روش اجرای تست رورشاخ : روش گذران این تست برای تمام سنین یکی است. با آنکه کاربرد آن به ظاهر با سادگی فریبنده ای همراه است، معذلک احتیاج به تسلط و مهارت خاصی دارد، و بهتر است همواره به دست روان شناس آزموده ای انجام گیرد.
آزمونگر با آزمودنی به تنهایی در اتاق آرام و کاملاً روشن کار خود را شروع می کند.
تا آنجا که ممکن است باید از به کار بردن نور مصنوعی که رنگهای قرمز و زرد را تغییر می دهد احتراز کرد.معذلک می توان با نصب لامپهای نور روز این مشکل را بر طرف کرد. آزمونگر سمت راست آزمودنی می نشیند تا بدین ترتیب بتواند گفته های وی را یادداشت کند، بی آنکه وی بتواند نوشته های آزمونگر را بخواند.
نشستن در روبه روی آزمودنی صحیح نیست، چه اولاً آزمودنی را دردر وضع ناراحت قرار می دهد و ثانیاً در چنین حالتی برای آزمایش کننده دیدن قسمتهای تعبیر کردنی مشکل تر است.
از آنجا که دیدن موضعی خوش آیندبرای آزمودنی فوق العاده حائز اهمیت است، بهتر است آزمون کننده فی الفور به کار نپردازد بلکه به آزمودنی فرصتی بدهد تا احساس راحتی بکند و ذهن خود را با شرایط آزمایش آشنا سازد، چه همانطور که راپاپورت گفته است هر جلسه برگذاری تست موقعیتی آمیخته با تست است. دستور تست زیاد خشک وغیر قابل تغییر نیست. اصل کار این است که آزمودنی بداند از او چه انتظار دارند.
مطالبی که برای آزمودنی شرح داده می شوند باید با میزان سن و تحصیلات او تناسب داشته با شند. به پاره ای مفید است گفته شود لکه های مرکب چگونه ساخته شده اندو در موارد استثنایی از آزمودنی می خواهد لکه ای درست کند. در چنین شرایطی ، رغبت وی برانگیخته می شود و دستور را بدون اشکال می فهمد. به کار بردن اصطلاح نقاشی در مورد لکه ها اشتباه بزرگی است.
رورشاخ در کتاب «روان تشخیص گری » در مورد طرز آماده ساختن آزمودنی برای آزمون صریح نیست. آیا وی فقط به این اکتفا کرده است که هنگامی که لوح به دست آزمودنی می داده است بپرسد «این چه می تواند باشد »؟ این طرز عمل از سوی رورشاخ با ظرافتی که از لحاظ روانی در وی سراغ داریم، بعید به نظر میرسد، وانگهی از کنایاتی که در کتاب وی دیده می شود به نظر می رسدکوش خارق العاده ای برای جلب همکاری آزمودنی های خود با کار می بسته، درموارد ضروری کمک هایی به آنها می کرده است.
آسانترین و بی گرایش ترین دستور العمل را خانم لوزلی – اوستری بدین صورت مدون کرده است: « شما می توانیددر این لکه چیزهای شناخته شده ای کشف کنید و طبیعتاً باید آنچا شما می گویی یادداشت کنم ».بدیهی است درمورد کودکان جنبه بازی کردن در این فعالیت را نباید از نظر دور ساخت و باید به آن گفت « چقدر بچه ها دوست دارند بدانند در این لکه ها چه می توانند کشف کنند »، و احتمالاً وقتی که برای آزمودنی تعبیر شکل سخت است می توان دستور را تکرار کرد، بدون آنکه در نتیجه خللی راه یابد. ممکن است پاره ای از آزمودنی ها بپرسند «آیا باید گفت این لکه ها چه چیز را در ذهن مجسم می سازند؟ » و یا «چه شکلی را تشکیل می دهند؟ »یا «با دیدن آن ها چه چیز در ذهن آدم می آید؟ » در تمام این موارد باید از ایجاد راه های انحرافی تعبیر، با تکرار دستور تست در قالب اصطلاحاتی مطالعه شده، جلوگیری کرد.
دستور تست باید طوری باشد که آزمودنی را در تعبیر تمام شکل و یا قسمتی از آن آزاد بگذرد. از هر نوع تلقین درباره تعبیر شکل و یا تعبیر جزئی از آن باید شدیداً اجتناب ورزید. اما اگر آزمودنی بپرسدآیا می توان قسمتی از لکه را تعبیر کرد؟ ویا آیا می توان در یک لکه چندین چیز دید؟باید جواب مثبت داد. به کودکان کم رویی که بخود کم اعتمادند. گاهی بد نیست که گفته شود در این بازی فقط آدم می تواند جوابهای درست بدهد، و چه بسا برای تشویق بزرگسالان همان لحن کودکانه را به کار بست.
بعلاوه آزمایش کننده باید تذکر بدهدآزمودنی می تواند هر لوح را در هر جهتی که بخواهد بچرخواندو هر وقت به نظرش رسید که دیگر چیزی نمی یابدآن را روی میز بگذارد. در هر حال باید اصرار ورزید که برای هر لوح لااقل یک پاسخ بدست آید. اما هنگامی که آزمودنی در برابر لوحی از دادن پاسخ امتناع می ورزد، آزمایش کننده فقط پس از آنکه مسلم دانست که تشویق و ترغیب هایش بدون آنکه تلقین آمیز باشند به نتیجه نمی رسند، امتناع را می پذیردو به لوح بعدی می پردازد. نمی توان مدت انتظار را تعیین کرد. ولی نمی توان آزمودنی را برای مدت طولانی در برابر لوحی که به نظر می رسد وی را با مشکلاتی غلبه نایافتنی روبه رو کرده است باقی گذارد.
در چنین شرایطی مأیوس می شودو حال آنکه اساس کار بر این است که سعی شود وی را در وضعیت مناسب نگهدارند. لوح ها به ترتیب و جهت معینی بدست آزمودنی داده می شوند. این تست به عنوان بازی مفرح به کودکان عرضه می شودو بزرگ سالان نیز قبل از شروع آن بیشتر به جنبه لغوی تعبیر توجه دارند. عموماً چه کودک و چه بزرگ، با آسانی کار را شروع می کنند.
اما در طول گذراندن تست یک سلسله احساسات واقعی در آنها پدیدار می گردد: در حالی که در آغاز تقریباً با آسودگی کامل کار را شروع می کنند، دیری نمی گذرد که ناراحت و کمرو می گردندو دچار باز داری عاطفی می شوند. این پدیده مهم را باید دقیقاً یادداشت کرد.
همچنین ضروری است که نکته به نکته وضع روانی آزمودنی را «تعجب ها »، «ملاحظات »، «تردیدها »، «حالات چهره »بر افروختگی ها » و یا سرخی های وی را یاد داشت کرد. تعبیر ها باید درست کلمه به کلمه یادداشت شوند و وضع لوح در جهات مختلف (8: جهت اصلی، 7: جهت معکوس ، >
برای دانلود بسته آموزشی نحوه نمره گذاری ازمون رورشاخ کلیک کنید
