به دلیل درخواست های مکرر کاربران بالاخره یک نمونه پروپوزال پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تهیه شد و به صورت رایگان منتشر شده است. با ما همراه باشید.
موضوع پروپوزال ارشد روانشناسی
اثر بخشی آموزش هوش هیجانی بر مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد شهر ...
بیان مساله:
اعتیاد ، یکی از مهم ترین معضلات اجتماعی خانمان سوز عصر ما به ویژه در میان جوانان است که ریشه در فقر، ناامیدی و فشارهای روحی و روانی دارد.
ایران به لحاظ جغرافیایی همسایه بزرگترین تولید کننده خشخاش و مواد مخدر است و در موقعیت مناسبی برای حمل و نقل مواد مخدر از افغانستان به دیگر کشورها و بویژه اروپا قرار گرفته است (یزدی مقدم و اسماعیل آبادی، 1387).
اعتیاد ابتلای اسارت آمیز فرد به ماده یا مواد مخدر است، به گونهای که او را از نظر جسمی و روانی به خود وابسته میکند و کلیه رفتارهای فردی و اجتماعی او را تحت الشعاع قرار میدهد. اعتیاد امروزه به عنوان مهمترین آسیب اجتماعی، جامعه انسانی را مورد هجوم قرار داده است (اصغری، کرد میرزا و احمدی، 1392).
یافتههای بالینی گویای آن است که در شکل گیری وابستگی به مواد مخدر ویژگیهای شخصیتی، شیوه زندگی، روابط اجتماعی، نگرش، باورها، احساسات، دلبستگیها، عواطف و رفتارهایی که در طی رشد فرد شکل گرفتهاند، نقش اساسی ایفا میکنند (آرتگا ، چن و ریو نولدوز ، 2010؛ استون ، بیکر ، هوبر و کاتالانو ، 2012).
نتایج مطالعات حاکی از آن است که مصرف مواد نه تنها پیامدهای منفی متعدی دارد، بلکه تحت تاثیر عوامل مختلفی چون گروه های اجتماعی، خانواده، دوستان، محیط مدرسه، محله سکونت و ویژگی های فردی شکل می گیرد(چلیر ، چیو ، پردینی ، چوکوئست و لگارس ، 2000).
پدیده زیستی-روانی- اجتماعی مصرف و سوء مصرف مواد در نوجوانان یکی از بحرانی ترین مسائل پیش روی جوامع امروزی است(بویز و همکاران، 2003).
از سوی دیگر برخی محققان معتقدند، کسانی که به سوء مصرف مواد روی می آورند، مواد مخدر را به عنوان راهی برای تسکین اضطراب، خشم یا افسردگی مصرف می کنند. آنها در اولین تجربه ی خود با مصرف ماده ای شیمیایی آشنا می شوند که می تواند احساس اضطراب یا اندوهی که آنها را به ستوه آورده است، تسکین دهد. افرادی که درماندگی عاطفی و هیجانی بیشتری دارند، تمایل بیشتری هم به مصرف موادمخدر و الکل دارند (تسچان ، 1994).
این مطلب نشان می دهد که چرا برخی افراد به مواد مخدر وابسته می شوند. این افراد اغلب اوقات گرفتار هیجانات و احساساتی می شوند که راه گریزی از آن برای خود نمی یابند. آنها آگاهی چندانی از عواطف خود ندارند و در نتیجه با این احساس که هیچ کنترلی بر زندگی احساسی خود ندارند، هیچ گونه تلاشی به عمل نمی آورند (گلمن، 1985؛ ترجمه، پارسا، 1382).
اگر اینگونه باشد که می گویند، هوش هیجانی باید سهم مهمی در ابتلا به سوء مصرف مواد داشته باشد. هوش هیجانی ، نوعی پردازش اطلاعات هیجانی و عاطفی است که به بهبود جریان زندگی منجر می شود (مایر و سالوی، 1997).
به باور برخی پژوهشگران، هوش هیجانی پایین، از جمله عوامل موثر در شروع مصرف مواد مخدر است (پارکر و همکاران، 2008).
