مقیاس ترستون در تحلیل آماری پایان نامه ارشد کاربرد دارد که می توانید با مطالعه این مقاله هم با این مقیاس و هم مثال آن آشنا شوید.
مقیاس ترستون یا مقیاس فاصله های یکسان نما : از مقیاس ترستون معمولاً برای اندازه گیری نگرش افراد نسبت به مفهوم یا سازه خاص استفاده می شود .
اولین مرحله کار در این مقیاس ، طرح و گردآوری مخزنی از عبارات یا گویه هاست ( ترستون 100گویه را پیشنهاد می کند ) که با استفاده از منابع مکتوب و مصاحبه های مقدماتی و آزمایش صورت می گیرد .
پس از آن به عده ای « داور» نیاز است . بهتر است داوری توسط افراد مشابه با کسانی صورت گیرد که قرار است در نهایت مقیاس را پاسخ گویند . برای آنکه درمورد تعداد داوران مورد نیاز نظری کلی به دست آید ، در نظر بگیرید که برای هر 100تا150گویه می توان از 40تا60 داور استفاده کرد ( اوپنهام ، ترجمه کریم نیا ، 1369 ) .
در مرحله بعد گویه ها ، بر روی کارت یا بریده های کاغذ تکثیر می شود و به هر داور یک مجموعهء کامل از گویه ها که دارای ترتیب تصادفی است ، داده می شود .
محقق داوران را از «موضوع» مقیاس مطلع میکند . داوران مستقلاً کار می کنند و از آنه خواسته می شود همه عبارات را بر مبنای درجه "مطلوبیت" هرگویه در یازده طبقه دسته بندی کنند . هر داور گویه هایی را که به نظرش مطلوب ترین محتوا را نسبت به موضوع نگرش دارند ، در مجموعه اول قرار می دهد .
در مجموعهء دوم عبارت کمتر "مطلوب را جای می دهد و الی آخر . مجموعه ششم حاوی عبارت خنثی است و مجموعه یازدهم "نامطلوبترین"گویه ها را در خود دارد . نکته مهم این است که این طبقه بندی ربطی به نگرش داورها نسبت به موضوع ندارد بلکه تنها معرف قضاوت آنها درمورد "مطلوبیت" گویه ها است .
گویه های نامربوط ، نامفهوم و گویه هایی که جمله بندی آنها مطلوب نیست ، قبلاً حذف شده است . هر داور ، در پایان جریان داوری خود ، شمارهء ستونی راکه برای هر گویه در نظر گرفته است ، در بالای آن گویه یادداشت می کند .
در مرحلهء بعد ، کلیهء داوری هایی که برای هر گویه صورت گرفته است گرد آوری می شود .
اگر یک عبارت فرضی ، مثلاً شماره 95 را در نظر بگیریم ، خواهیم دید که اکثر داوران آن در مقولهء 8 جای داده اند ؛ برخی داوران آن را در مقولهء 7 یا 9 و تعداد بسیار کمی از آنها ، آن را در مقوله های 6 ، 10یا 11 قرار داده اند ، حال نحوهء توزیع داوری ها را در مورد هر گویه بررسی کنیم ، تا از مخزن تمام گویه ها 20تا 30گویه لازم برای تدوین مقیاس را انتخاب کنیم . نخست پراکندگی داوری ها را بررسی کنیم .
مسلماً پراکندگی بیشتر ، نشان می دهد که گویه نامفهوم تر از تمام شاخص های پراکندگی ( دامنه متغیر ، واریانس ، انحراف استاندارد ، دامنهء چارک متوسط ) می توان استفاده کرد .
البته دامنهء چارک متوسط از همه آسان تر و سریع تر است و هم زمان رقم یا میزان میانه را مشخص می کند . میانه برای آزمایش و آزمون وضعیت یا موقعیت ( محل قرار گرفتن ) هرگویه یا ارزش مقیاس آن مورد نیاز است .
بعد از حذف گویه هایی که دارای پراکندگی بسیار است ، احتمالاً هنوز تعداد قابل توجهی گویه باقی می ماند ، که میانه یا ارزش مقیاسی آنها به طور نامساوی در طول خط فرضی مقیاس ، پراکنده است . مثلاً ممکن میانه هایی شامل : 7/1 ، 8/1 ، 2/2 ، 3 ، 1/3 ، 2/3 ، 4/3 ، 5/3 و امثال آن به دست آید .
در نتیجه ، مثلاً اگر میانه محاسبه شده برای یک گویه 4 و برای گویه دیگر 3 باشد ، می توان گفت که دو گویه بر روی پاره خط روان سنجی به اندازه پاره خط قابل تشخیص از هم فاصله دارند . در مورد طول مقیاس و هم چنین تعداد گویه های مورد نظر ، نیز باید تصمیم گرفت ، روال معمول شامل بیست تا بیست و دو گویه است ، البته مقیاس های طویل تر ویا به مراتب کوتاهتر نیز وجود دارد .
برای تهیه مقیاس ، گویه ها به صورت تصادفی و بدون اشاره به ارزش مقیاسی چاپ و تکثیر می شوند .
از پاسخگویان ( افراد نمونه اصلی ) درخواست شود که با هر گویه فقط موافقت یا مخالفت کنند .
پس از جمع آوری پاسخ ها ، با استخراج ارزش مقیاسی تمام گویه ها را که مورد موافقت قرار گرفته اند ، میانگین آنها را محاسبه می کنیم ، رقم میانگین نمره آن پاسخ گو است . اگر همه چیز درست پیش رفته باشد ، پاسخگو فقط باید با تعدادمعدودی از گویه ها موافقت کرده باشد . مثلاً اگر او در نگرش های خود اعتدال مثبتی دارد ، باید با گویه های شدیداً مثبت ، منفی یا خنثی موافقت کرده باشد .
در حقیقت کمال مطلوب آن است که پاسخگو فقط با یک یا دو گویه که بهترین بازتاب نگرش خاص او است موافقت کند .
محدودیت های موجود در مقیاس ترستون عبارتند از : گردآوری تعداد زیاد داور ، تهیه گویه های متعدد درباره هر مفهوم ، زمان بر بودن ارزیابی و اظهار نظر داوران درمورد یکایک گویه ها و پرهزینه تمام شدن مقیاس نهایی ( ساده ، 1375 ) .