تعیین قلمرو یا محدوده تحقیق، مرزهای خود خواسته است که توسط محقق بر اساس هدف و دامنه تحقیق تعیین می شود.
تحقیقات علوم اجتماعی و رفتاری نوعاً دارای متغیرهای زیادی هستند که می توانند تحت تأثیر شرایط زمانی، مکانی، جمعیتی یا محیطی (شامل هر دو دسته شرایط فیزیکی و اجتماعی) واقع شوند.
برای مثال، عنوان پایان نامه یکی از دانشجویان دکتری را در نظر بگیرید:
رهبری مدیر، اعتماد و کارایی معلم. این عنوان واضح و دقیق است و سه متغیر اصلی بررسی شده در تحقیق را نشان می دهد.
ما هیچ بحثی در رابطه با این عنوان نداریم.
با استفاده از این عنوان، اگر بخواهیم مؤلفه های محدود کننده تحقیق را نشان دهیم، می توانیم بگوییم که هیچ نشانی به لحاظ مشخصه های جامعه یا نمونه آماری در آن وجود ندارد.
آیا این عنوان به مدیران مدارس در ایالات متحده، تگزاس یا منطقه هریس محدود شده است؟
آیا این نمونه، مدیران دبستان ها، مدیران مدارس راهنمایی، مدیران دبیرستان ها یا هر سه نوع مدرسه را شامل می شود؟
آیا این نمونه، مدارس شهری، حومه ای و روستایی را شامل می شود یا اینکه صرفاً مدارس شهرهای بزرگ را دربرمی گیرد؟
آیا این نمونه، اقلیت های قومی نژادی و تفاوت های جنسیتی مربوط به این جامعه آماری را شامل می شود؟
آیا مدت زمان تحقیق، کمتر یا بیشتر از یک ماه، شش ماه یک سال یا پنج سال می باشد؟
نکته این است که محدودیت ها و شرایط به طور طبیعی در هر پژوهشی وجود دارد که باید در این قسمت از رساله یا پایان نامه به آن اشاره شود.
مثالی در رابطه با تعیین قلمرو تحقیق از پایان نامه گریک کولمن (2003) در زیر مطرح می شود.
مثال :
قلمرو تحقیق :
قلمرو مورد نظر محقق در این مطالعه، طوری تعیین شد که در آن فهم بهتری از روابط کلی بین مدیر و هیئت مدیره مدرسه و تأثیر آن بر موفقیت دانش آموزان به دست آید.
به منظور کسب دیدگاه های مدیران و هیئت مدیره مدرسه، محقق فقط شرکت کنندگان در تحقیق را که مدیران و اعضای هیئت مدیره مدارس دولتی بودند مورد بررسی قرار داد.
استفاده از مدارس دولتی در این تحقیق به محقق اجازه کسب دیدگاه های آن دسته از افراد شاغل در مدارس خصوصی و اجاره ای ایالت را نمی دهد.
دومین قلمرو به کار رفته توسط محقق، استفاده صرف از رؤسای هیئت مدیره به عنوان شرکت کننده بود.
به سبب ماهیت نقش رؤسای هیئت مدیره، آنها به عنوان سخنگوی هیئت امنا انجام وظیفه می کنند.
ماهیت و نزدیکی رابطه بین مدیر و رئیس هیئت مدیره مدرسه که در انجام مسئولیت های حوزه تحصیلی لازم است، سبب شده است که محقق فقط آن دسته از مدیران و رؤسای هیئت مدیره را مورد تحلیل قرار دهد که یک رابطه کاری با مدرسه به عنوان رهبر تیم به مدت سه یا پیش از سه سال داشته اند.
محقق بر این باور است که طبق نوشته های سنگه (1990) و نیگرِن (1992)، فرآیند خلق یک سیستم سازمانی موفق، مدت زمان مدیدی را می طلبد و به منظور به دست آوردن تصویری درست از تیم رهبری، در این تحقیق تصمیم بر این شد که فقط آن دسته از تیم هایی که در پست فعلی خود به مدت سه یا بیش از سه سال است که به طور مستمر با یکدیگر کار می کنند، به کار گرفته شوند .