در واقع افرادی که از هوش هیجانی بالایی برخوردارند، فشارهای همتایان را درک می کنند و از عهده ی کنترل هیجانات خود بر می آیند؛ در نتیجه در برابر مصرف مواد مخدر، مقاومت بیشتری به خرج می دهند (ترینیداد و جانسون ، 2002) و افرادی که از هوش هیجانی پایینی برخوردارند برای مقابله با هیجانات منفی، به مصرف این مواد روی می آورند (ترینیداد، انگر ، چو و جانسون ، 2004).
مدل های مختلفی برای تبيين و توضيح هوش هيجانی تدوين شده است که از مهمترين آن ها مدل بار-آن است. بار-آن پنج زمينه گسترده عملکرد را مشخص کرد که هر يک چند جزء را دربرمی گيرند(پانزده خرده مولفه). مهم ترين مولفه اين مدل مهارت های درون فردی است. افراد دارای اين مهارت خودآگاهند، قوت ها و ضعف های خود را می شناسند و احساسات و افکارشان را به صورت سالم ابراز می کنند(خودابرازی مثبت)، جرات ورز و مستقل بوده و به خود احترام می گذارند.
مولفه مهارت بين فردی شامل توانايی آگاهی يافتن از هيجانات، نيازها و احساسات ديگران(همدلی)، برقراری و حفظ رابطه مشارکتی و رضايت بخش با آنان و مسئوليت پذيری اجتماعی است. سومين مولفه توانايی مديريت تنش و تغييرات محيطی، اجتماعی و شخصی به صورت انعطاف پذير و واقع گرايانه می باشد. اين مهارت شامل قدرت تحمل تنش و کنترل تکانه است.
مولفه قدرت سازگاری يا انطباق پذيری مهارت های توانايی حل مسئله، داشتن درک واقع بينانه از تجربيات روزمره و محيط اطراف و انعطاف پذيری را شامل می شود. مديريت تغيير مفهوم اصلی اين مهارت است. در نهايت مولفه خلق کلی خوش بينی(داشتن نگرش مثبت به زندگی) و احساس شادی(رضايت از زندگی، لذت بردن از خود و ديگران) را دربر می گيرد(پتريدس و فارنهام ، 2001).
هوش هيجاني اصولاً در ارتباطات تجلي مي يابد. اين ارتباطات از سويي حوزه درون فردي و از سوي ديگر، قلمرو ميان فردي را دربر مي گيرد. در قلمرو فردي، هوش هيجاني به قابليت ها، شايستگي ها و توانمندي هايي مي پردازد كه ارتباط فرد با خود را تنظيم مي كنند. در قلمرو اجتماعي، هوش هيجاني به قابليت هايي مي پردازد كه ارتباط فرد با ديگران را سامان مي بخشند (فاطمی، 1385).
مهارت های ارتباطی به منزله آن دسته از مهارت هایی هستند که به واسطه آن ها افراد می توانند درگیر تعاملات بین فردی و فرایند ارتباط شوند یعنی فرایندی که افراد در طی آن اطلاعات، افکار و احساس های خود را از طریق مبادله پیام های کلامی و غیر کلامی با یکدیگر در میان می گذارند(هاریجی و دیکسون، 2004) این مهارت ها مشتمل بر مهارت های مربوط به درک پیام های کلامی و غیر کلامی، نظم دهی به هیجان ها، گوش دادن، بینش نسبت به فرایند ارتباط، قاطعیت در ارتباط است که اساس مهارت های ارتباطی را تشکیل می دهند(چاری و فداکار، 1384).
مهارت های ارتباطی همانند بسیاری از مهارت های دیگر آموختنی هستند و با آموزش های صحیح می تواند به شکل سازنده ای آموخته شوند. برخی از مطالعات حاکی از آنند که نوجوانان و جوانان بزهکار، در روابط بین فردی نقایصی دارند(کاشفی، 1392)؛ ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران و فقدان مهارت های اجتماعی از ویژگی های شخصیتی معتادان محسوب می شود (باوی، 1388)؛ و به عبارت دیگر، در افراد مصرف کننده مواد به گونه ای ناپختگی روانی و ناکارآمدی اجتماعی وجود دارد.
بنابراین بهترین شیوه برخورد با این مشکلات فراهم آوردن محیط درمانی است که به افزایش این مهارت ها و شایستگی های فردی کمک می کند(لئون، 2000؛ به نقل از یار محمدی واصل، نارنجی ها و رفیعی، 1389).
