بیان مسئله و فرضیه در نوشتن پروپوزال پایان نامه ارشد روانشناسی نکته های ریز بسیاری دارد که توجه کامل به آن برای داشتن یک پروپوزال خوب لازم است.
مسئله و فرضیه :
تشخیص مسئله غالباً با یک بررسی مبهم یا کلی در این باره که چیزی آن طور که باید باشد نیست شروع می شود، یا ممکن است با این احساس که عامل یا عواملی مانع رسیدن به هدفی هستند آغاز شود.
در حالت اخیر هدف ممکن است به صورت ضمنی، یا صریح و آشکار باشد. پژوهشگر در تشخیص مسئله وقتی موفق است که معلوم کند مسئله چه چیزی را در بر می گیرد و شامل چه چیزهایی نیست. آیا مسئله شامل یک مفهوم است یا بیشتر از یک مفهوم را در می گیرد.
به منظور روشن شدن این مرحله به مثال زیر توجه کنید: یک شرکت خصوصی از موسسه ای خواسته است که نحوه بایگانی این شرکت را مورد مطالعه قرار دهد و بایگانی آن را به یک سیستم جدید تبدیل کند.
پس از انجام این کار، مدیر شرکت احساس می کند سیستم جدید مطلوب نیست و آنها را به هدف مورد نظرشان نمی رساند و در بین کارکنان این شرکت مسائل زیر مطرح است:
عمل بایگانی طولانی، وقت گیر و با تاخیر انجام می شود؛ چگونه می توان به یک سیستم بایگانی بهتر یافت؟
جواب گویی به هر یک از مسائل فوق، نیاز به اطلاعات معینی دارد.
به عنوان مثال، برای پاسخ گویی به سوال آخر به دو دسته اطلاعات نیاز است:
الف) بایگانی بهتر چیست؟
ب) چه عواملی موجب به دست آوردن روش بهتر بایگانی می شود؟
به عبارت دیگر در این جا دو مفهوم و همبستگی بین آنها مطرح است:
بایگانی بهتر و عواملی که موجب آن می شوند.
«تشخیص مسئله با بررسی کلی آغاز می شود ممکن است هدف از پژوهش صریح باشد و عوامل رسیدن به هدف مورد بررسی قرار گیرد. »
برای پیش بینی و کنترل، سوال ها باید به گونه ای بیان شوند که حدود همبستگی بین متغییرهای پیش بینی کننده، پیش بینی شونده و کنترل را مشخص کنند.
بیان سوال ها ممکن است با توجه به تجربه های قبلی، پژوهش های گذشته و یا راهنمایی های نظری انجام شود.
سوال هایی که هدف آنها پیش بینی یا کنترل است ممکن است نظری یا تجربی باشند.
در مثال بالا چون تاخیر در بایگانی یک مفهوم تجربی است، متغییر پیش بینی کننده مربوط به آن هم باید یک مفهوم تجربی باشد.
همبستگی بین متغییرهای پیش بینی کننده و پیش بینی شونده باید به صورت سوال مطرح شود.
«برای پیش بینی سوالات در پژوهش باید سوالات به طوری طرح شوند و حدود همبستگی بین متغیرها ی پیش بینی کننده و پیش بینی شونده و کنترل تعیین شود. »