دانلود یک نمونه پروپوزال آماده پرستاری

دانلود یک نمونه پروپوزال آماده پرستاری را برای دانشجویان فراهم نموده ایم و در صورتی که خواهان تنظیم و نوشتن پروپوزال پایان نامه با همین کیفیت هستید با ما در ارتباط باشید.

دانلود پروپوزال پرستاری روانشناسی با موضوع ذهن آگاهی و بیماری قلبی

دانلود پروپوزال آماده پرستاری با موضوع طب مکمل

دانلود طرح درس سمینار مسائل پرستاری

دانلود پروپوزال آماده ارشد پرستاری درباره بیماران سرطانی

دانلود پروپوزال ارشد پرستاری درباره کیفیت زندگی

دانلود نمونه پروپوزال پرستاری

نمونه پروپوزال آماده پرستاری درباره اعتیاد به اینترنت

دانلود نمونه پروپوزال ارشد پرستاری

نمونه پروپوزال تکمیل شده پرستاری

دانلود نمونه پروپوزال پرستاری داخلی جراحی

دانلود نمونه پروپوزال آماده پرستاری

خرید نمونه پروپوزال آماده پرستاری

نمونه پروپوزال آماده و تکمیل شده ارشد پرستاری

نمونه پروپوزال پرستاری مراقبت ویژه نوزادان

نمونه پروپوزال آماده پرستاری مراقبتهای ویژه

دانلود یک نمونه پروپوزال ارشد پرستاری

دانلود پروپوزال آماده برای درس روش تحقیق پرستاری

دانلود نمونه پروپوزال روش تحقیق آموزش پرستاری

نمونه پروپوزال روش تحقیق آموزش پرستاری درباره اعتیاد اینترنتی

دانلود رایگان پروپوزال ارشد پرستاری کودکان

دانلود پایان نامه آموزش پرستاری گرایش داخلی جراحی

مطالعه و دانلود یک نمونه پروپوزال آماده پرستاری

عنوان:

"مقایسه ویژگی های شخصیتی، سلامت روان و ذهن آگاهی در سالمندان مبتلا به بیماری قلبی عروقی و سالمندان بهنجار"

Title: Comparison of personality traits, mental health and mindfulness in patients with coronary Heart disease and normal elderly

کلید واژه:ویژگی های شخصیتی، سلامت روان، ذهن آگاهی، سالمندان، بیماری قلبی عروقی.

Keywords: personality traits, mental health, mindfulness, elderly, patients with coronary Heart disease

بیان مسئله پژوهش:

بیماری قلبی - عروقی اصطلاحی عام برای بیماریهای قلب و رگه های خونی است (1).

بیماری قلبی- عروقی در دنیای غرب بیش از هر بیماری دیگری مردم را می کشد.

در ایالات متحده، بیش از نیمی از افراد بالای چهل و پنج سال از بیماری قلبی می میرند (2).

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی سالانه حداقل پانزده میلیون مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی در جهان اتفاق افتاده است که این میزان، سی درصد از کل مرگ و میر ها بوده است (3).

شیوع این بیماری در سانتیگو(2/32 درصد)، مونته دیئو (8/23 درصد9، سائوپائولو (8/19 درصد)، بنئوسایرس (1/24 درصد)، بریجستون (1/11 درصد) و مکزیکوسیتی (0/10 درصد) گزارش شده است (4).

علت اصلی اغلب موارد بیماری قلبی و مرگ ناگهانی، تصلب شرائین است:

تجمع چربی در جداره درونی شریان های کرونری. این نوع گرفتگی مانع رسیدن خون به عضله قلب می شود که نتیجه آن حمله قلبی و مرگ ناگهانی است.

متخصصان همه گیر شناسی، عوامل خطر بیماری قلبی را بررسی کرده اند(2).

که شامل سن، جنس، ارث که در اختیار افراد نبوده و قابل تغییر نیستند، ولی مصرف دخانیات، فشار خون بالا، تنش، چاقی و کم تحرکی در اختیار افراد نبوده و قابل تغییر می باشند.

هر چه افراد در معرض عوامل خطر آفرین بیشتری باشند، استعداد بیشتری برای بروز بیماری های قلبی و عروقی خواهند داشت (5).

بر اساس گزارش که از سوی دفتر سلامت خانواده و جمعیت و اداره سلامت سالمندان وزارت بهداشت ارائه شده است، رشد جمعیت سالمند 9/1 درصد به وضوح از رشد جمعیت 2/1 درصد بالاتر است.

این در حالی است که مهم ترین بیماری دوران سالمندی و همچنین مهم ترین علت بستری شدن سالمندان ابتلا به بیماری های قلبی - عروقی است(6).

امروزه بسیاری از پژوهشگران معتقدند که برخی از عوامل روان شناختی از جمله ویژگی های شخصیتی می توانند فرد را مستعد ابتلا به بیماریهای روان تنی کند.

ویژگی های شخصیتی به مجموع ویژگی هایی که تقریبا به طور دایم، در وجود یک فرد وجود دارد و موجب تمایز وی از سایرین می شود، اطلاق می گردد.

در این پژوهش، منظور از ویژگی های شخصیتی، پنج عامل بزرگ شخصیتی یا پنج ابر صفت است که ابعاد شخصیتی اصلی را وصف می کنند عبارتند از:

روان رنجور خویی (N)، برون گرایی (E)، پذیرش (O)، سازگاری (A) وظیفه شناسی (C).

روان رنجورخویی به تمایل فرد به تجربه هیجانات منفی از قبیل اضطراب، و افسردگی و خشم بر می گردد.

برون گرایی به تمایل فرد به پرانرژی، شاد و معاشرتی بودن اطلاق می شود.

پذیرش به تمایل فرد به غیر سنتی و تخیلی بودن و علاقه مندی به هنر اشاره می کند.

سازگاری به تمایل فرد به اعتماد ورزی، کمک کنندگی و بخشندگی و در نهایت، وظیفه شناسی به تمایل فرد برای قابل اعتماد بودن، کوشا و منظم بودن اشاره دارد( 7).

از دیگر موضوعات مورد بررسی در این پژوهش سلامت روان است.

براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی سلامت روانی نه تنها فقدان بیماری و ناتوانی است، بلکه حالت سلامتی کامل فیزیکی روانی – اجتماعی را شامل می شود، در واقع سلامت روان یک حالت ذهنی است که سلامت هیجانی نسبتا رها شده از نشانه های اضطراب و ناتوانی در برقراری روابط کارآمد مقابله با خواسته های تنش زای زندگی را در بر می گیرد (8).

کمپل سلامت روان را عملکرد روانی موفقیت آمیزی می داند که با فعالیت های سازنده ارتباط رضایت بخشی و توانایی فرد برای سازگاری با تغییرات و مقابله با حوادث می انجامد.

سلامت روان را نمی توان جدا از آسایش فردی، خانوادگی و اجتماعی که در بر دارنده روابط بین فردی است در نظر گرفت.

مفهوم سلامت روان در واقع جنبه ای از مفهوم کلی سلامت است و به کلیه روش ها و تدابیری اطلاق می شود که برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های روانی به کار می رود (9 ).

