با خواندن این مطلب که نمونه ای از فصل سوم پایان نامه روانشناسی است می توانید به طور کامل به یک راهنمای خوب برای نوشتن فصل سوم پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی دست یابید.
عنوان پایان نامه ارشد روانشناسی:
بررسی اثربخشی آموزش مولفه های هوش هیجانی بر خودکارآمدی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان
3-1. مقدمه
هدف از هر نوع بررسی و پژوهش علمی کشف حقیقت است. حقیقت نیز بر پایه کاوش و تجسس و کشف عوامل منطقی مربوط به خصوصیات اجزا، موضوع تحقیق قرار دارد. بنابراین هر پژوهشگر پس از تعیین موضوع باید به انتخاب روش پژوهش بپردازد. زیرا روش ها هستند که به اعتبار علمی و اطمینان یافته های موردنظر می افزایند، هدف از انتخاب روش پژوهش آن است که پژوهشگر مشخص نماید چه شیوه و روشی را اتخاذ کند تا او را هر چه دقیق‌تر و سریع‌تر در دستیابی به پاسخ‌هایی برای پرسش‌های تحقیق مورد نظر کمک نماید.
فصل حاضر به جنبه های روش شناسانه ی پژوهش اختصاص دارد. بر این اساس، در این فصل، متغیرها و مفاهیم اساسی پژوهش تعریف و نحوه ی سنجش آنها مشخص می شود. افزون بر این، به شیوه نمونه گیری، روش اجرای پژوهش و در نهایت به روش های تجزیه و تحلیل داده ها اشاره می شود.
3-2. طرح پژوهش
روش آزمایشی یکی از مجموعه روش های پژوهشی است که به منظور پیدا کردن روابط علت و معلولی بین دو یا چند متغیر به کار برده می شود (دلاور، 1385). پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. در این طرح بعد از انتخاب آزمودنی ها، آنها به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. سپس قبل از اجرای متغیر مستقل (X) (آموزش مولفه های هوش هیجانی)، آزمودنی های انتخاب شده در هر دو گروه به وسیله پیش آزمون (خود کارآمدی و مهارت های ارتباطی) مورد اندازه گیری قرار گرفتند، و گروه آزمایش در معرض متغیر مستقل (آموزش مولفه های هوش هیجانی) قرار گرفت و در گروه کنترل متغیر مستقل(آموزش مولفه های هوش هیجانی) اجرا نشد. در پایان، متغیر وابسته (خود کارآمدی و مهارت های ارتباطی) در هر دو گروه به وسیله پس آزمون مورد اندازه گیری قرار گرفتند نگاره طرح مورد بحث به صورت زیر است:
متغیر مستقل : آموزش مولفه های هوش هیجانی
متغیر وابسته: خود کارآمدی و مهارت های ارتباطی
متغیر کنترل: جنسیت
3-3. جامعه آماری
مقدار يک جامعه آماري عبارت است از مجموعه‌اي از افراد يا واحد‌ها که داراي حداقل يک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر تحقیق، جامعه مورد بررسي يک جامعه آماري است که تحقیق گر مايل است درباره صفت يا صفت‌هاي متغير واحد‌‌هاي آن به مطالعه بپردازد (سرمد و همکاران، 1392).
جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر بندر عباس که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل بودند.
3-4. نمونه آماری و روش نمونه گیری:
روش نمونه گیری در این پژوهش خوشه ای چند مرحله ای است. در نمونه گیری خوشه ای واحد نمونه گیری یک گروه از افراد است که به طور طبیعی تشکیل شده است. در روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای در آن اول خوشه ها انتخاب می شوند و سپس در داخل هر خوشه افراد انتخاب می شوند (گال، بورگ و گال، b 1942؛ ترجمه نصر و همکاران، 1386).
