نحوه نوشتن مقدمه پایان نامه کارشناسی ارشد یکی از مشکلات دانشجویان رشته های روانشناسی و علوم تربیتی و مشاوره است.
فصل اول تحقیق با « مقدمه » آغاز می شود .
دلاور (427:1373) چنین اظهار می دارد مقدمه همان طور که خط مشی پژوهش را تعیین می کند ، اطلاعات روشن و دقیقی دربارۀ آن چه که دربارۀ موضوع مورد پژوهش انجام شده است و همچنین علت آن به خواننده می دهد .
مقدمه خوب باید پاسخگوی سوالات زیر باشد :
الف: دلیل منطقی اجرای پژوهش چیست ؟
ب – چه ارتباط منطقی بین مسئله و طرح پژوهشی وجود دارد ؟
ج – دلایل نظری که در پژوهش وجود دارد چیست ؟
د – چگونه این پژوهش با پژوهش های قبلی ارتباط پیدا کرده است ؟»
نادری و سیف نراقی (190:1364) در ذیل عنوان « مقدمه یا تاریخچه مختصری از موضوع تحقیق » این چنین به اظهار نظر می پردازند :
« در این قسمت محقق به مطالب مختصری از نظرات و تحقیقات مربوط به موضوع یا به مسائل و مشکلات حل نشده در این حوزه ، و همچنین به توجه و علاقه جامعه به این موضوع اشاره می کند و بدین ترتیب با ارائه این پیش آگاهی ها ، زمینه ای برای درک بهتر از مطالب مندرج در طرح در خواننده ایجاد می شود و به ویژه از این طریق هدف های تحقیق توجیه می گردد».
پیشنهاد می شود فصل اول تحقیق با «مقدمه » آغاز گردد .
ذکر عنوان تحقیق در ابتدای فصل اول لازم نیست ، زیرا در صفحات قبل از آن و همچنین پشت جلد عنوان تحقیق ذکر می شود و لذا بیان آن برای سومین بار شایسته نیست .
دو نکته بسیار اساسی در مورد مقدمه حائز اهمیت است:
اولا مقدار آن که نباید زیاد طولانی باشد
و ثانیا محتوای آن .
گاهی مشاهده می شود که پژوهشگران تمایز اساسی بین «پیشگفتار » و «مقدمه » قائل نیستند حال آن که این دو متفاوت هستند و لازم است در نوشته های تحقیقی به این تمایز توجه شود .
بر اساس نظریات صبا (1371 : 19-17) پیشنهاد می شود در پیشگفتار گزارش تحقیق که به زبان اول شخص نوشته می شود اهداف نوشته ، دلایل نویسنده برای تالیف اثر و روند پژوهش و مراتب سپاگزاری از افراد یا سازمان هایی که در تولید و تدوین گزارش به گونه ای یار و یاور پژوهشگر بوده اند ، بیان می شود .
پیشگفتار ،بخش مهمی است که در آن نویسنده همچون تصویر گری ماهر چشم اندازی از اثر خویش از جمله زمینه تاریخی موضوع مورد تحقیق را فراروی خواننده قرار می دهد و به قدر شناسی از همکاری دیگران اقدام می کند .
مقدمه نوعی زمینه سازی برای ورود به بحث می باشد .
مقدمه فصل اول شرح زمینه بروز مساله و دالانی است که خواننده را به درک مساله هدایت می کند .
به عبارت دیگر ، مقدمه نوعی تلاش برای شرح ذهنیتی است که در آن ذهنیت ، مساله روئیده است .
مقدمه قاعدتا بین دنیای وسیع واقعیت ها و دنیای محدود مساله پیوند می زند و زندگی واقعی خواننده را با مساله تحقیق مرتبط می سازد .