یکی از متغییر هایی که اخیرا اندیشمندان به بررسی آن پرداخته اند، ذهن آگاهی است. تحقیقات نشان داده است که ذهن آگاهی از جمله عناصر مهم در سلامت روانی است. ذهن آگاهی شامل یک آگاهی پذیرا و عاری از قضاوت از آنچه که اکنون در حال وقوع است، می باشد (10).

افراد ذهن اگاه واقعیات درونی و بیرونی را آزادانه و بدون تحریف ادراک می کنند و توانایی زیادی در مواجه با دامنه گسترده ای از تفکرات، هیجانات، تجربه ها اعم از خوشایند و ناخوشایند دارند(11).

عوامل ذهن اگاهی شامل مشاهده، توصیف، عمل کردن همراه با آگاهی، قضاوت نکردن و عدم واکنش به تجارب درونی است (12).

لانجر واژه ذهن اگاهی را برای توصیف یک رویکرد تحقیق علمی به کار برد. به نظر لانجر، ذهن اگاهی یک فرایند خلاق و سازنده است و زمانی که یک فرد سه ویژگی کلیدی را به کار می گیرد، آشکار می شود.

آن سه ویژگی عبارتند از:

1. خلق یک طبقه بندی جدید

2. پذیرا بودن اطلاعات جدید و

3. اگاهی از دید و زوایای دید ژرف تر و بیشتر (13).

با توجه به تحقیقات و نظریات متعدد در زمینه ویژگی های شخصیتی، این سوال برای ما پیش آمده که ویژگی های شخصیتی، سلامت روان و ذهن آگاهی در سالمندان مبتلا به چه صورت می باشد و اینکه ویژگی های شخصیتی، سلامت روان و ذهن آگاهی در بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی و سالمندان سالم متفاوت است.

ضرورت انجام پژوهش

بیماری قلبی عروقی به عنوان مشکل سلامتی عمومی مهم در بیشتر کشور های جهان مطرح می باشد(14).

از آنجایی که بیماریهای قلبی عروقی مهم ترین علت مرگ و میر در ایالات متحده است و بخش زیادی از مرگ و میر ها در سراسر جهان را به خود اختصاص داده است نیاز به بررسی علت این بیماری، روند و درمان آن احساس می شود.

همچنین پژوهش ها نشان می دهد که اولین و شایع ترین علت مرگ در کشور ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه، بیماریهای قلبی عروقی است. اخیرا تحقیق در زمینه شخصیت و ارتباط آن با سلامتی و آسیب های روان شناختی توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است.

شواهد تجربی زیادی نیز وجود دارد مبنی بر این که صفات شخصیتی در ایجاد، کاهش یا از بین بردن علائم اختلالات روانی نقش مهمی را ایفا می کند. برخی از ویژگی های خاص شخصیتی باعث می شود تا افراد در موقعیت های گوناگون زندگی، رفتارهای سازگارانه و متعادل از خود نشان دهند.

داشتن آگاهی و دانش لازم درباره شخصیت، در پیشگیری یا اقدامات احتمالی در مورد بروز برخی اختلالات و نابسامانی های شخصیتی می تواند به فرد کمک کند(15).

بنابر آنچه که بیان شد شناخت عوامل موثر بر ویژگی های شخصیتی و سلامت روان می تواند مار را به شناخت بهتری از افراد راهنمایی کند. هر چند امروزه در خصوص درهم تنیدگی جسم و ذهن تردیدی نیست، سازو کار این درهم تنیدگی هنوز یک مساله است.

بررسی حالات و خصیصه های روان شناختی و ماهیت ارتباط آنها با سلامت و بیماری مسیری است که در راز گشایی مساله یاد شده باید طی شود. یکی از خصیصه هایی که در این زمینه اهمیت محوری دارد مفهوم آگاهی است.

بسیاری از دیدگاههای فلسفی، دینی و روانشناختی بر اهمیت آگاهی در حفظ و بالا بردن بهزیستی تاکید کرده اند. یکی از ویژگی های آگاهی که با بهزیستی ارتباط دارد و درباره آن فراوان بحث شده است مفهوم ذهن اگاهی است (10).

و یکی از دلایل افزایش پژوهش های روان شناختی و پزشکی پیرامون ذهن آگاهی، این است که می تواند ابعاد جدیدی از رابطه ذهن و بدن را مشخص سازد. با توجه به موارد فوق و ارتباط بین عوامل شخصیتی و سلامت روان و ذهن آگاهی در زمینه سازی برای ابتلا به بیماری قلبی عروقی و با توجه به شیوع بالای این بیماری در کشور، ضرورت ایجاب می کند که در این زمینه مطالعات بیشتری صورت گیرد.

و از آنجا که در سراسر جهان جمعیت سالمندان رو به افزایش است و مهم ترین بیماری دوران سالمندی، ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی است لذا پژوهشگر بر آن شد تا مطالعه ای در رابطه با این متغیر ها روی سالمندان انجام دهد.

اهداف پژوهش اهداف کلی:

مقایسه ویژگی های شخصیتی، سلامت روان و ذهن آگاهی در سالمندان مبتلا به بیماری قلبی عروقی و سالمندان بهنجار می باشد.

اهداف جزیی:

• مقایسه ویژگی های شخصیتی در سالمندان مبتلا به بیماری قلبی-عروقی و سالمندان بهنجار.

• مقایسه سلامت روان در سالمندان مبتلا به بیماری قلبی-عروقی و سالمندان بهنجار.

• مقایسه ذهن آگاهی در سالمندان مبتلا به بیماری قلبی-عروقی و سالمندان بهنجار. فرضیه‌های پژوهش

• بین ویژگی های شخصیتی سالمندان مبتلا به بیماری قلبی-عروقی و سالمندان بهنجار تفاوت معنادار وجود دارد.

• بین سلامت روان سالمندان مبتلا به بیماری قلبی-عروقی و سالمندان بهنجار تفاوت معنادار وجود دارد.

• بین ذهن آگاهی سالمندان مبتلا به بیماری قلبی-عروقی و سالمندان بهنجار تفاوت معنادار وجود دارد.

تعریف نظری و عملیاتی متغیرها:

أ‌) سلامت روان:

سازمان بهداشت جهانی سلامت روانی را به عنوان حالتی از بهزیستی که در آن فرد توان مندی خود را شناخته از آنها به نحو موثر و مولد استفاده کرده و برای اجتماع خویش مفید است تعریف می کند.

به طور کلی بهداشت روانی ایجاد سلامت روان به وسیله پیشگیری از ابتلا به بیماریهای روانی، کنترل عوامل موثر بروز آن، تشخیص زود رس، پیشگیری از عوامل ناشی از برگشت بیماریهای روانی و ایجاد محیط سالم در برقراری روابط صحیح انسانی است(16).

در این پژوهش سلامت روان نمره ای است که فرد از پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ(GHQ) کسب کرده است.

ب‌) ویژگی های شخصیتی: مک کری و کاستا ویژگی های شخصیتی را به عنوان " ابعاد تفاوت های فردی در تمایل نشان دادن، الگو های پایدار فکر، احساس و عمل" تعریف می کنند(16).

در این پژوهش ویژگیهای شخصیتی نمره ایی است که فرد از پرسشنامه پنچ عاملی شخصیت کاستا و مک کری(NEO-FFI) بدست آورده است.