به منظور انتخاب افراد نمونه، از بین دبیرستان های دخترانه شهر بندر عباس سه دبیرستان به طور تصادفی انتخاب شدند. و از هر دبیرستان دو رشته و از هر رشته 20 نفر به طور تصادفی انتخاب شدند و سپس پرسشنامه خودکارآمدی و مهارت های ارتباطی روی آنها اجرا شد. و در مرحله بعد برای انتخاب آزمودنی ها، 30نفر از آنهایی که نمره پایین در پرسشنامه خودکارآمدی و مهارت های ارتباطی کسب کردند به طور تصادفی در گروه آزمایش(15نفر) و گروه کنترل (15نفر) جایگزین شدند.
3-5. ابزارهای پژوهش:
ابزارهایی که جهت جمع آوری اطلاعات از گروه نمونه در نظر گرفته شده است عبارتند از: 1. پرسشنامه باورهای خودکارآمدی شرر و همکاران (1982) 2. پرسشنامه تجدید نظر شده مهارت های ارتباطی
3-5-1. پرسشنامه باورهای خودکارآمدی شرر و همکاران (1982)
این پرسشنامه در سال 1982 با اهداف زیر ساخته شد:
1- تهیه ابزاری برای تحقیق بعدی؛
2- تعیین ابزاری برای سطوح متفاوت خودکارآمدی عمومی افراد (مژدهی، 1382).
نسخه اصلی آزمون 36 ماده بوده که بر اساس تحلیل انجام شده، ماده هایی که هر یک از عوامل اجتماعی و عمومی بار 40/0 را داشتند، حذف نشدند. بر این اساس 13 ماده که دارای این ویژگی نبودند حذف و آزمون به 23 ماده کاهش یافت. از این 23ماده، 17ماده خودکارآمدی عمومی را می سنجید که میانگین آنها 08/12 بود. ضریب قابلیت اعتماد از طریق آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس خودکارآمدی عمومی و خرده مقیاس خودکارآمدی اجتماعی به ترتیب 86/0 و 71/0 برای هر یک بدست آمد(مژدهی،1382).
شیوه نمره گذاری :
در این پرسشنامه به هر ماده از یک تا پنج(از کاملا مخالف تا کاملا موافق) امتیاز تعلق می گیرد. به طور کلی این پرسشنامه شامل 17 ماده است که ماده های شماره 3،8،9،13،15 از راست به چپ و بقیه از چپ به راست، امتیازشان افزایش می یابد. مجموع امتیاز نیز ارز 17 تا 85 متغیر است.
3-5-1-1. قابلیت اعتماد(پایایی) مقیاس خود کار آمدی
براتی (1376) جهت بررسی مقیاس خودکارآمدی از روش دو نیمه کردن استفاده کرد ضریب اعتبار آزمون از طریق روش اسپیرمن - براون با طول 76/0 و با طول نابرابر 76/0و از روش دو نیمه کردن گاتمن برابر 76/0 بدست آمد. آلفای کرونباخ یا همسانی کلی سوالات برابر 79/0 بدست آمد که رضایت بخش می باشد. کرامتی (1380) در تحقیق خود آلفای کرونباخ یا همسانی کل سوالات را برابر 85/0 بدست آورد (به نقل از مژده دهی، 1382).
ضریب پایایی آلفای کرونباخ گزارش شده به وسیله شرر و همکاران (1982) برای زیر مقیاس خودکارامدی عمومی برابر با 86/0 می باشد که این ضریب پایایی به نسبت بالا و رضایت بخش گزارش شده است(کرامتی و شهر آرای، 1383). علی نیا کروئی (1382) در پژوهش خود، الفای کرونباخ یا همسانی کلی سوالات را برابر 78/0 به دست آورد که قابل قبول است. کرامتی و شهر ارای (1383) ضریب پایایی آن را با روش آلفای کرونباخ 85/0 گزارش کردند.
