پیرامون طرح چهار گروهی سالمون، اظهار نظرهای گوناگونی در پیشینه ی طرح های پژوهشی به چشم می خورد. کمپل و استانلی (1963) طرح چهار گروهی سالمون را مطرح کردند.

 پیرامون طرح چهار گروهی سالمون، اظهار نظرهای گوناگونی در پیشینه ی طرح های پژوهشی به چشم می خورد.

کمپل و استانلی (1963) طرح چهار گروهی سالمون را مطرح کردند، اما آن ها حمایت قاطعی از کاربرد آن و تشریح مزایای آن در یک نمونه ی پژوهشی به عمل نیاوردند.

آن ها خاطر نشان می سازند که طرح چهار گروهی سالمون، ترکیبی از طرح های پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و طرح پس ازمون با گروه گواه است.

این پژوهشگران می افزایند که ممکن است مزایای اضافی کاربرد طرح چهار گروهی سالمون، ارزش زحمت اجرای آن را نداشته باشد.

با این حال، هنگامی که قصر بیشینه ی تعمیم پذیری نتایج یک پژوهش را داریمو از طرف دیگر، دلایل روشنی برای برتری یکی از دو طرح پیش آزمون- پس ازمون با گروه گواه و پس ازمون با گروه گواه بر دیگری در دست نیست، کاربرد طرح چهار گروهی سالمون یک انتخاب منطقی است.

در شکل 5 مقایسه های گوناگون طرح چهار گروهی سالمون در یک طرح گرافیکی ارائه می شود.

همان گونه که در شکل 5 ملاحظه می شود، گروه های A و B یک طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و گروه های C و D یک طرح پس آزمون با گروه گواه را تشکیل می دهند.

بنابراین، طرح چهار گروهی سالمون دو پژوهش کاملا مستقل هستند که در طرحمذکور تواما مورد تحلیل قرار می گیرند.

در مقایسه ی پس ازمون گروه A و پس ازمون گروه C ، یعنی مقایسه ی شماره ی 7، نحوه ی اثرگذاری ترکیب پیش ازمون و مداخله ی آزمایشی مورد ارزیابی قرار می گیرد.

اگر مقایسه ی شماره 7 بی معنی شود، نشان دهنده ی عدم اثرگذاری منفی آشنایی با آزمون است.

اگر مقایسه ی شماره ی 7 معنی دار شود، دلیل بر این است که یا پیش آزمون مستقیما بر نمره ی پس ازمون اثر گذاشته است (برگشت آماری و آشنایی با آزمون) و یا به خاطر تاثیر پیش آزمون بر مداخله آزمایشی بوده است.

اگر تفاوت میان پس آزمون گروه A و B همانند تفاوت میان پس ازمون گروه C و D باشد، جایی برای نگرانی اثر پیش ازمون بر نتایج باقی نمی ماند، ولی اگر تفاوت مقایسه ی C5 و C1 متفاوت باشند، احتمال تاثیر پیش آزمون و یا تعامل پیش آزمون (آزمودنی ها) با مداخله ی ازمایشی مطرح می شود.

همچنین، اگر تفاوت میان پس ازمون گروه D و B، یعنی مقایسه C8، بی معنی شود، خنثی بودن اثر پیش آزمون اثبات می شود.

اما اگر مقایسه ی مذکور معنی دار شود، حکایت از اثر عمده ی پیش آزمون بر پس ازمون است.

مقایسه ی میان پیش آزمون گروه A و B با پس ازمون گروه D یکی از بارزترین جنبه های طرح چهار گروهی سالمون است.

اگر مقایسه س C6، یعنی تفاوت میان پیش آزمون گروه B و پس آزمون گروه D، معنی دار شود، نشان دهنده ی اثر رویدادهای زندگی و بلوغ است.

در حقیقت، در طرح چهار گروهی سالمون اثر بلوغ و یا تاریخ موضعی میان پیش ازمون و پس آزمون قابل اندازه گیری است.

به طور مثال، ممکن است وقوع یک شرایط خاص سیاسی- اجتماعی و یا تغییرات فصلی باعث تغییرات نمره ی آزمودنی ها در پس آزمون شود.

در مقایسه ی مذکور (مقایسه میان پیش آزمون گروه A و B با پس ازمون گروه D)، میزان اثر عوامل بلوغ یا رویدادهای زندگی بر پس آزمون سنجیده می شود.

عوامل بلوغ و تاریخچع ی زندگی در طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه فقط کنترل می شوند، ولی در طرح سالمون اندازه ی اثر این عامل ها سنجیده می شود.

معنی داری حاصل از مقایسه ی C3، بروز اشکال در فرایند گمارش تصادفی را نشان می دهد.