ت‌) ذهن آگاهی:

نوعی از آگاهی را که بر اثر توجه روی هدف، در لحظه جاری و بدو استنتاج لحظه به لحظه وجود دارد، ذهن اگاهی می گویند(17).

در این پژوهش ذهن آگاهی نمره ای است که فرد از پرسشنامه ذهن آگاهی (MASS) کسب کرده است.

روش انجام تحقیق (شامل جامعه و نمونه‌گیری در تحقیقات پیمایشی و میدانی، شیوه گردآوری و تحلیل داده‌ها) جامعه و روش نمونه گیری:

طرح این تحقیق از نوع علی- مقایسه ای است.

جامعه این پژوهش نیز شامل کلیه بیماران مبتلا به بیماری های قلبی عروقی که به بیمارستان ........... مراجعه کرده اند.

و همچنین کلیه سالمندان سالم شهر ........ می باشد. حجم نمونه برای دو گروه (بیمار و افراد سالم) 120 نفر (60 نفر بیمار و 60 نفر سالم) می باشد.

و نمونه گیری پژوهش حاضر به صورت روش نمونه گیری در دسترس می باشد.

شیوه گرد آوری داده ها:

پرسشنامه پنچ عاملی شخصیت(NEO-FFI):این پرسشنامه، پنج عامل بزرگ شخصیت را اندازه گیری می کند. این آزمون در سال 1385 توسط کاستا و مک کری ارایه شد.

این ابزار دارای 5 شاخص اصلی است که عبارتند از:

روان رنجورخویی، برون گرایی، بازبودن به تجربه، و جدانی بودن و توافق(بربنز،2001). این آزمون از چنج مجموعه ی 12 جمله ای مربوط به هریک از شاخص ها تشکیل شده است.

شیوه نمره گذاری سوالات به صورت لیکرت پنج گزینه ای شامل کاملا مخالفم (1)، مخالفم (2)، نظری ندارم (3)، موافقم (4) و کاملا موافقم (5) است.

برخی پرسشها به صورت معکوس نمره گذاری می شوند.

پس از مشخص شدن نمره هر سوال، سوالات مربوط به هر عامل، نمره افراد در هر پنج عامل مشخص می شود.

ضریب همبستگی حاصل از روایی همزمان بین فرم کوتاه و فرم بلند پرسشنامه بین 41% تا 75% گزارش شده است.

اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه با استفاده از روش بازآزمایی بین 65% تا 86% و ضریب حاصل از همسانی درونی این پرسشنامه (آلفای کرونباخ) بین 545 تا 795 گزارش شده است ( 18).

پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ(GHQ):

پرسشنامه سلامت عمومی توسط گلدبرگ در سال 1972 ساخته شده است و یک پرسشنامه سرندی، مبتنی بر روش خود گزارش دهی است که در مجموعه های بالینی با هدف ردیابی کسانی که دارای اختلال روانی هستند مورد استفاده قرار می گیرد.

پرسشنامه GHQ دارای چهار زیر مقیاس نشانه های بدنی، اضطراب و بی خوابی، کارکرد اجتماعی و افسردگی وخیم است.

در این پژوهش از فرم 28 سوالی آن استفاده شده است که نمره گذاری ان با استفاده از مقیاس لیکرت 4 درجه ای (0=اصلا الی 3= به مراتب بیشتر از حد معمول) صورت می گیرد.

هر فرد در این آزمون چهار نمره دریافت می کند و از مجموع نمرات نیز یک نمره کلی به دست می اید. نور بالا و همکاران ( 19) از نظر ویژگی های روان سنجی ثبات درونی GHQ با آلفای 83% را ذکر کرده اند.

محاسبات آماری پرسشنامه سلامت عمومی نشان می دهد که همبستگی خرده مقیاس ها با عامل کلی برای خرده مقیاس شکایت جسمانی، 79%، اضطراب 90%، ناسازگاری اجتماعی 75%، و افسردگی وخیم 63% می باشد(20).

پرسشنامه ذهن آگاهی (MASS):

این پرسشنامه توسط براون و ریان (10) ساخته شده است و برای سنجش ذهن آگاهی به کار می رود.

پرسشنامه ذهن آگاهی 15 ماده دارد که افراد پاسخ خود را به هر عبارت با استفاده از مقیاس شش درجه ای لیکرت از "تقریبا هیچ وقت" (با نمره یک) تا" تقزیبا همیشه" (بانمره 6) درجه بندی می کنند.

این مقیاس از پایایی درونی خوبی برخوردار استف به طوری که روی هفت گروه نمونه اجرا شده و آلفای کرونباخ آن بین 82% تا 78% گزارش شده است.

روایی این مقیاس نیز در حد بالایی گزارش شده است به طوری که همبستگی های بسیار بالایی با تعدادی از متغیرهای سلامت روان داشته است.

هم چنین روای سازه ای و ملاک این مقیاس در بیماران سرطانی سنجیده شده است.

این مقیاس در جامعه ایران اجرا شد و آلفای آن 82% است.

شیوه تحلیل داده ها:

جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده توسط پرسشنامه های فوق، از شاخص های و روش های آمارتوصیفی برای بدست آوردن فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد، و خطای استاندارد داده ها و سپس از آمار استنباطی برای بدست آوردن آزمون t ،تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA ) به کمک نرم افزار spssاستفاده خواهد شد.

پیشینه نظری و تجربی پژوهش در این بخش ابتدا به بررسی بیماری قلبی عروقی و نظریات در رابطه با ویژگی های شخصیتی، سلامت روان و ذهن آگاهی می پردازیم و در آخر پژوهش هایی که در داخل و خارج در زمینه موضوع تحقیق انجام گرفته می پردازیم. بیماری قلبی عروقی بیماری های قلبی عروقی – شامل بیماری های عروق کرونر و سکته مغزی- عامل مهم مرگ و میر در ایلات متحده است.

این بیماری ها علت بیش از 40 درصد موارد مرگ و میر سالیانه به شمار می آید و بیش از سرطان و تصادم ها و چندین عامل دیگر، موجب مرگ می شود(21).

توسعه اقتصادی و صنعتی و گسترش ارتباطات موجب ماشینی شدن زندگی و وبه دنبال آن سبب تغییراتی در شیوه زندگی و افزایش بروز بیماری های قلبی عروقی شده است. این تغییرات شامل مصرف دخانیات، کم تحرکی و رژیم غذایی ناسالم می باشد. از طرفی طول عمر به دلیل کاهش بیماری های واگیر در کشور های در حال توسعه به سرعت در حال افزایش است و مردم به مدت طولانی تری در معرض این عوامل خطر قرار دارند( 22).

برای شناخت بهتر بیماری قلبی عروقی ابتدا توضیح مختصری در مورد آنوتومی ، ساختار و عملکرد قلبی داده می شود و سپس به بیماری قلبی عروقی می پردازیم:

آناتومی سیستم قلب و عروق سیستم قلب و عروق شامل شریان ها و وردید هاست و این شبکه عروقی:

• خون را به سرتاسر بدن حمل می کند.

• قلب را پر خون نگه می دارد.

• فشار خون را حفظ می کند.

ساختار قلب قلب یک ارگان تو خالی، عضلانی و اندازه آن در حدود یک مشت بسته است.

