تعیین حجم نمونه بزرگ در روش تحقيق پایان نامه نویسی ارشد روانشناسی مسئله ای است که در گردآوری داده ها و انجام فصل چهارم پایان نامه دخالت دارد.

1ـ زمانی که در تحقیق متغیرهای کنترل نشدۀ زیادی وجود دارد:

در اغلب تحقیقات کنترل برخی از متغیرها که در نتایج تحقیق اثر دارند برای محقق ممکن نیست در این شرایط نتایج حاصل وقتی اطمینان برانگیز است که نمونه حجم بزرگی داشته باشد در صورتی که نمونه به اندازه بزرگ به صورت تصادفی امکان پذیر باشد متغیرهای کنترل نشده به شکل تصادفی بر گروه های مختلف اثر خواهند گذاشت و در نتیجه بر نتایج تحقیق اثر نخواهند داشت.

2ـ هنگامی که پیش بینی تفاوت یا همبستگی پایین است: در پروژه هایی که انتظار داریم برای گروه های مختلف تفاوت اندک در متغیر وابسته بدست آوریم یا همبستگی مورد انتظار پایین است انتخاب نمونه با حجم بالا مطلوب است.

3ـ زمانی که گروه های انتخاب شده به زیرگروه ها تقسیم شده اند: در این شرایط نمونه بزرگ لازم است تا زیر گروه ها تعداد کافی آزمودنی را برگیرد و حتماً روش نمونه گیری بایستی طبقه ای باشد تا هر زیر گروه نماینده ای برای طبقه خودش باشد.

4ـ زمانی که جامعه مورد نظر براساس متغیرهای مورد مطالعه نامتجانس است:

هر اندازه که میزان تجانس افراد کمتر است اندازه نمونه بایستی بیشتر باشد تا این که نمونه نمایندۀ واقعی جامعه باشد.

5ـ زمانی که وسیلۀ پایایی برای اندازه گیری متغیر وابسته وجود ندارد:

چون بسیاری از ابزارهای اندازه گیری در علوم تربیتی برای متغیرهایی چون هوش، شخصیت و... پایایی کمی دارند و این باعث خطای اندازه گیری بالا می شود که با افزایش نمونه می توان آن را جبران کرد.