رابطه رگه های شخصیت بهبود یافتگان(گروه یاور) و بهبود نایافتگان (گروه در حال بهبود) اعتیاد در مرکزTC به کمک آزمون TCI
بخش هایی از فصل پنجم این پایان نامه:
مقدمه هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین رگه های شخصیت و اعتیاد بود. فرضیه تحقیق حاضر بدین قرار بود،گروه خاصی از معتادین تحت تأثیر رگه های شخصیتشان قادر خواهند بود به بهبودی پایدار برسند.
گروه نمونه تحقیق حاضر شامل 35 نفر گروه بهبود نایافته (در حال بهبود) و 20 نفر گروه بهبود یافته (گروه یاور) می باشد که داده ها توسط پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر (TCI) جمع آوری گردید.
5-2 بررسی فرضیه
فرضیه تحقیق حاکی از این بود که گروه خاصی از معتادین تحت تأثیر رگه های شخصیتشان قادر خواهند بود به بهبودی پایدار برسند.
تحقیق حاضر به پاسخگویی به سؤالات ذیل پرداخت. بین کدام مقیاس ها همبستگی وجود دارد؟
آیا رگه های شخصیت در بهبودی یا عدم بهبودی اعتیاد نقش دارد؟
آیا بین رگه های شخصیت بهبود یافتگان و بهبودنایافتگان تفاوتی وجود دارد؟
آیا بین سرشت و منش در بهبودی یافتگان و بهبود نایافتگان تفاوتی وجود دارد؟
آیا رگه های خاصی در ترک اعتیاد دخیل هستند؟
فرضیه تحقیق حاکی از این بود که گروهی خاصی از معتادین تحت تأثیر رگه های شخصیتشان قادرند به بهبودی پایدار برسند.
نتایج نشان داد که با اطمینان 95 درصد، بین مقیاس های آسیب پرهیزی، نوجویی، پشتکار، خود راهبری و همکاری در دو گروه، بهبود یافتگان (گروه یاور) و بهبود نایافتگان (گروه در حال بهبود) تفاوت معنی دارد وجود دارد (P<0.05). با توجه به میانگین آنها مشخص شد که میانگین گروه در حال بهبود در مقیاس های آسیب پرهیزی و نوجویی بیشتر از گروه بهبود یافتگان و همچنین میانگین گروه بهبودیافتگان در مقیاس های پشتکار، خودراهبری و همکاری نیز بیشتر از گروه در حال بهبود می باشد.
براساس این یافته می توان گفت پشتکار، خود راهبری و همکاری به عنوان مقیاس هایی در نظر گرفته می شود که در افراد بهبود یافته بالاتر از افراد بهبود نایافته است و این عوامل در ترک اعتیاد مؤثر است. بنابراین این پژوهش نشان داد که: بین بعد سرشتی نوجویی (تازگی طلبی)، نظام شخصیتی کلونینجر در گروه بهبود یافته و بهبود نایافته تفاوت معنی داری وجود دارد. به طوری که سطح نوجویی در گروه در حال بهبود بالاتر از گروه بهبود یافته است.
این یافته ها در مطالعات قبلی ایورن و همکاران (2007)، آباته داگا و همکاران (2007)، هساک و همکاران (2004)، فاسینو و همکاران (2004) ، لی بن و همکاران (2004) ، ویگرز و همکاران (2004) ، آداپز و همکاران (2003)، گردنر و همکاران (2002)، هلموس و همکاران (2004)، پالیزلو و همکاران (2003)، رحمانیان و حسینی (2003) حاج سید جوادی و عامری (2003) نیز تکرار شده است (از آنجا که نوجویی مستلزم دریافت تحریکات مکرر در جهت حفظ بهینه ی دو پامینزژیک پس سیناپسی است، همراهی درجات بالای نوجویی و تازگی طلبی با رفتارهایی همچون سیگار کشیدن و سوء مصرف مواد مطرح شده است (کاپلان وسادوک ، 2003).