طول قلب 5 اینچ، عرض آن 5/3 اینچ، و وزن آن (453/5-564 gr) است.

در بین دو ریه، میان مدیاستن، سمت چپ استخوان جناق سینه قرار گرفته و از فضای دوم تا چهارم قفسه سینه کشیده شده است.

لبه راست قلب با لبه راست جناق سینه و لبه چپ قلب با خط بین ترقوه ای چپ در یک امتداد هستند.

قسمت بالای قلب و سطح پشتی آن وسیعترین قسمت آن بوده و اساسا به وسیله دهلیز چپ که در بالای قلب قرار گرفته است شکل می گیرد.

نوک قلب اساسا توسط بطن چپ شکل گرفته است که در سمت چپ و پنجمین فضای بین دنده ای در قاعده قلب قرار دارد.

نوک قلب، نقطه حداکثر ضربان قلب می باشد که صداهای قلبی در آنجا بلند تر هستد(23).

عملکرد سیستم عروقی در حدود 6000 مایل شریانف مویرگ، ونول و وردید جریان خون را در بین سلول ها به جریان می اندازند این شبکه از دو شاخه گردش خون ریوی و سیستمیک تشکیل شده است.

گردش خون ریوی گردش خون ریوی خون را از قلب به ریه ها می فرستد تا در آنجا خون از دی اکسید کربن پاک و اکسیژنه شود.

مراحل زیر در گردش خون ریوی طی می شود:

• خون فاقد اکسیژن از بطن راست و دریچه ریوی به داخل شریان های ریوی حرکت می کنند.

• خون به طور پیشرونده از شریان ها و شریانچه ها وارد مویرگ های ریه می شود.

• در نزدیک آلوئول ها، دی اکسید کربن خون با اکسیژن معاوضه می شود.

• خون اکسیژنه از طریق ونول ها و وردید ها ی ریوی برگشته و به وسیله انها به دهلیز چپ قلب می ریزد (23).

گردش خون سیستمیک به وسیله گردش خون سیستمیک، خون، اکسیژن و سایر مواد غذایی به سلول ها رسیده و مواد زاید برای دفع حمل می شود. در نقاط خاصی، عمل پمپاژ قلب که خون را در طول شریان ها به جلو می راند قابل لمس می گردد، این بالا آمدن منظم، انقباض شریانی"نبض" نامیده می شود.

شریان اصلی – آئورت- و شاخه های آن از طریق مویرگ ها، خون ارگان ها و نواحی خاص بدن را تامین می کنند.

شریان کاروتید مشترک چپ، تحت ترقوه ای چپ، شریان های بی نام از قوس آئورت منشعب شده و خون مغز، بازوها و قسمت فوقانی قفسه سینه را تامین می کنند (23).

انواع بیماری قلبی عروقی بیماری های قلبی عروقی اختلا لاتی غیرعفونی و غیر واگیر هستند که یکی از علل رایج آنها تجمع رسوبات چربی به نام پلاک در جدار شریان های قلبی می باشند.

این پلاک ها باعث سفت و سخت شدن جدار شریان ها می شوند (تصلب شرایین یا آترواسکلروز ).

از طرفی تشکیل این رسوب ها در عروق کرونر، این عروق را تنگ و باریک می کند و مانع از رسیدن خون کافی به عضله قلب می شوند که در این صورت ایسکیمی قلبی و بدنبال آن انفارکتوس یا سکته قلبی اتفاق می افتد (24).

مواردی از انواع بیماری های قلب و عروق عبارتند از:

1. بیماری های عروق کرونر : بیماری هایی هستند که بر اثر تنگی و انسداد عروق کرونر (عروقی که خون سرشار از اکسیژن را به قلب می رسانند) به وجود م ی آید.

2. آترواسکلروز : اصطلاحی است که برای سخت شدن عروق قلب که در اثر تجمع لیپید در داخل شریان کرونر اتفاق می افتد.

3. آنژین صدری : ناراحتی سینه که اغلب به صورت سنگینی و فشار حس می شود و زمانی بوجود می آید که اکسیژن رسانی به قلب جهت تامین نیاز های متابولیک نا کافی باشد.

4. بیماری های ایسکمیک قلب : به علت عدم تعادل بین جریان خون وارده و میزان تقاضای عضله قلب رخ می دهد.

5. بیماری های دریچه ای قلب : بیماری است که در ان یکی از دریچه های قلب دچار نارساسس شده باشند که ممکن است منشا روماتیسمی یا مادرزادی داشته باشند.

6. بیماری های مادرزادی قلبی : بیماری هایی هستند که دستگاه قلب و عروق هنگام تولد دارای نقیصه و اشکالاتی باشد.

7. بیماری های روماتیسمی قلب : بر اثر تب روماتیسمی که یک پدیده التهابی است به وجود می آید و به دنبال درد مفاصل، تورم، و قرمزی آنها دچار آسیب و ضایعه موقتی یا دایمی می شود( 24).

بیماری های قلبی عروقی و عوامل خطر آن عوامل خطر ساز متعددی در بروز بیماری های قلبی عروقی دخیل می باشند؛ از جمله آنها می توان مواردی چون سن، جنسیت، افزایش سطح کلسترول خون، فشار خون بالا، عدم فعالیت فیزیکی، اضافه وزن، مصرف دخانیات و دیابت نوع دوم نام برد (25).

سن: بیش از 83 درصد از افرادی که در اثر بیماری قلبی و عروقی جان خود را از دست می دهند دارای سن بالاتر از 65 سال می باشند.

جنسیت: مردان در معرض خطر بیشتر و حملات زود هنگام تری نسبت به زنان می باشند.

قابل توجه است که مرگ و میر زنان نیز در آثر بیماری های قلبی پس از دوره یائسگی افزایش می یابد.

استعمال دخانیات:

استعمال سیگار خطر بروز بیماری قلبی را در فرد، 2 تا 4 مرتبه افزایش می دهد.

سطح بالای کلسترول خون:

افزایش سطح کلسترول خون به عنوان عامل خطر مهم برای بیماری های قلبی عروقی است.

فشار خون بالا:

فشار خون بالا حجم کاری قلب را افزایش می دهد و منجر به ضخیم شدن و سفت شدن ماهیچه های قلب می شود که علاوه بر خطر حمله قلبی، احتمال نقص کلیوی را نیز افزایش می دهد.

اضافه وزن:

افراد دارای اضافه وزن در معرض خطر بالای بیماری قلبی قرار دارند(25).

عوامل سبک زندگی:

اینکه چگونه زندگی خود را ادراره کنیم نقش مهمی در تعیین خطر مبتلا شدن به بیماری قلبی عروقی دارد.

رفتار تیپ A:

افراد داری الگوی رفتار تیپ A اندکی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی قرار دارند.

پژوهشگران معلوم کر ده اند که خصومت مزمن و آمادگی برای خشم، عناصر الگوی رفتار تیپ A هستند که ارتباط بسیار نیرومندی با ابتلا به بیماری قلبی عروقی دارند(26).

ویژگی های شخصیتی در این قسمت به تعریف شخصیت، رویکرد های صفات در شخصیت و الگوی پنج عاملی مک کری و پل کاستا در شخصیت می پردازیم.

تعریف شخصیت شخصیت از واژه لاتین persona گرفته شده و به نقابی اشاره دارد که هنر پیشه ها در نمایش استفاده می کردند.

