خطاهای تحقیق در نوشتن پروپوزال و پایان نامه کارشناسی ارشد انواع مختلفی دارد که در این مقاله به مهم ترین آن اشاره می شود.

سه مورد از انواع متداول خطا را در پژوهش به شرح زیر می باشد.

1- خطای پس ـ بنابراین:

خیلی از حوادث بدون این که دارای رابطه ی علّت و معلولی باشند تنها بدین خاطر که گفته می شود چون... پس نتیجه می گیریم که ... بدنبال هم قرار می گیرند. این نتیجه گیری دارای دلائل گوناگونی است که دامنۀ آن از یک همایندی ساده و اتفاقی تا روابط پیچیده با عوامل دیگر می تواند ادامه پیدا کند.

2ـ قانون ابزار:

منظور از این قانون تمایل انسان به استفاده از یک ابزار یا یک روش معین به عنوان راه حلی برای هر مسأله است. به قول مؤلفان کتاب «اگر چکشی را به پسر بچۀ کوچگی بدهید او در خواهید یافت که هر چه بر سر راه اوست باید کوبیده شود».

اکثر ابزارهای اندازه گیری، نوع آوری ها و روش های حل مسأله آموزشی در معرض این قبیل واکنش های افراطی هستند. در این موارد پژوهشگر به جای آن که به هدف و مسأله پزوهش توجه کند، جلب ابزار و روش اجرای آن می شود. به منظور پرهیز از این نوع خطا، پژوهشگر باید مسأله پژوهش را به صورتی دقیق تعریف و تعیین نماید و سپس با عنایت به ویژگی های مسأله، ابزار و روش مناسبی اتخاذ نماید.

3ـ اثر دارونی:

دارونی محرکی است خنثی یا فاقد اثر که به عنوان یک متغیر آزمایشی فعال به آزمودنی ها ارائه می شود.

استفاده از دارونی به پژوهشکر اجازه می دهد تا تأثیر عکس العمل های روتنی ناشی از موقعیت درمانی، نظیر انتظارات و تلقین پذیری آزمودنی از متغیر آزمایشی تفکیک شود.

بدین دلیل در پژوهش های آزمایشی علاوه بر تغییر آزمایشی تفکیک شود.

بدین دلیل در پژوهش های آزمایشی علاوه بر متغیر آزمایشی فعال، عوامل محیطی و زمینه ای می توانند عامل تغییر باشند.

برای مثال: برای تعیین تأثیر ویدئو در افزایش مشارکت دانش آموزان بحث های کلاسی غالباً از گروه آزمایش و گواه استفاده می شود.

در این گونه پژوهش ها حضور ویدئو تکنسین ها در جریان تحقیق می تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد. به همین دلیل با حضور همین افراد و جریان در گروه های کنترل به عنوان دارون ها، تأثیر واقعی ویدئو مشخص می شود.