با وجود اینکه پژوهشهای متعددی (میدانی، 1391؛ فرامرزی، 1389؛ و محمودی، 1389) در مورد آموزش هوش هیجانی صورت گرفته، اما تا آنجا که پژوهشگر بررسی نموده است پژوهش که به بررسی اثر بخشی آموزش هوش هیجانی بر مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد پرداخته شده باشد یافت نشد لذا پژوهشگر به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که آیا آموزش هوش هیجانی بر مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد شهر ... موثر است ؟
یک بیان مسئله پیشنهادی دیگر برای همین موضوع:
بیان مسئله:
در دهههای اخیر، اعتیاد به مواد مخدر و روانگردانها در نوجوانان به یکی از چالشهای عمده در بسیاری از جوامع تبدیل شده است. اعتیاد به ویژه در دوران نوجوانی، که فرد در حال شکلگیری هویت و روابط اجتماعی است، میتواند تأثیرات منفی بسیاری بر جنبههای مختلف زندگی فردی و اجتماعی افراد بگذارد. یکی از آسیبهای اصلی نوجوانان مبتلا به اعتیاد، مشکلات در مهارتهای ارتباطی است. این مشکلات ممکن است شامل دشواری در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، درک احساسات خود و دیگران، و ابراز مناسب عواطف باشد.
هوش هیجانی بهعنوان توانایی شناسایی، درک، و مدیریت احساسات خود و دیگران، به عنوان یک عامل کلیدی در ارتقای مهارتهای ارتباطی شناخته میشود. تحقیقات نشان دادهاند که افراد با هوش هیجانی بالا توانایی بیشتری در مدیریت روابط اجتماعی، برخورد مناسب با استرسها و مشکلات روزمره، و ارتباطات مؤثر دارند. بنابراین، آموزش هوش هیجانی به نوجوانان مبتلا به اعتیاد میتواند بهعنوان یک راهکار مؤثر در بهبود مهارتهای ارتباطی و کاهش آسیبهای ناشی از اعتیاد مطرح باشد.
نوجوانان مبتلا به اعتیاد، به دلیل تأثیرات منفی مصرف مواد بر عملکرد شناختی و هیجانی، ممکن است مشکلاتی در شناسایی و مدیریت احساسات خود و دیگران داشته باشند. این اختلالات در مهارتهای ارتباطی میتواند به انزوای اجتماعی، کاهش اعتماد به نفس، و بروز مشکلات در روابط خانوادگی و دوستانه منجر شود. از اینرو، ارتقای هوش هیجانی میتواند به نوجوانان کمک کند تا مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کرده و روابط بهتری با دیگران برقرار کنند.
هدف این پژوهش بررسی اثر بخشی آموزش هوش هیجانی بر مهارتهای ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد در شهر ... است. این تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا آموزش هوش هیجانی میتواند مهارتهای ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد را بهبود بخشد و در نتیجه، به ارتقای کیفیت روابط اجتماعی و خانوادگی آنها کمک کند؟
نتایج این تحقیق میتواند در زمینه پیشگیری و درمان مشکلات ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد مورد استفاده قرار گیرد و راهکارهایی برای بهبود وضعیت اجتماعی و روانشناختی این نوجوانان ارائه دهد. همچنین، این مطالعه میتواند به متخصصان روانشناسی و مشاوران در طراحی برنامههای آموزشی مؤثر برای این گروه از نوجوانان کمک کند.
اهمیت و ضرورت:
پدیده اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر برای کشور ما به عنوان یک آسیب اجتماعی مطرح است که عوارض و آثار منفی بر اخلاق اجتماعی، نهادهای اجتماعی، روابط اجتماعی، منابع انسانی و ... بر جای می گذارد و هزینه های هنگفتی را بر جامعه تحمیل می کند.
این معضل اجتماعی منجر به وقوع برخی حوادث، جرائم، تخلفات، درگیری ها و همچنین بیماری هایی همچون ایدز و هپاتیت و به دنبال آن مرگ و میرها و ... می گردد و به علت صدمه زدن و حتی فروپاشی نهاد خانواده بر نسل های بعدی نیز لطمه می زند و سرمایه های اجتماعی و منابع ملی آینده را تخریب می کند.
