دانلود پایان نامه روانشناسی تربیتی در مورد کفایت اجتماعی و سبک های هویتی

رابطه سبک های دلبستگی و سبک های هویت با کفایت اجتماعی دانش آموزان دبیرستان

بخش هایی از فصل پنجم این پایان نامه:

در اين فصل به خلاصه اي از بيان مساله مورد نظر، هدف پژوهش، روش هاي آماري مورد استفاده جهت تجزيه و تحليل اطلاعات اشاره مي شود. سپس، در زمينه هاي پژوهش بحث و بررسي صورت مي گيرد و در ادامه به پيشنهادها و محدوديت‌هاي پژوهش اشاره مي شود.

1-5 خلاصه پژوهش:

کفایت اجتماعی به وضعیتی اطلاق می‌شود که افراد خود را به تدریج از روی عمد و غیرعمد تعدیل می‌کنند تا با فرهنگ موجود سازگار شوند، مانند رعایت عادت، عرف و یا تقلید (مصائبی، 1387). و این صحت نخواهد داشت جز اینکه کودک در یک محیط، این عاطفی‌گری و محبت مادرانه و پدرانه را بچشد و ارتباط عاطفی مناسبی با والدین خود برقرار نماید از این طریق زمینه را برای شکل‌گیری هویت مناسب و سازگاری اجتماعی مثبت و سازنده آماده نماید.

بدون شک نوع ارتباط عاطفی با والدین یا نوع سبک دلبستگی یکی از عوامل بسیار تأثیرگذار است، در چگونگی شکل‌گیری هویت نوجوانان است.نوجواني زماني مناسب براي شكل دهي هويت (احساس و مفهومي از خود) است كه تاريخچه گذشته فرد و توانمندي هاي مورد نياز براي سلامت روان شناختي در بزرگسالي را درهم مي آميزد. از این رو در این پژوهش به بررسی رابطه سبک های دلبستگی و سبک های هویت با کفایت اجتماعی دانش آموزان دبیرستان پرداخته شد. سازمان بهداشت جهانی سلامت روانی را سالم و متعادل بارآوردن شخصیت (خود و دیگران ) از طریق فراهم آوردن محیط مناسب برای تامین نیازها و شکوفایی استعداد می داند.

یکی از مسائل حائز اهمیت در حیطه شناخت خود که می‌تواند بر سلامت روان افراد تاثیرگذار باشد سبک هویت فرد است. سبک پردازش هویت عبارت است از اینکه افراد چگونه اطلاعات مربوط به خود را پردازش می‌کنند.

چگونه درباره اطلاعات مربوط به خود و موضوعات هویتی بحث و گفتگو می‌کنند و تصمیم می‌گیرند. جديد ترين نظريه مربوط به هويت، نظريه سبكهاي هويت برزونسكي است. برزونسکی سازماندهی منتقدانه نظام باورها را از تکالیف نوجوانان می‌داند و در تلاش برای مفهوم‌سازی تفاوت‌های فردی در تحول هویت به روش فرآیندی سه سبک پردازش هویت را بیان می‌کند:

1- سبک هویت اطلاعاتی

2- سبک هویت هنجاری

3- سبک هویت سردرگم-اجتنابی.

هم‌اکنون مطالعاتی در حیطة رشد هویت وجود دارد که تفاوت‌های فردی مهمی را در رفتار و ویژگی‌های شخصیتی بین دانش‌آموزان دبیرستانی آشکار ساخته‌اند. این یافته‌ها نشان می‌دهند دانش‌آموزانی که در اندازه‌گیری هویت نمره بالای میانگین می‌آورند قابل اعتمادترند، سازگارترند، خودپذیری بالاتری دارند و از لحاظ شخصیتی منسجم‌تر از دانش‌آموزانی هستند که نمرات آنان پائین‌تر از متوسط است. برزونسکی (2003) طی تحقیقی نشان داد که افراد دارای سبک هویت اطلاعاتی در مقایسه با دو سبک دیگر از بالاترین سطح سلامت و تعهد برخوردارند. از این رو سوال اصلی این پژوهش آن است که آیا که آیا بین نوع سبک‌های دلبستگی، سبک‌های هویت با کفایت اجتماعی رابطه وجود دارد؟ طرح پژوهشی حاضر با روش همبستگی صورت پذیرفت. جامعة آماري در اين پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر وپسر 15 تا 18 ساله دبیرستان گیلان غرب استان کرمانشاه بود که در سال تحصیلی 93-94 در این مراکز مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش حاضر شامل 300 دانش‌آموز بود که 240 نفر از دانش‌آموزان به عنوان گروه نمونه انتخاب و به پرسشنامه‌های کفایت اجتماعی فلنروسبک دلبستگی ، سبک‌های هویت برزونسکی پاسخ دادند.