اما شخصیت تنها به نقابی که هنر پیشه ها به چهره می زنند اشاره ندارد بلکه شخصیت ویژگی های متعدد فرد، کلیت یا مجموعه خصوصیات گوناگون است که از صفات جسمانی فراتر می رود (27).

گوردون آلپورت شخصیت را بدین گونه تعریف کرده است: "سازمان پویایی از سیستم های روان – تنی فرد است که رفتارها و افکار خاص او را تعیین می کند"(28).

از نظر کرچ و کراچفیلد شخصیت عبارت است از الگوهای رفتار و روش های کاملا مشخصی که آدمیان در مقابله با کنش ها و مواجهه با امور روزمره زندگی به کار می برند (29).

کتل شخصیت را به این صورت تعریف کرده است: "شخصیت چیزی است که به ما اجازه می دهد پیش بینی کنیم که شخص در یک موقعیت معین چه خواهد کرد و یعنی چه عملی از او ناشی خواهد شد" (30).

شلدون شخصیت را به این صورت تعریف کرده است: "سازمان یافتگی پویشی جنبه های ادراکی، عاطفی، انگیزشی و بدنی فرد را شخصیت گویند" (30)

دیدگاه های اصلی مورد قبول نظریه پردازان صفات به طور کلی، به الگو های همسان رفتار افراد در رفتار، احساسات و افکار، صفات شخصیت گفته می شود.

فرض اصلی دیدگاه صفت این است که انسان دارای ،آمادگی هایی گسترده ای است که صفات نام دارد و به طرق خاصی به محرک ها پاسخ می دهد. به عبارت دیگر، انسان را می توان از نظر احتمال رفتار، احساسات و تفکر آنها به طریقی خاص توصیف کرد.

اگر چه نظریه پردازان صفات در مورد نحوه ایجاد صفاتی که شخصیت انسان را می سازد از یکدیگر متفاوتند، همه آنها در این امر توافق دارند که صفات، عنصر اصلی شخصیت انسان را تشکیل می دهد. به علاوه نظریه پردازان صفات توافق دارند که رفتار انسان و شخصیت وی را می توان در یک سلسله مراتب سازمان دهی کرد (31).

نظریه گوردن آلپورت درباره صفات آلپورت صفت را ساختار عصبی- روانی می نامد. و او صفات را تنها برای نام گذاری رفتار های مختلف انسان ها نمی داند، بلکه به عقیده وی این ساختارها قابلیت این را دارند که به بسیاری از محرکها عملا پاسخ یکسان دهند (28).

آلپورت ابتدا دو نوع صفت را مطرح کرد:

صفات فردی و صفات مشترک. صفات فردی منحصر به فرد هستند و منش را توصیف می کنند.

صفات مشترک صفاتی هستند که تعدادی از افراد، مانند اعضای یک فرهنگ، در آن سهیم اند (27).

آلپورت صفات فردی را به صفات اصلی، صفات محوری و صفات ثانویه تقسیم کرد.

صفات اصلی بیانگر یک آمادگی فراگیر و مشخص در زندگی فرد است و در واقع، هر عمل وی تحت تاثیرآن قرار می گیرد و به طور کلی تعداد معدودی از افراد دارای صفات اصلی هستند. صفات محوری (مانند درستی، مهربانی و جرات) نشان دهنده آمادگی هایی است که دامنه فراگیر بودن آنها از صفات اصلی کمتر است. صفات ثانویه نشان دهنده آمادگی هایی است که حداقل فراگیری، همسانی و قابلیت مشاهده را دارند(31).

نظریه سه عاملی هانس آیزنک

نظریه شخصیت آیزنک مبتنی بر سه بعد است که به صورت ترکیبات صفات یا عوامل توصیف می شوند. این سه بعد شخصیت به قرار زیر هستند:

E- برون گرایی در برابر درون گرایی

N- بی ثباتی (روان رنجور خویی) در برابر ثبات هیجانی

P-روان پریش خویی در برابر کنترل تکانه (27).

جدول2-1 فهرست صفات شخصیت مرتبط با سه بعد شخصیت آیزنک را نشان می دهد.

می توان دید که افرادی که در صفات بعد نمره بالایی می گیرد با عنوان برون گراو افرادی که نمره پایینی می گیرند با عنوان درون گرا طبقه بندی می شوند.

جدول2-1.

صفات ابعاد شخصیت آیزنک برون گرایی/درون گرایی روان رنجور خویی/ثبات هیجانی روان پریش خویی/کنترل تکانه معاشرتی مضطرب پرخاشگر سرزنده افسرده سرد فعال احساس گناه خودمحور جسور عزت نفس پایین بی روح هیجان خواه تنیده تکانشی آسوده خاطر غیر منطقی ضداجتماعی سلطه جو خجالتی خلاق پژوهش ها نشان داده است که صفات و ابعادی که آیزنک مطرح کرد در طول زندگی از کودکی تا بزرگسالی، به رغم تجربیات اجتماعی و محیطی ثابت می مانند.

شرایط ما ممکن است تغییر کند ولی این ابعاد ثابت می ماند(27).

مدل پنج عاملی رابرت مک کری و پل کاستا

رابرت مک کری و پل کاستا از تحلیل عوامل برای دستیابی به نظریه پنج عاملی استفاده کردند.

این پژوهشگران با ترکیب تمام یافته های پژوهشی پیشین و فهرست طولانی صفت‌های شخصیت احتمالی دریافتند که حتی اگر آزمون‌های مختلفی مورد استفاده قرار گیرند، غالباً صفت‌های مشخصی به دست می آیند این پنج بعد عمده شخصیت که اغلب «پنج عامل عمده» نامیده می‌شوند در زیر توصیف شده است (32).

1. روان رنجور خویی

(N) 2. برون گرایی

(E) 3. گشودگی نسبت به تجربه

(O) 4. خوشایندی

(A) 5. وظیفه شناسی

(C) به منظور توصیف معنی این عوامل در نمودار 2-1، تعدادی از ویژگی های این صفات را که نمره بالا یا پایین افراد را در هر عامل شرح می دهد، آوردیم. روان رنجوری در برابر ثبات هیجانی قرار می گیرد و طیف وسیعی از احساسات منفی از جمله اضطرابف غمگینی، بد خلقی، تحریک پذیری و عصبیت را در بر می گیرد.

پذیرا بودن تجارب، نشان دهنده گستردگیف عمق و پیچیدگی ذهن و تجارب زندگی فرد است.

برون گرایی و سازگاری، صفاتی را در بر می گیرد که درون -فردی است؛ یعنی نشان می دهد که افرد با یکدیگر و برای یکدیگر چه می کنند.

سرانجام، منضبط بودنف نشان دهنده رفتار وظیفه – مدار و هدف- مدار استوار لحاظ اجتماعی، نظارت بی وقفه ای را اقتضا می کند(31).