به طور کلی سوء مصرف مواد مخدر امنیت و سلامت فردی و اجتماعی را به خطر می اندازد و جامعه را از حالت تعادل خارج می سازد(معصومی راد، 1389). دوران نوجوانی از ادوار پراهمیت در فرآیند رشد آدمی محسوب می شود. تقریبا 80 درصد از مصرف کنندگان سیگار، استعمال دخانیات را در سنین نوجوانی شروع کرده اند(کرمی و همکاران، 1391).
بر اساس آمارهای موجود در خصوص جمعیت جوان 15 تا 29 سال کشورهای جهان و درصد جمعیت جوان از کل جمعیت، ایران با 2/31 درصد دومین کشور جهان بعد از کشور اردن با 9/32 درصد است(سازمان ملی جوانان، 1381).
با در نظر گرفتن این که سن اعتیاد به مواد مخدر همچون ارتکاب رفتارهای مخاطره آمیز در سال های گذشته پایین آمده است و شرایط دیگر و جدیدی پیش روی محققان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت قرار داده است، تاکید صرف بر روش های پیشگیری سنتی پاسخگوی مشکلات امروزی نیست.
در خصوص سوء مصرف مواد امروزه مشخص شده است که نیازمند مداخلات پیشگیری وسیعی است و به منظور پیشگیری موثر به نظر می رسد که شناخت و درک علل رفتار ضروری است. در سال های اخیر توجه به هوش هیجانی در پیشگیری از اعتیاد مورد توجه متخصصان و پژوهشگران قرار گرفته است( قنبری طلب، قنبری، طهماسبی کهیانی، و نادری لردجانی،1392).
هوش هیجانی موجب پردازش مناسب اطلاعاتی می شود که بار هیجانی دارند و استفاده از آنها برای هدایت فعالیت های شناختی مانند حل مساله و تمرکز انرژی بر روی رفتار های لازم ضرورت دارد (مایر و سالوی، 1997).
آموزش هوش هیجانی با بالا بردن شناخت فرد از خودش به ارتباط با دیگران و سازگاری و انطباق با محیط پیرامون که برای موفق شدن در برآوردن خواسته های اجتماعی لازم است منجر گردد (بار –آن، 1997). ضرورت آموزش مهارت های هوش هیجانی برای مقابله با چالش های زندگی امروزی بر همگان روشن است.
اهمیت آن به حدی بالا است که از آن با عنوان جنبش سوادآموزی هوش هیجانی یاد می کنند(گلمن، 1995؛ ترجمه پارسا، 1382). گلمن (1995) به آموزش هوش هیجانی جهت آماده ساختن افراد جامعه برای مار هزار توی پیچیده زندگی تاکید کرد.
وی توضیح داد که هوش هیجانی، توانایی هایی به همراه دارد. از جمله توانایی برای انگیختگی خود به پایداری در مواقع شکست، توانایی کنترل انگیزه های ناگهانی، توانایی کارآمدی و حتی به تاخیر انداختن ارضای تمایلات، توانایی نظم بخشیدن به به حالت های روانی و توانایی اصرار ورزیدن و امیدواری. اکثر افراد برای برقراری ارتباط سالم و مفید به سازگاری دقیق و بازبینی مستمر و دارا بودن چند مهارت پیچیده، از جمله سنجش دقیق نیازهای دیگری، اتخاذ سبک های صحیحی ارتباط، ابراز دوستی و علاقه، ایجاد اعتماد و درخواست های مناسب و به وجود آوردن تعهد احتیاج دارند(هارجی و دیکسون ، 2004).
اهمیت مهارت های ارتباطی در این است که به فرد کمک می کند احساسات منفی و تنش اجتماعی را کاهش داده و به طور سازنده و موفقیت آمیز به حل مساله بپردازد(جارویس تیبات و ماتیک ، 2005).
یکی از مولفه های موثر بر مهارت های ارتباطی افراد برخوردار بودن آنان از هوش هیجانی است. هوش هیجانی بالا با سلامت و سازگاری بیشتر و موفقیت ارتباط مثبت دارد و در صورت افزایش هوش هیجانی نوجوانان، بالطبع سلامت، سازگاری و موفقیت آنها افزایش خواهد یافت.