با توجه به مطالب ذکر شده در راستای پاسخ به سوالات پژوهش به بررسی نتایج حاصل از پژوهش و مقایسه داده های پژوهشی با تحقیقات گذشته پرداخته می شود.

2-5 : بحث در چارچوب فرضیه‌های پژوهش

فرضیه اول: بین سبک‌های دلبستگی و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد. فرضیه اول پژوهش که به تبیین رابطه سبک‌های دلبستگی و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان دبیرستانی می پرداخت ،نشان داد كه بين نمرات سبک‌های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا با کفایت اجتماعی دانش‌آموزان ارتباط معکوس و معنی‌داری (01/0 P≤) وجود دارد. به عبارتی با افزایش نمرات سبک‌های دلبستگی ناایمن (اجتنابی و دوسوگرا)، نمرات کفایت اجتماعی دانش‌آموزان کاهش می‌یابد و بالعکس. اما بین نمرات دلبستگی ایمن و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان ارتباط معنی داری مشاهده نشد. بالبی (1969) معتقد است که کیفیت ارتباط با دوستان و همسالان، بازتابی است از کیفیت ارتباط والدین – کودک. به طور معمول کودکی که دلبستگی ایمن دارد از والدینش مدل عملی پاسخ دهنده و پذیرا داشته و از خود مدل عملی با ارزش و دوست داشتنی دارد. دیدگاه این کودکان در مورد ارتباط با همسالان مثبت است و انتظار پاسخ¬های مثبت دارند.

از سوی دیگر کودکان وابسته ناایمن، مدل عملی که از والدین خود دارند، یا به عنوان طردکننده است، یا پاسخ دهنده بی ثبات و این دو مدل هر دو منجر به از بین رفتن روابط اجتماعی کودکان با همسالان می‌شود. کیفیت دلبستگی افراد در سنین کودکی نقش مهمی‌در تعیین درجه آسیب پذیری افراد برای کجروی¬های رشدی، بازی می‌کنند و سبک دلبستگی فرد از عوامل مؤثر ایجاد آسیب¬های روان شناختی در طول زندگی است(بالبی، 1988، به نقل از ترویسی و همکاران، 2005، به نقل از بهزادی پور). چوهان (1990)نتایج تحقیقات نشان میدهند میزان اعتماد در هر کدام از اشکال دلبستگی به طور معنی دار با خودپنداره ي مثبت و کفایت اجتماعی رابطه ي مثبتی دارند. علاوه بر این بین دلبستگی مادرانه باخودپندارهي مثبت، عدم رفتار ضداجتماعی و زورگویی نسبت به دیگران رابطه ي معنی داري وجود دارد.

کهن براي حمایت ازا ین فرضیه یعنی رابطه ي کیفیت دلبستگی مادرانه با کفایت اجتماعی) توانایی معاشرت با همسالان و جرات مندي سازگارانه(، کفایت اجتماعی کودکان کلاس اول را بررسی کرد و دریافت که پسران دلبسته ي ناایمن از کفایت اجتماعی کمتري برخوردارند و همسالان و معلمان نیز آنها را کمتردوست داشتنی ارزیابی کرده اند. به طور کلی، ننتیجه گرفت که کیفیت دلبستگی مادر-کودك در سنین 6 سالگی با کفایت اجتماعی او در موقعیت تحصیلی رابطه ي مثبتی دارد .

فرضیه دوم: بین سبک‌های هویت و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد.

فرضیه دوم پژوهش که به تبیین رابطه بين نمرات سبک هویت سردرگم و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان درسطح01/0=α ارتباط معکوس و معنی‌داری تایید شدو همچنین بین سبک‌های هویت اطلاعاتی ، هنجاری و تعهد هویت با کفایت اجتماعی دانش‌آموزان ارتباط مستقیم و معنی‌داری (01/0 P≤)تایید شد. به عبارتی با افزایش نمرات سبک‌های هویت اطلاعاتی، هنجاری و تعهد هویت و کاهش نمرات سبک هویت سردرگم نمرات کفایت اجتماعی دانش‌آموزان افزایش می‌یابد و بالعکس. با توجه به اینکه یکی از مهمترین مسائل دوره نوجوانی هویت است. داشتن یک حس منسجم و محکم از هویت پیش نیاز رشد بهینه شخص در طول زندگی است و عدم تشکیل چنین حسی می تواند زمینه ساز مشکلات و آسیب های فراوان روانی – اجتماعی و جسمی شود. احساس خود، اساس شخصیت بزرگسالی راتشکیل می دهد. چرا كه ریشه تمام مشکلات در نوجوانی رقم زده مي‌شود وسبك هويت نابهنجار در بين نوجوانان باعث ايجاد اختلالات عصبی و روانی و بزهکاری و يا بیماری های مختلف در بين آنها مي گردد.