نمودار2-2. ابعاد پنج گانه اصلی و مقیاس های آن ویژگی های افراد با نمرات بالا مقیاس های صفات ویژگی های افراد با نمرات پایین نگران،عصبی، هیجانی، نامطمئن، بی کفایت و ترسو روان رنجورخویی (N) آرام، خونسرد، غیر هیجانی، باقدرت، مطمئن، متکی به خود خون گرم، فعال، پرحرف، اجتماعی، فرد مدار، خوش بین، مهربان برون گرایی(E) تودار،متین، بی اشتیاقف نجوش، تکلف مدار، کناره گیر، آرام کنجکاو، با علایق متنوع، خلاق، متبکر، تخیلی، غیر سنتی گشودگی نسبت به تجربه(O) سنتی، غیر خلاق، بی علاقه، بی توجه به هنر، غیر تخیلی خوش قلب، خوش خلق، قابل اعتماد، دارای حس همکاری، با گذشت، خوش باور، مصمم خوشایندی یا سازگاری(A) خود خواه، بدخلق، بدگمان، تک رو، کینه توز، بی ثبات، تاثیر پذیر.

منظم قابل اعتماد، سخت کوش، خود تنظیم، وقت شناس، دقیق، تمیز، برانگیخته، پراستقامت وظیفه شناسی(C) بی هدف، غیر قابل اعتماد، تنبل، بی دقت، بی بند و بار، مسامحه کار، بی آرمان، لذت جو این عوامل از طریق فنون ارزیابی، از جمله پرسشنامه‌های خود سنجی، آزمون های عینی، و گزارش‌های مشاهده گران تایید شدند. پژوهشگران بعداً آزمون شخصیتی را به نام پرسشنامه شخصیت NEO ساختند که از سر واژه‌های به دست آمده از حروف اول سه عامل اول برای اسم آن استفاده شد است.

یافته‌های با ثبات عوامل یکسان از روش‌های ارزیابی مختلف، حکایت از آن دارند که می‌توان روی این عوامل به عنوان جنبه‌ای برجسته شخصیت حساب کرد (27). 

ثبات بین فرهنگی مدل پنج عاملی پنج عامل اصلی در فرهنگ‌های شرقی و غربی مشاهده شده‌اند، یافته‌ای که از عنصر ژنتیکی آنها حمایت می‌کند. به گونه ای که مک کری و کاستا خاطر نشان کرده‌اند، به نظر می‌رسد که پنج عامل اصلی و صفات آنها بیانگر «ساختار مشترک شخصیت انسان» هستند که از تفاوت‌های فرهنگی فراتر می‌رود (27).

گرچه عوامل یکسانی در فرهنگ‌های متعدد متداول هستند ولی تفاوت‌های عمده‌ای در اهمیت نسبی و پسندیدگی اجتماعی آنها مشخص شده‌اند. برای مثال، استرالیایی ها برون گرایی و خوشایندی را پسندیده‌تر از سه عامل دیگر می‌دانند. در مقابل، ژاپنی ها وظیفه شناسی را مهم‌تر از سایر عوامل می‌داند. به عبارت دیگر، در جامعه ژاپن وظیفه شناس بودن برای فرد بیشتر از برون گرا بودن، خوشایند بودن، گشوده بودن، یا حتی ثبات هیجانی داشتن اهمیت دارد (27).

 کاربردهای این الگو الگوی پنج عاملی به وسیله بسیاری از نظریه پردازان معاصر صفات به عنوان مبنایی برای ارائه ساختار شخصیت معرفی شده است. علاوه بر این، پرسشنامه شخصیت نیز (NEO-PI) به عنوان ابزار مناسبی برای اندازه گیری این صفات شناسایی شده است.

به این ترتیب، بسیاری از کاربردهای بالقوه این الگو و پرسشنامه شخصیت، از جمله انتخاب زمینه‌های حرفه‌ای، تشخیص شخصیت و آسیب شناسی و تصمیم گیری در مورد معالجات روان شناختی مشخص می‌شود (31).

 همبستگی‌های هیجانی- رفتاری در چند تحقیق معلوم شد که برون گرایی با سلامت هیجانی همبستگی مثبت داشته در حالی که روان رنجور خویی با سلامت هیجانی همبستگی منفی داشت.

پژوهشگران نتیجه گرفتند افرادی که از نظر برون گرایی بالا و از لحاظ روان رنجورخویی پایین هستند به صورت ژنتیکی برای ثبات هیجانی آمادگی دارند در بررسی 100 مرد و زن دانشجو معلوم شد آنهایی که از نظر برون گرایی بالا بودند بهتر از آنهایی که از این نظر پایین بودند توانستند با استرس روزمره مقابله کنند. برون گرایان همچنین به احتمال بیشتری درصدد حمایت اجتماعی برآمدند تا به آنها در کنار آمدن استرس کمک کنند(27).

در تحقیق دیگری، افرادی که از لحاظ خوشایندی و وظیفه شناسی بالا بودند از کسانی که در این صفات پایین بودند، سلامت هیجانی بیشتری را نشان دادند.

پژوهشگران دیگری معلوم کردند افرادی که از لحاظ روان رنجور خویی بالا بودند، مستعد افسردگی، اضطراب، و سرزنش خویش بودند. بیماری جسمانی و پریشانی روانی بیشتری با نمرات بالا در عامل روان رنجور خویی ارتباط داشته‌اند (27).

از یک گروه 48 نفره مردان سالم در خواست شد جزییات مشکلات خلق خویش را به مدت 8 روز یادداشت کنند. نتایج نشان دادند مردانی که در روان رنجوری نمره بالایی گرفتند از مشکلات روزمره بیشتری خبر دادند و در مقایسه با مردانی که در روان رنجورخویی نمره پایین گرفتند، این مشکلات را ناراحت کننده تر ارزیابی کردند (27).

پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهد افرادی که در وظیفه شناسی نمره بالایی می‌گیرند سالم‌تر هستند و بیشتر عمر می‌کنند (27 ، 31).

تحقیقات طولی، که برخی از آنها آزمودنی‌های یکسانی را به مدت تقریباً 70 سال بررسی کرده بودند، معلوم کردند کودکانی که در وظیفه شناسی نمره بالایی کسب کرده بودند از کودکانی که نمره پایین گرفته بودند از لحاظ جسمانی سالم‌تر بوده و بیشتر عمر کرده بودند (31).

سلامت روان مفهوم سلامتی روانی در واقع جنبه ای از مفهوم کلی سلامتی است. سازمان بهداشت جهانی سلامتی را چنین تعریف می کند: "حالت کامل خوب بودن جسمانی، روانی، و اجتماعی نه صرفا فقدان بیماری یا ضعف و ناتوانی" تعریف می کند.

افراد در حالت سلامت هیجانی، جسمانی، و اجتماعی، مسولیت های زندگی را برآورده می کنند، در زندگی روزمره به صورت موثر انجام وظیفه می کنند، و از روابط میان فردی و خودشان خشنود و راضی هستند(26). تودور (33)، سلامت روان را به شرح زیر تعریف می کند:1

) سلامت روان شامل توانایی زندگی کردن همراه با شادی، بهره وریو بدون وجود دردسر است.

2) سلامت روان مفهوم انتزاعی وارزیابی نسبی گراست از روابط انسان با خود، جامعه و ارزش هایش. و نمی توان آن را جدای از سایر پدیدهای چند عاملی فهمید که فرد را به موازاتی که در جامعه به عمل می پردازد، می سازد.

3) سلامت روان، شیوه سازگاری آدمی با دنیا است، انسان هایی که موثر، شاد و راضی هستند و حالت یکنواختی خلقی، رفتار ملاحظه گرانه و گرایش شاد را حفظ می کنند.