3-5-1-2. روایی مقیاس خود کارآمدی عمومی
براتی (1386) برای سنجش روایی سازه ای مقیاس خودکارامدی عمومی، نمرات بدست آمده از این مقیاس را با اندازه های چندین ویژگی شخصیتی (مقیاس کنترل درونی و بیرونی راتر، خرده مقیاس کنترل شخصی، مقیاس درجه اجتماعی مارلو و مقیاس شایستگی بین فردی روزنبرگ) همبسته کرد که همبستگی پیش بینی شده بین مقیاس خودکارآمدی و اندازه های خصوصیات شخصیتی متوسط (61/0 و در سطح 05/0 معنادار) و در جهت تایید سازه مورد نظر بود ( به نقل از کرامتی و شهر آرای، 1383).
در پژوهش اصغر نژاد و همکاران (1385) جهت مطالعۀ «روایی ملاکی»، همبستگی درونی این مقیاسی با مقیاس مسند مهارگذاری راتـر (1966) محاسبه شـد. همبستگی جـزیی «مقیاس خودکارآمدی عمومی شرر» و «مسند مهارگذاری درونی راتر» 3330/0- =r (که در این محاسبه پیشرفت تحصیلی مهار شده است) و هـمبستگی پیرسن بـین مقیاسهای مذکور 342/0=r می‌باشد که در سطح 01/0 P > معنی‌دار هستند. همبستگی پیرسن بین این مقیاسها در مطالعۀ شرر و هـمکاران(1982)، 287/0- به دسـت آمـده است.
3-5-2. پرسشنامه تجدید نظر شده مهارت های ارتباطی
پرسشنامه مهارت های ارتباطی توسط کویین دام در سال 2004 تهیه شده است. این پرسشنامه برای سنجش مهارت های ارتباطی بزرگسالان ابداع شده است دارای 34 گویه است که مهارت های ارتباطی را توصیف می کند. برای تکمیل آن پاسخگو باید هرگویه را بخواند و سپس میزان انطباق وضعیت فعلی خود را با محتوای آن برروی یک طیف لیکرت پنج درجه ای از هرگز تا همیشه مشخص می کند.
مولفه ها و سوالات مربوط به هر مولفه.
مهارت های ارتباطی فرعی که در این مقیاس مورد بررسی قرار می گیرند شامل پنج مهارت گوش دادن، توانایی دریافت و ارسال پیام، بینش نسبت به فرآیند ارتباط، کنترل عاطفی و ارتباط توأم با قاطعیت هستند(کویین دام، 2004).
نمره گذاری.
برای تکمیل پرسشنامه مهارت های ارتباطی کویین دام، پاسخگو باید هر گویه را بخواند و سپس میزان انطباق وضعیت فعلی خود را با محتوی آن بر روی یک طیف لیکرت پنج درجه ای از 1 (برای هرگز) تا 5 (برای همیشه) مشخص کند. دامنه نمرات از 34 تا 170 خواهد بود. سوالات 2-4-6 به صورت معکوس نمره گذاری می شود(کویین دام، 2004).
1 2 3 4 5 3-5-2-1. اعتبار پرسشنامه تجدید نظر شده مهارت های ارتباطی
اعـتبار این آزمون توسط حسین چاری و فداکار(1384) با استفاده از روش آلفای کرونباخ، برابر با 69/0 گزارش شد که حاکی از همسانی درونی آن است. این مقدار برای آزمودنیهای دانشجو 71/0 و برای دانش‌آموزان دبیرستانی برابر با 66/0 بود. همچنین نورزی نیا (1393) در پژوهشی، اعتبار کل مقیاس مهارتهای ارتباطی را با استفاده از آلفای کـرونباخ برابر با 69/0 بدست آمد. همچنین پایایی پرسشنامه مهارت های ارتباطی به روش آلفای کرونباخ در پژوهش مطلق و مظفری (1389) 89/0 گزارش کردند.