اگر شخصیت و هویت نوجوان دارای پایه و اساس قوی و ثابت باشد ،یک هویت فردی محکمی بدست می‌آید و اگر چنین نباشد، نوجوان را دچار سردرگمی و یا گم گشتگی هویت می نمايد. بنابراين شکل گیری هویت برای آماده کردن نوجوانان به عنوان فردی آماده انجام تکالیف در بزرگسالی، لازم است. در اين زمينه برزونسکی نيز مدلی پویا از هویت ارائه نموده است. طبق این مدل افراد اطلاعات و مسائل مربوط به خود را به چهار شیوه اطلاعاتی، هنجاری و سردرگم/اجتنابی و يا تعهدی پردازش می‌کنند.(برزونسکی و کاک 2010). ویژگی‌های شخصیتی اطلاعاتی و تعهدی جوانان در پیشگیری از بیماری‌ها موثر است و در نتيجه دانش آموزانی که دارای سبک هویت اطلاعاتی و هنجاری هستند از سلامت عمومی بالایی نيز برخوردارهستند.

بروزنسكي همچنين اعتقاد دارد در اواخر دوره نوجوانی یک بحران هویت روی می دهد که آن را یک بحران بهنجار می خوانند و ناتوانی در کنار آمدن با این بحران، نا بهنجار تلقی می شود و نوجوان را از داشتن هویت محکم محروم می سازد و نمی داند کیست و جای او کجاست وچه نقشی دارد(کاپلان، 2008) آشفتگی نقش و پوچی و بحران هویت در نوجوانان بر سلامت عمومی وی نيز اثر نامطلوبی را به دنبال دارد.(مارسیا،2008).

سوال پژوهش: سهم سبک‌های دلبستگی و سبک‌های هویت درپیش بینی کفایت اجتماعی دانش‌آموزان دبیرستانی چقدر است؟ سوال پژوهش که به تبیین سهم سبک‌های دلبستگی و سبک‌های هویت درپیش بینی کفایت اجتماعی دانش‌آموزان دبیرستانی می پرداخت، رابطه نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا و سبک های هویت اطلاعاتی، هنجاری و سردرگم در سطح (01/0=α) قادر به پیش‌بینی کفایت اجتماعی دانش آموزان به صورت معکوس و معنی‌دار می‌باشند و آزمون t برای معناداری ضرایب رگرسیون در سطح کمتر از 01/0 معنادار است. با توجه به اينکه β ضريب استاندارد شده رگرسيون است،

مشخص می‌گردد که سبک دلبستگی اجتنابی با ضریب تبیین (29/0-) بیشترین سهم را در پیش‌بینی کفایت اجتماعی دانش آموزان دارد. در این میان پیاژه 1954 و بالبی 1969 ( به نقل از گانتی و بوري ، 2008) معتقدند که عملکرد والدین سبب ایجاد و گسترش مدلهایی در درون سازمان شناختی فرد به نام طرحواره می‌شود.

این طرحوارهها در زندگی فرد به عنوان عدسیهایی عمل می‌کنند که تفسیر، انتخاب و ارزیابی فرد از تجارب وي را شکل می‌دهند. منشأ این طرحواره ها نیازهاي هیجانی اصلی است و یکی از این نیازهای هیجانی دلبستگی امن به دیگران است. در زندگی انسان دلبستگی تجربه‌ای بسیار مهم است. روابط والدین با فرزندانشان تاثیر بسیار مهمی بر زندگی شخصی، روابط آینده او و به ویژه ارتباطش با دیگران دارد (انگلز و همکاران، 2004).

کاربرد این مطلب:

نقد پایان نامه، آموزش روش تحقیق، منبعی برای فصل دوم پایان نامه، استفاده در بیان مسئله و پیشینه تحقیق و پروپوزال، استفاده در مقاله علمی پژوهشی، استفاده در تحقیق و پژوهش ها، استفاده آموزشی و مطالعه آزاد، آشنایی با اصول روش تحقیق دانشگاهی