4) سلامت روان عنوان و برچسبی است که دیدگاه ها و موضوعات مختلف مانند:

عدم وجود علایم ناتوان کننده، یکپارچگی کارکرد روان شناختی، سلوکی موثر در زندگی شخصی و اجتماعی، احساسات مرتبط با بهزیستی اخلاقی و معنوی و مانند آنرا در بر می گیرد.

5) برای ارائه یک تئوری در مورد سلامت روان، موفقیت برون روانی کافی نیست، باید سلامت درون روانی را به حساب بیاوریم.

6) سلامت روان، ظرفیت رشد و نمو شخصی است.

7) سلامت روان، یک موضوع مربوط به پختگی است.

8) سلامت روان، یعنی هماهنگی بین ارزشها، علاقه ها، و نگرش ها در حوزه عمل افراد و در نتیجه، برنامه ریزی واقع بینانعه برای زندگی، و تحقق هدفمند مفاهیم زندگی است.

9) سلامت روان، در قیاس با سلامت جسم نیست، بلکه به دیدگاه و سطح روان شناختی ارتباطات فرد-محیط اشاره دارد. بخش مرکزی سلامت، سلامت روان است، زیرا تمامی تعاملات مربوط به سلامتی، به وسیله روان انجام می شود.

10) سلامت روان ظرفیت کامل زندگی کردن به شیوه ای است که ما را قادر می سازد، نوعی وحدت بین ما و دیگران بوجود آورد.

11) سلامت روان، توانایی عشق ورزیدن و خلق کردن است، نوعی حس هویت بر تجربه خود به عنوان موضوع و عامل قدرت فرد، که همراه است با درک واقعیت درون و بیرون از خود و رشد واقع بینی و استدلال.

عوامل موثر بر سلامت روانی عوامل که بر سلامت روان تاثیر دارند را می توان می توان به صورت شخصی، میان فردیف و اجتماعی/ فرهنگی طبقه بندی کرد. ع.امل فردی یا شخصی عبارتند از ساخت زیستی فرد، خودمختاری و استقلالف عزت نفس، توانایی برای رشد، سرزندگی، توانایی یافتن معنی در زندگیف انعطاف پذیری هیجانی، احساس تعلق پذیری، واقعیت گرایی، و توانایی های کنار آمدن یا مدیریت استرس. عوامل میان فردی یا رابطه ای عبارتند از:

ارتباط موثر، توانیی کمک کردن به دیگران، صمیمیت، و توازن جداییی و ارتباط متقابل. عوامل اجتماعی/ فرهنگی یا محیطی عبارتند از: احساس جمع گرایی، دسترسی به امکانات مناسب، تحمل نکردن خشونت، تایید کردن تنوع در بین مردم، تسلط یافتن بر محیط، و نظر مثبت اما واقع بینانه در مورد دنیا (26).

رهنمود های اساسی در سلامت روانی دوره سالمندی

به توجه به این که در دوران سالمندی افراد از لحاظ جسمانی و روانی معمولا دچار تغییرات بسیار عمده ای می شوند که سلامت روانی آنه را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب بروز مشکلات خاص این دوره می گردند، رعایت نکات زیر برای تامین سلامت روانی این دوره لازم است(34):

1. کسب اطلاعات لازم درمورد ویژگی های جسمانی و روانی دوران پیری و پذیرش محدودیت های این دوره و سازگاری با این شرایط جدید.

2. توجه به رژیم غذایی خاص و اجرای ورزش های مناسب.

3. تقویت ایمان به خدا و حیات پس از مرگ، که باعث زدودن حالات افسردگی و احساس ناامیدی و پوچی می گردد.

4. انتقال تجربیات خود به دیگرانکه موجب احساس ارزشمندی در فرد سالمند می گردد.

5. شرکت در فعالیت های عامالمنفعه در حد توان که می تواند باعث تقویت عزت نفس در او می گردد.

6. پذیرفتن مسئولیت های سبک در زندگی. ذهن آگاهی ذهن آگاهی به معنای توجه ویژه و هدفمند، در زمان کنونی، و خالی از پیش داوری و قضاوت است (35) یعنی بودن در لحظه با هر آنچه اکنون هست، بدون قضاوت و اظهار نظر درباره انچه اتفاق می افتد؛ یعنی تجربه واقعیت محض بدون توضیح (کاویانی، ،1387 به نقل از رنج بر).

به عبارت دیگر، تعمقی غیر عمد بر وقایع حاضر و جاری و نوعی آگاهی پذیرا و عاری از قضاوت از آنچه اکنون در حال وقوع است، تعریف می شود(ریان و براون،2003).

در واقع ذهن اگاهی چیزی نیست جزئ حواس جمعی و حضور ذهن صددرصد در زمان اکنون و همین جایی که هستیمف و به صورت لحظه به لحظه مترصد و تماشاچی بودن فکر و احساسات متناظر با ان. این تماشاچی و شاهد ساکت و آرام قضاوت نمی کند و از آنچه هست و مقابلش رخ می دهدف نمی گریزد و همه چیز زندگی را واقعا همان گونه که هست میبیند و بر انداز می کند.

ذهن آگاهی به ما اجازه می دهد که در زمان حال حوادث را کمتر از ان میزان که ناراحت کننده اندف دریافت کنیم. وقتی ما نسبت به زمان حال اگاهیم دیگر توجه مان با گذشته یا آیند در گیر نیست؛ در حالی که بیشتر مشکلات روانی ناشی از تمرکز بر گذشته خود است( 35).

عناصر ذهن اگاهی هفت عنصر اساسی در ذهن اگاهی عبارتند از:

1. بی قضاوتی: یعنی بدون پیش داوری و حذف و تایید با زندگی برخورد کنیم و ورای درستی و نادرستی اتفاقات درون و بیرون خود را نظاره کنیم.

2. صبور بودن: یعنی حوصله داشتن و شکیبا بودن و حق دادن به اتفاقات برای این که در زمان مناسب خودشان رخ دهند.

3. ذهنی باز داشتن: یعنی درک همه چیز همان گونه که هستند. یعنی تقسیم نکردن ذهن به سیاه و سفید. یعنی آمادگی کامل درونی داشتن برای رو به رو شدن با واقعیت های زندگی همان گونه که هستند بی کم و کاست.

4. دلبسته نبودن و رها کردن:یعنی خود را با هیچ چیز دیگری در این عالم یکی ندانستن و اسیر و دل بسته نبودن به هیچ چیز.

5. اصالت بخشیدن به بودن به جای سرگرم شدن به کاری: یعنی به جای فرار از لحظه الان و مشغول ساختن عمدی خود به انجام یک کار بپذیریم که بودن و حضور ذهن داشتن در لحظه اکنون، بسیار ارزشمندتر از انجام هر کار دیگری است.

6. پذیرفت واقعیت های زندگی در هر لحظه: به این شکل که اوضاع و اتفاقات و شرایط زندگی را همین طوری که واقعا هست بپذیریم و انها را انکار نکنیم. در حقیقت با دیدن واقعیت به همین شکلی که هست خود را برای تغییر و اصلاح آن به شکل درست آماده می کنیم.