بنابراین آموزش عاطفی و هیجانی در نوجوانان ضرورتی بی چون و چرا خواهد بود. همچنین با توجه به این که مهارت های ارتباطی از چنان اهمیتی برخوردارند که نارسایی آنها می تواند با احساس تنهایی، اضطراب اجتماعی، افسردگی، عزت نفس پایین و عدم موفقیت های شغلی و تحصیلی همراه باشد (ساپینگتون، 1989؛ حسین شاهی براوتی، 1379).
با توجه به نقش بسزایی که هوش هیجانی در موفقیت افراد دارد و نیز با تاکید بر این که مهارت هوش هیجانی در اثر آموزش، پیشرفته می گردد، آموزش این توانایی در نوجوانان مبتلا به اعتیاد معقولانه به نظر می رسد.
پیشینه:
پترویچ و دوبرسکیو (2014) در پژوهش خود نشان دادند که هوش هیجانی در ساختن مهارت های بین فردی نقش دارند. نتایج پژوهش ریسوریسیون ، سالگیر و وآراندا (2014) نشان داد که بین هوش هیجانی و ناسازگاری های روانی، افسردگی و اضطراب رابطه منفی معنادار وجود دارد. کاستیلو ، سالگرو، فرندز-بروکال و بالیروکا (2013) در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که آموزش هوش هیجانی موجب کاهش پرخاشگری کلامی و فیزیکی و همچنین موجب افزایش رفتار همدلانه می شود.
کوید باچ و هانسین (2009)در پژوهش خود اثر بخشی هوش هیجانی بر عملکرد و انسجام تیم کار را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که آموزش هوش هیجانی موجب افزایش انسجام و عملکرد تیم پرستاری می شود. نتایج پژوهش فرامرزی (1389) نشان داد که آموزش هوش هیجانی در افزایش هوش هیجانی و کاهش مشکلات درون نمود موثر است.
پژوهش میدانی (1391) نشان داد که آموزش هوش هیجانی موجب افزایش هوش هیجانی،انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می شود. محمودی (1392) در پژوهش خود نشان داد که آموزش هوش هیجانی موجب افزایش سلامت روان، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی می شود. نتایج پژوهش محمودی و نجفی (1391) نشان داد که آموزش هوش هیجانی موجب عملکرد بهتر دانشجویان در برقراری ارتباط با اطرافیان می گردد. رحمانی (1390) در پژوهش خود نشان داد که آموزش مولفه های هوش هیجانی موجب ارتقا سلامت روان و خودپنداره ورزشکاران می شود.
امرایی، اشرفی ریزی، پاپی، بهرامی و سموعی (1390) در پژوهش خود نشان دادند بین هوش هیجانی و مهارت های ارتباطی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و از مولفه های برقراری ارتباط مناسب برخورداری از سطح مطلوب هوش هیجانی است.
نتایج پژوهش خدایاری فرد، چشمه نوشی، رحیمی نژاد و فراهانی (1390) نشان داد که آموزش مولفه های هوش هیجانی موجب افزایش هوش هیجانی و افزایش سازگاری اجتماعی و صمیمیت اجتماعی می شود.
اهداف:
بررسی اثر بخشی آموزش هوش هیجانی بر مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد شهر ...
فرضیه ها:
آموزش هوش هیجانی بر مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد موثر است.
روش:
پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. در این روش گروه آزمایش تحت آموزش هوش هیجانی قرار می گیرند اما گروه کنترل در لیست انتظار قرار می گیرند و هر دو گروه در زمان یکسان به پیش آزمون و پس آزمون پاسخ می دهند.
متغیر مستقل :
آموزش هوش هیجانی متغیر وابسته:
مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به اعتیاد شهر ...
جامعه، نمونه و روش نمونه گیری:
جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه نوجوانان مبتلا به اعتیاد شهر ... می باشند که به مراکز ترک اعتیاد شهر ... مراجعه می کنند.
روش نمونه گیری به صورت در دسترس است.