بین بعد سرشتی آسیب پرهیزی نظام شخصیتی کلونینجر در گروه بهبود یافته و گروه بهبود نایافته تفاوت معنی داری وجود دارد، به طوری که آسیب پرهیزی درگروه در حال بهبود بیشتر از گروه بهبود یافته بود (این یافته با یافته های پیشین آباته داگا و همکاران (2002) ، هساک و همکاران (2004)، ویکلرز و همکاران (2004) وگردنر و همکاران (2003) همسو است که رابطه ی آسیب پرهیزی و اعتیاد به مواد مخدر را تأیید کرده اند. البته کلونینجر (1987)، اشاره می کند که در میان ابعاد سرشتی نظریه اش فقط بعد آسیب پرهیزی به طور گذرا و موقعیتی به هنگام افسردگی و یا هیجان زدگی افزایش می یابد لذا نمی توان دقیقاً تعیین کرد که نمرات آسیب پرهیزی بالاتر معتادان به مواد مخدر، ناشی از اختلالات مختلفی همراه با اعتیاد است یا عامل شخصیتی زمینه ساز اعتیاد به مواد مخدر است.
به هر حال این رابطه حداقل در راهبردهای درمانی اعتیاد می تواند کارساز باشد. بین بعد منشی خودراهبری نظام شخصیتی کلونینجر در گروه در حال بهبود و بهبود یافته تفاوت معنی داری وجود دارد.به طوری که سطح خودراهبری در افراد بهبود یافته بالاتر از افراد در حال بهبود است.
این یافته در مطالعات قبلی آباته داگا و همکاران، هساک و همکاران (2004)، فاسینو و همکاران (2004)، پالیزلو و همکاران (1997) و عامری و کتابی و همکاران (1387) نیز تکرار شده است و همگی ارتباط خودراهبری و اعتیاد به مواد مخدر را تأیید کرده اند.همانطور که کلونینجر (2004) اشاره می کرد با موفقیت در ترک ،سوء مصرف مواد را می توان از روی سطح کارآمدی فرد پیش بینی کرد نه امانه در حد وابستگی جسمانی او به سوء مصرف موادی نظیر هروئین و تنباکو، به نظر می رسد که می توان در رابطه با پیشگیری و درمان اعتیاد به مواد مخدر، آموزش مهارتهایی نظیر خودراهبری را به افراد مد نظر داد (کاپلان و سادوک، 2003).
بین بعد منشی همکاری نظام شخصیتی کلونینجر درگروه بهبودنایافته و گروه بهبود یافته تفاوت معنی داری وجود دارد.به طوریکه درگروه بهبود یافتگان بالاتر از گروه بهبود نایافتگان است و به عبارتی سطح همکاری در معتادان به مواد مخدر پایین تر است.کلونینجر (1987) همکاری را بر پایه پنداشت از خویشتن، به عنوان بخشی از جهان انسانی و جامعه قرار می دهد که با توجه به این یافته مهارتهای ضعیف در این بعد می توان سوق دهنده به سوی اعتیاد باشد.
5-3بحث و نتیجه گیری
در مورد سؤالاتی که بیان شد که آیا بین رگه های شخصیت بهبودیافتگان و بهبود نایافتگان اعتیاد تفاوتی وجود دارد یا نه ؟می توان گفت که سطح بالای آسیب پرهیزی و نوجویی با اعتیاد به مواد مخدر و گرایش به مواد مخدر رابطه دارد. افرادی که در آسیب پرهیزی نمره بالا می آورند، احتیاط کار، تنش زده و عصبی هستند.کمرو و شکاک در انجام امور، به انتقاد و تنبیه حساس و نگران اندیش هستند، سازگاری خوبی با تغییرات محیطی ندارند و خستگی پذیری بالایی دارند.
افرادی که در نوجویی نمره بالا می گیرند، راغب به فعالیت اکتشافی، تحریک شدن و هیجان زدگی هستند، همچنین در مقابل نظرات نواز خود هیجان نشان می دهند، یکنواختی را دوست ندارند، میل به خلاقیت دارند، در ایجاد تغییر پافشاری می کنند، مستعد حواس پرتی، ولخرج و فعال، به خطر کردن علاقه نشان داده و روال منظم را دوست ندارند. این ویژگی ها با ویژگی های افراد معتاد که شامل هیجان های شدید، عدم تحمل وقفه، کوری هیجانی، آسیب پرهیزی و پاداش طلبی بالا، مخاطره جویی ، تمرکز و تعمق پایین، کنترل رفتاری پایین ، خستگی ناپذیری، خود محوری، دوری جویی از اطرافیان، ولخرجی، اعتماد به نفس پایین، بی نظمی در خواب و بیداری می باشد که با ویژگی های مقیاس آسیب پرهیزی بالا و نوجویی مطابقت دارد. و می توان نتیجه گرفت که سطوح بالای پشتکار، خود راهبری و همکاری با ترک اعتیاد موفق و عدم گرایش و یا گرایش کم به اعتیاد ارتباط دارد.