7. اطمینان داشتن: یعنی مطمئن بودن به این که توانایی ذهن اگاه شدن در وجود همه آدم ها هست و هر انسانی می تواند این شکل متفاوت بیداری و هشیاری را در تمام لحظات زندگی اش حفظ کند. یعنی یقین داشتن که درست ترین شیوه زندگی ذهن آگاهی است(36).

تغییرات عصب شناختی ذهن آگاهی هدف اصلی ذهن اگاهی آرام سازی نیست اما مشاهده غیر قضاوتی رویداد های منفی درونی یا برانگیختگی فیزیولوژی باعث بروز این حالت می شود (37).

این مراقبه، به فعال شدن نواحی ای از مغز منجر می شود که نقش مهمی در ایجاد عواطف مثبت و اثرهای سودمند در کارکرد ایمن سازی بدن ایفا می کنند(38). به عبارت دیگر از آنجا که مغز را خواستگاه رفتار می دانیم، هر نوع تغییر رفتار نیازمند تغییرات ساختاری و عملکردی مغز است.

پژوهش های عصب شناختی صورت گرفته در زمینه مبانی عصب شناختی تمرین های مبتنی بر مراقبه و ذهن اگاهی، حاکی از تنظیم حالات هیجانی همراه با فزایش فعالیت در قشر پیش پیشانی و کاهش فعالیت در نواحی آمیگدال و اینسولا است.

از سوی دیگر، بررسی های عصب شناختی متعدد روی کارکرد های توجهی، درگیری نواحی پیش پیشانی را در جهت دهی توجه پایدار و عملکرد های اجرایی شناختی مبتنی بر توجه پایدار نشن داده است(39).

پنج تمرین برای ذهن آگاهانه تنفس آگاهانه: این تمرین بسیار ساده و در عین حال دارای نتایج دقیقی است. هنگام نفس کشیدن ذهنتان را به تنفس خود متمرکز کنید و اگاه باشید با دم نفس به داخل ریه ها و با بازدم نفس از اعماق شکم به بیرون رانده می شود.

لازم نیست مانع افکار گذشته و آینده خود شوید. وقتی این عمل را انجام می دهید، افکار ذهنی متوقف می شود و به مسئله دیگری فکر نمی کنید، چون تمام تمرکز و حواس تان به تنفس است.

تمرکز: دومین تمرکز روی شروع و پایان تنفس است. مهم نیست کوتاه و بلند نفس می کشید؛ مهم این است که روی یک مسئله به انتخاب خود متمرکز شده اید.

آگاهی نسبت به بدن: وقتی نسبت به بدن خود اگاه باشیم، یعنی ذهن را کنار بدن نگه داشته ایم؛ در اینجا و اکنون( در حالی که معمولا ذهن ما در گدشته و آینده سیر می کند و تنها جسم مان در زمان حال است).

رها کردن تنش: وقتی نسبت به بدن خود اگاه باشیم، متوجه می شویم در کجا تنش، در کدام قسمت ها درد و در کجا استرس داریم. اگر ذهن برای مدت طولانی متوجه تنش و درد نباشد، به جسم ما آسیب می رساند؛ بنابراین بهتر است شیوه رهایی از آن را فرا بگیریم. تمرین سختی نیست؛ هنگام نشستن، دراز کشیدن یا حتی در حالت ایستاده یکی یکی قسمت های احساس گرفتگی یا تنش می کنید.

آن را آرام و رها کنید. پیاده روی با تعمق: اینکه می توانیم راه بروم و با هر قدم شگفتی های زندگی را ببینم بسیار لذت بخش است. بدن و ذهن کنار هم هستند. بدن من زیبایی ها را می بیند و من به آن فکر می کنم. همین که روی زمین راه می روم و هر لحظه با تجربه جدیدی مواجه می شوم، نیز اهمیت دارد (35).

پژوهش های انجام شده داخل و خارج کشور

بنجامین لی و همکاران (40) در پژوهشی براساس مدل پنج عاملی شخصیت به پیش بینی بیماری قلبی عروقی در یک مطالعه 5-10 ساله پرداختند نتایج پژوهش های آنها نشان داد که فاکتور برون گرایی و گشودگی بیماری قلبی را در سطح پایین پیش بینی می کند و بین فاکتور گشودگی با بیماری قلبی عروقی رابطه معکوس وجود دارد.

پژوهش ها ی ساروقاد و همکاران(41) و نیک راهان و همکاران(42) نشان می دهند که منابع متعددی همچون ویژگی های شخصیتی باعث می شوند که افراد در مواجهه با فشار روانی همچون بیماری، واکنش های متعددی نشان دهند.

سولیوان و همکاران (43) مداخله روان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی را برای کاهش اضطراب و افسردگی بیماران مبتلا به سکته قلبی در یک پژوهش اینده نگر به کار بردند و نتایج پژوهش نشان داد که طی 12 ماه بعد، نشانه های روان شناختی در گروه آزمایشی، نسبت به گروه کنترل بهبود پیدا کردند.

پژوهش خداوردیان دهکردی و همکاران (44) که بررسی فاکتور های بروز بیماری قلبی – عروقی پرداختند نشان داد که ریخت شخصیت D (عاطفه منفی و بازداری اجتماعی در سطح بالا) باعث افزایش بروز بیماری های قلبی عروقی در مقایسه با بزرگسالان سالم می شود.

طبق نتایج بدست آمده از پژوهش نظر پور و همکاران(45) که بر روی 150 نفر مبتلا به بیماری قلبی عروقی انجام شد نشان داد که روان رنجور خویی، برون گرایی، وجدانی بودن پیش بین ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی است.

پژوهش نریمانی و همکاران (46) که بر روی 465 نفر دانشجو دانشگاه پیام نور انجام شد نشان داد که ذهن آگاهی با سلامت روانی (نشانه های از افکار و احساسات نابهنجار) رابطه ندارند.

حاتم خانی(47) پژوهشی تحت عنوان" رابطه ی مهارت ذهن آگی، انعطاف پذیری روانشناختی و علائم آسیب شناسی روانی" پرداخت. نتایج پژوهش وی نشان داد که مهارت های ذهن آگاهی علائم آسیب شناسی روانی را پیش بینی می کند.

قاسمی پور و قربانی (48) در پژوهشی به بررسی ذهن آگاهی در بیماران قلبی عروقی می پردازد و برای این منظور نمونه ای به 101 بیمار مبتلا به بیماری قلبی عروقی و 101 فرد سالم انتخاب می کند. نتایج پژوهش های آنها نشان داد که بیماران قلبی عروقی نسبت به گروه سالم از ذهن آگاهی پایین تری برخوردار بودند.

طبق نتایج بدست آمده از پژوهش شفیعی( 49) که بر روی 140 نفر بیمار( 70 نفر بیمار قلبی عروقی و 70 نفر سالم) و 70 نفر عادی انجام شد نشان داد که بیماران قلبی عروقی از لحاظ ویژگی های شخصیتی و سلامت روان با افراد سالم تفاوت معنادار دارند.

پژوهش خانجانی و همکاران (50) که بر روی 60 نفر افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی و 60 نفر سالم انجام شده نشان داد که افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی با افراد سالم در عامل روان رنجوخویی با یکدیگر تفاوت معنادار دارند.

منابع :

قیمت با تخفیف : 49000 تومان