به این صورت که برای انتخاب نمونه از بین تمامی نوجوانانی که به مراکز ترک اعتیاد شهر ... مراجعه می کنند پس از بررسی ملاک های ورود به پژوهش (کسب کردن نمره پایین در پرسش نامه هاو رضایت آنها)تعداد 30 نفر انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین می شوند.
و گروه آزمایش آموزش مولفه های هوش هیجانی را دریافت می کنند و گروه کنترل به خاطر حفظ و رعایت مسائل اخلاقی تا پایان پژوهش در لیست انتظار باقی می مانند.
ابزار:
پرسشنامه تجدید نظر شده مهارت های ارتباطی :
این آزمون توسط کوئین دام برای سنجش مهارت های ارتباطی در بزرگسالان ابداع شده است، دارای 34 عبارت (گویه) است که مهارتهای ارتباطی را توصیف می کنند.. برای تکمیل آن، پاسخگو باید هر گویه را بخواند و سپس میزان انطباق وضعیت فعلی خود را با محتوای آن بر روی یک طیف لیکرت پنج درجه ای از 1 (برای هرگز) تا 5 (برای همیشه) مشخص کند.
مهارت های ارتباطی فرعی که در این مقیاس مورد برسی قرار می گیرند شامل پنج مهارت گوش دادن، توانایی دریافت و ارسال پیام، بینش نسبت به فرایند ارتباط، کنترل عاطفی، و ارتباط توام با قاطعیت هستند.
برای هر پاسخگو در هر یک از مهارت های ارتباطی پیش گفته- که در قابل خرده آزمون هایی شامل تعداد متفاوتی از گویه ها مطرح شده اند نمره جداگانه ای محاسبه می شود. علاوه بر این، حاصل جمع نمرات هر فرد در مجموع 34 عبارت نیز یک نمره کلی برای او بدست می دهد که مبین مهارت های ارتباطی آزمودنی است.
بدیسان دامنه نمره محتمل برای هر فرد بین 34 تا 170 خواهد بود البته برخی از عبارات به دلیل ماهیت و محتوای آن ها، در محاسبه نمره به صورت وارونه نمره گذاری می شوند(چاری و فداکار،1384).
چاری و فداکار (1384) در پژوهش خود پایایی این آزمون را با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 64/0 گزارش کردند.
یوسفی (1385) ضریب پایایی این آزمون را به روش آلفای کرونباخ و دونیمه کردن به ترتیب برابر با 81/0 و 77/0گزارش کرده است.
پرسشنامه هوش هیجانی بار - آن:
آزمون هوش هیجانی بار - آن ، ابتدا دارای 117 سؤال و 15مقیاس بود که توسط بار– ان برروی 3831 نفر از 6 کشور (آرژانتین، آلمان، هند، نیجریه و آفریقای جنوبی) که 8/48 درصدآنان مرد و 2/51 درصد آنان زن بودند، اجرا شد و به طور نظامدار در آمریکای شمالی هنجاریابی گردید.
پس از انجام برخی تغییرات در متن اصلی پرسشنامه، حذف یا تغییر بعضی سؤالات و تنظیم مجدد سؤالات هر مقیاس، پرسشنامه از 117 سؤال به 90 سؤال تقلیل یافت(فتحی آشتیانی، 1388).
زیر مقیاس های آن شامل؛ حل مسأله، شادمانی، استقلال، تحمل فشار روانی، خود شکوفایی، خود آگاهی هیجانی، واقع گرایی، روابط بین فردی، خوش بینی، عزت نفس، کنترل تکانش، انعطاف پذیری، مسئولیت پذیری اجتماعی، همدلی، خود ابرازی است.
علامت( * )به معنی آن است که نمره گذاری دراین عبارت به صورت معکوس انجام می شود.
اعتبار و روایی:
در تحقیق بار –آن (1997) ضرایب باز آزمایی بعد از یک ماه 85/0 و بعد از 4 ماه 75/0 گزارش شده است. در برسی دیگری، همسانی درونی با استفاده از روش آلفای کرونباخ در هفت نمونه از جمعیت های مختلف، برای خرده مقیاس ها بین 69/0 (مسولیت پذیری اجتماعی) تا 86/0(احترام به خود) با میانگین 76/0 بدست آمد.
