وقتی متغیرهای «مستقل» (independent)، متعامد (ارتوگونال) باشند، به آسانی می توانید مراحل فوق را اجرا کنید. متاسفانه در برخی موارد همبستگی بین متغیرهای مستقل بالاست و در چنین مواقعی استنتاج بر مبنای مدل رگرسیونی می تواند گمراه کننده باشد. اگر بین متغیرهای مستقل وابستگی خطی وجود داشته باشد، گفته می شود که «چند هم خطی» (Multicollinearity) وجود دارد.
تعیین هم خطی چندگانه در spss
برخی از موارد کابرد تحلیلی رگرسیونی عبارتند از: شناسایی اثرات نسبی متغیرهای وابسته پیش بینی یا برآورد گزینش مجموعۀ مناسبی از متغیرها برای مدل وقتی متغیرهای «مستقل» (independent)، متعامد (ارتوگونال) باشند، به آسانی می توانید مراحل فوق را اجرا کنید. متاسفانه در برخی موارد همبستگی بین متغیرهای مستقل بالاست و در چنین مواقعی استنتاج بر مبنای مدل رگرسیونی می تواند گمراه کننده باشد.
اگر بین متغیرهای مستقل وابستگی خطی وجود داشته باشد، گفته می شود که «چند هم خطی» (Multicollinearity) وجود دارد. برخی از نشانه های وجود «چند هم خطی» عبارتند از: تغییرات زیاد در بر آورد ضرایب وقتی یک متغیر به مدل «اضافه» و یا «حذف» می شود.
تغییرات زیاد در ضرایب به هنگام «تغییر» یا «حذف» یک یا چند نقطه از داده ها. علامت جبری ضرایب برآورد شده بر خلاف انتظار باشد. خطای معیار ضرایب رگرسیون زیاد باشد. علاوه بر نشانه های فوق، می توان از برخی آماره ها نیز در شناسایی وجود «چند هم خطی» استفاده کرد.
یک شاخص برای بررسی وجود وابستگی خطی، «تلرانس» (tolerance) است.
بررسی چند هم خطی بودن مدل :
برای بررسی (Multicollinearity) (چند هم خطی) داده ها می توانید از آماره های Tolerance (تلرانس) و VIF موجود در نرم افزار SPSS استفاده کنید.
برای بررسی این امکان از الگوهای زیر استفاده کنی: اگر VIF > 10، باید چند هم خطی بودن مدل بررسی شود. اگر VIF > 1، ممکن است رگرسیون اریب دار باشد. اگر Tolerance <0.01، یک مشکل جدی وجو دارد.
اگر Tolerance < 0.02، یک مشکل حاد وجود دارد.
نکات
اگر Ri ضریب همبستگی چندگانه بین متغیر مستقل Xi و دیگر متغیرهای مستقل باشد، در این صورت به T_i^2 تلرانس متغیر i ام می گوییم. این شاخص عددی بین صفر و یک است (0
مثال:
تلرانس بین متغیرهای داده شده در جدول 10-6 را محاسبه کنید.
پاسخ:
1- داده ها را در SPSS وارد کنید.
2- دستور Analyze > Regression > linear…را اجرا کنید.
3- متغیر Y را به عنوان متغیر Dependent و متغیر های ,X2,X1 X3و X4 را به عنوان متغیرهای از نوع Independent انتخاب کنید.
4- با کلیک دکمۀ statistics…(آمار)، گزینۀ collinearity diagnostics ( تشخیص چند هم خطی) را در پنجره Linear regression: statistics انتخاب کنید.
5- ابتدا روی دکمۀ continue و سپس روی دکمۀ ok کلیک کرده و نتیجه را ببینید، خروجی 11-6