3-5-2-2. روایی پرسشنامه تجدید نظر شده مهارت های ارتباطی
به منظور بررسی روایـی سـازه‌ای مهارتهای ارتـباطی و نیز ساختار عوامل مهارتهای ارتباطی، در پژوهش فوق الذکر از شیوهء آماری تحلیل عاملی از نوع تأییدی و روش مؤلفه‌های اصلی اسـتفاده شد که مقدار عددی شاخص KMO برابر با 71/0 و نیز مقدار عددی شـاخص 2 x در آزمـون کـرویت بارتلت برابر با 01/2318 گزارش شد که در سطح 0001/0 معنادار بود. براساس تحلیل عاملی مذکور و انجام چرخش واریماکس و با در نـظر گـرفتن شیب مودار اسکری، محققان مذکور به پنج عامل اصلی با عناوین درک پیام، نظم‌دهی به هـیجانها، مهارت گـوش‌دادن، بینش نـسبت به ارتباط و قاطعیّت ارتباطی، دست یافتند (حسین چاری و فداکار، 1384).
3-5-3. آموزش مولفه های هوش هیجانی:
مداخله آموزشی به صورت کارگاه آموزش طی 10 جلسه و هر جلسه 2 ساعته هفته ای یک بار انجام گرفت. همانطوری که در جدول مشاهده می کنید محتوای جلسات براساس الگوی مولفه های هوش هیجانی بار-ان طرح ریزی شده است:
3-6. اجرای پژوهش
به منظور اجرای پژوهش از بین دبیرستان های شهر بندر عباس سه دبیرستان به طور تصادفی انتخاب گردید. بعد از مراجعه به دبیرستان و هماهنگی مدیر مدرسه دو رشته (انسانی و تجربی) به طور تصادفی انتخاب و سپس از هر رشته بیست نفر به طور تصادفی انتخاب گردید. قبل از اجرای پیش آزمون هدف اجرای پژوهش به دانش آموزان توضیح داده شد و سپس آزمودنی ها با رضایت کامل در پژوهش شرکت کردند. پرسشنامه ها به صورت گروهی در اختیار آنها قرار گرفت. و از آنها خواسته شد تا شماره خود را یادداشت نمایند تا در صورت نیاز با آنها تماس گرفته شود. بعد از جمع آوری پرسشنامه ها و بررسی دادهها تعداد 40 نفر که نمرات پایینی در پرسشنامه مهارت های ارتباطی و خودکارآمدی داشتند انتخاب شدند و با آنها تماس گرفته شد تا در پژوهش شرکت نمایند. و سپس این 30 نفر به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی طی دو ماه، 10 جلسه 2 ساعته هفته ای یک جلسه تحت آموزش مولفه های هوش هیجانی قرار گرفتند. اما گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. بعد از اتمام آموزش برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا گردید و در نهایت داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
3-7. ملاحظات اخلاقی
رعایت مسائل اخلاقی و تضمین حقوق انسانی آزمودنی ها یکی از عمده ترین مسائل در پژوهش های آموزشی و پرورشی است؛ زیرا پژوهش هایی که غالبا در آموزش و پرورش انجام می شود، موضوع آنها آموزش و یا به طور کلی رفتار انسان است. چنین پژوهش هایی در صورتی که درست برنامه ریزی نشده باشند ممکن است مخاطره ها و آسیب های روانی و فیزیولوژیکی برای کسانی که اجرای تحقیق را ممکن ساخته اند به همراه داشته باشد (دلاور، 1385). برخی از ملاحظات اخلاقی پژوهش عبارتند از:
- اخذ رضایت آگاهانه از آزمودنی‌هایی که در درمان شرکت بودند و اینکه در هر مرحله از پژوهش می‌توانند از ادامه آن انصراف دهند.
- تضمین کردن اینکه اطلاعاتی که از آزمودنی‌ها بدست می‌آید به صورت محرمانه باقی بماند (حفظ حریم خصوصی و رازدار بودن).
- پژوهشگر به هر فرد درگیر در فرایند پژوهش به طور اخلاقی احترام می‌گذارد و از تبعیض اجتناب می‌کند.
3-8. تجزیه و تحلیل اطلاعات:
جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده، از شاخص های و روش های آمارتوصیفی و آماراستنباطی استفاده شده است از آمار توصیفی برای بدست آوردن فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد، و سپس از آمار استنباطی برای بدست آوردن تحلیل کوواریانس و آزمون t مستقل به کمک نرم افزار22- spss استفاده شد.
منابع:
.................