در ایران پرسشنامه هوش هیجانی بار-ان را سموعی و همکاران (1382) بررسی کرده اند. و اعتبار این پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای دانشجویان پسر 74/0 و برای دانشجویان دختر 68/0 و برای کل افراد 93/0 گزارش شده است. همچنین ضریب اعتبار به روش زوج و فرد 88/0به دست آمد.
نحوۀ نمره گذاری پرسشنامه:
از آنجا که گزینه ها بر روی یک طیف 5 درجه ای لیکرت تنظیم شده اند نمره گذاری از 5 به یک(کاملاً موافقم 5 و کاملاً مخالفم1) و در بعضی سؤالات با محتوای منفی یا معکوس از یک به 5 (کاملاً موافقم 1 و کاملاً مخالفم 5) انجام می شود.
نمرۀ کل هر مقیاس برابر با مجموع نمرات هر یک از سؤالات آن مقیاس و نمره کل آزمون برابر با مجموع نمرات 15 مقیاس می باشد.
کسب امتیاز بیشتر در این آزمون، نشانگر موفقیت بيشتر فرد در مقیاس مورد نظر یا در کل آزمون و برعکس می باشد. مثلاً کسب امتیاز بالاتر در مقیاس خود ابرازي، نشان دهندۀ خود ابرازی بیشتر در فرد است(فتحی آشتیانی، 1388).
مداخله:
مداخله آموزشی به صورت کارگاه آموزش طی 10 جلسه و هر جلسه 2 ساعته هفته ای یک بار انجام خواهد گرفت. همانطوری که در جدول مشاهده می کنید محتوای جلسات براساس الگوی مولفه های هوش هیجانی بار-ان طرح ریزی شده است:
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:
جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده ، از شاخص های و روش های آمارتوصیفی برای بدست آوردن فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد، و خطای استاندارد داده ها و سپس از آمار استنباطی برای بدست آوردن تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار-22 spss استفاده خواهد شد.
تعاریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی
هوش هیجانی:
الف. تعریف مفهومی:
نظم بخشیدن به توانایی های هیجانی، شخصی و اجتماعی وابسته به هم در فرد تا بتواند بطور فعالانه و اثر بخش از عهده تقاضاها و فشارهای روزمره برآید(بار– آن، 2005).
ب. تعریف عملیاتی:
در پژوهش حاضر نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه هوش هیجانی بار - آن به دست می آورد.
مهارت های ارتباطی
الف. تعریف مفهومی:
مهارت های ارتباطی به منزله آن دسته از مهارت هایی هستند که به واسطه آن ها افراد می توانند درگیر تعاملات بین فردی و فرایند ارتباط شوند یعنی فرایندی که افراد در طی آن اطلاعات، افکار و احساس های خود را از طریق مبادله پیام های کلامی و غیر کلامی با یکدیگر در میان می گذارند(هاریجه و دیکسون، 2004).
ب: تعریف عملیاتی :
در پژوهش حاضر نمره ای است که آزمودنی ها از پرسشنامه تجدید نظرشده مهارت های ارتباطی کسب می کند.
اعتیاد:
الف. تعریف مفهومی:
اﻟﮕﻮي ﻏﯿﺮ اﻧﻄﺒﺎﻗﯽ ﻣﺼﺮف ﯾﮏ ﻣﺎده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎراﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ از ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد و ﺑﺎ ﺳﻪ (ﯾﺎ چند) ﻋﻼﯾﻢ ﺗﺤﻤﻞ، ﺗﺮك، ﻣﺼﺮف ﻣﺎده ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ، ﻣﯿﻞ داﯾﻢ ﯾﺎ ﺗﻼش ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﺮك، ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﻣﻬﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اداﻣﻪي ﻣﺼﺮف ﺑﺎ وﺟﻮد آﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺴﻤﯽ و روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺼﺮف ﻣﺎده در ﻃﻮل 12ﻣﺎه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮔﺮدد(هالجین و ویتبورن، 1948؛ ترجمه سید محمدی، 1392).
ب. تعریف عملیاتی:
در این پژوهش به منظور تشخیص اعتیاد، بر اساس معیارهای DSM- 5 مصاحبه تشخیصی ساخت یافته توسط پژوهشگر انجام خواهد شد.
منابع فارسی:
منابع انگلیسی: