، Summaries for Groups of Cases را علامت دار نگه داشته و بر گزینه ی Define کلیک کنید (توجه داشته باشید که اگر قصد دارید شکل توزیع نمره های فقط یک گروه را بررسی کنید، لازم است گزینه ی Summaries of Separate Variables را علامت بزنید.

- متغیر وابسته ( در اینجا روان نژندی) را از جعبه ی متغیرها به جعبه ی Variable منتقل کنید .

سپس متغیر طبقه ای (در اینجا مدرک تحصیلی) را در جعبه ی Category Axis جای دهید و بر گزینه ی Ok کلیک کنید.

اینک خروجی 19 را به دقت مطالعه کنید.

همان گونه که در خروجی 19 مشاهده می شود، بر بالای نمومدار مستطیلی آزمودنی های دارای مدرک تحصیلی دیپلم، دو عدد 245 و 242 قید شده است که این اعداد شماره ی موردهایی هستند که نمره ی آن ها در متغیر روان نژندی دور افتاده محسوب می شود.

خط سیاهی که نمایانگر میانه است و جعبه ی مستطیل شکل آزمودنی های دیپلم را به شکل عرضی قطع می کند، نشان دهنده ی آن است که نمره ی بیشتر آزمودنی های دارای مدرک دیپلم د رمتغیر روان نژندی پایین تر از میانگین است؛ به عبارت دیگر، شکل توزیع داده های این گروه دارای کجی مثبت است و در گروه فوق لیسانس دارای کجی منفی است.

شکل توزیع داده های گروه لیسانس در متغیر روان نژندی به توزیع متقارن شباهت بیشتری دارد.