افرادی که در پشتکار نمره بالا می گیرند سخت کوش، تداوم در عمل علی رغم فشارها، پیش قدم در انجام امور، عدم خستگی و رنجش در مقابل انتقادات.افرادی که در خودراهبری نمره بالا می آورند، هدفمند، خودمتکی و دارای اعتماد به نفس، قادر به تأخیر انداختن نیازها، آمادگی دست و پنجه نرم کردن با شرایط سخت.
افرادی که در همکاری نمره بالا می گیرند، دلسوز و حمایت کننده، تمایل به همراهی و همگامی با گروه ، درک نیازهای دیگران، صبور و صمیمی، پذیرایی افراد، یاری رسان، بی ریا و خالص و مقید به اصول اخلاقی هستند. که با توجه به ویژگی های این سه بعد می توان نتیجه گرفت که این سه بعد در ترک اعتیاد موفق و گرایش اندک عدم گرایش به اعتیاد مؤثر است.پس به طور کلی رگه های شخصیت در بهبودی یا عدم بهبودی اعتیاد مؤثر است و بین رگه های شخصیت افراد بهبود یافته و بهبود نایافته تفاوت وجود دارد. اما در مورد این سؤال که آیا بین سرشت و منش در بهبود یافتگان یا بهبودنایافتگان اعتیاد تفاوت وجود دارد می توان نتیجه گیری کرد که در بعد سرشت، میانگین گروه در حال بهبود بیشتر از گروه بهبود یافتگان و همچنین در بعد منش، میانگین گروه بهبودیافتگان بیشتر از گروه در حال بهبود است.
از نظر بالینی نمرات پایین منش حاکی از اشکالات مزمن در قبول مسئولیت، هدف گذاری دراز مدت عزت نفس شکننده و سایر نهادهای مرتبط با خودمحوری پایین است که مشخصه افراد دچار اختلال شخصیت نیز می باشد. در مورد سوال آخر که آیا رگه های خاصی در ترک اعتیاد موثرند یا خیر می توان گفت که رابطه معنی داری بین رگه های شخصیت بهبود یافتگان و بهبود نایافتگان بدست آمد و نشان داده شد که در گروه بهبود یافته به ترتیب پشتکار 65 درصد و پاداش وابستگی 56 درصد و همکاری 54 درصد و خودراهبری 50 درصد از میزان رگه ها را دارا هستند.
این در حالی است که در گروه در حال بهبود پشتکار37 درصد،پاداش وابستگی با 34 درصدو همکاری 36 درصد و خود راهبری 37 درصد از رگه ها را دارا هستند. این یافته نشان می دهد که پشتکار بیشترین نقش و پاداش وابستگی و همکاری و خود راهبری به ترتیب کمتری را در گروه بهبود یافته و درترک اعتیاد دارد،ودر گروه در حال بهبود پشتکار و خود راهبری بیشترین و همکاری و پاداش وابستگی به ترتیب کمترین نقش را دارا هستند. و نشان دهنده ی این است که تعداد کمی از گروه در حال بهبود میتوانند موفق به ترک اعتیاد شوند و همچنین اینکه همه ی رگه ها به یک اندازه در ترک اعتیاد نقش ندارند.
کاربرد این مطلب:
نقد پایان نامه، آموزش روش تحقیق، منبعی برای فصل دوم پایان نامه، استفاده در بیان مسئله و پیشینه تحقیق و پروپوزال، استفاده در مقاله علمی پژوهشی، استفاده در تحقیق و پژوهش ها، استفاده آموزشی و مطالعه آزاد، آشنایی با اصول روش تحقیق دانشگاهی
