یک نظریه، شکل سازمان یافته ای از مفاهیم، مفروضات و تعمیم های به هم مرتبط است که به صورت نظام مند قوانین موجود در رفتار را توضیح می دهد.
بنابراین، یک نظریه جامعه شناختی ممکن است رابطه بین شرایط خانه و رفتار کودک آزاری والدین را توصیف کند.
یک نظریه روان شناختی ممکن است عوامل تأثیرگذار بر رفتار جامعه ستیزی را شناسایی کند.
یک نظریه آموزشی ممکن است بیان کند که سودمندی گروهی معلمان در یک مدرسه، چگونه ممکن است روی موفقیت تحصیلی دانش آموزان آمن مدرسه اثرگذار باشد.
نظریه می تواند چارچوبی را برای ایجاد فرضیه ها یا سؤالات تحقیق ارائه نماید.
نظریه ها به نوبه خود، بخش های مهم طرح تحقیق اعم از جمع آوری داده ها، تحلیل داده ها و ارائه و تفسیر یافته ها را جهت می دهند.
وظیفه شما یافتن یک چارچوب نظری است تا تحقیق خود را در بستر آن انجام دهید.
یکی از راه های انتخاب چارچوب نظری مناسب برای تحقیق این است که ادبیات یا نوشته های مربوط را مرور و بررسی نمایید.
هنگامی که ادبیات را مرور می کنید از خودتان بپرسید: آیا یک نظریه یا مجموعه ای از انواع نظریه ها وجود دارد تا مرجع پژوهش می باشد؟
ممکن است نظریه هایی را بیابید و بخواهید آنها را به صورت تجربی مورد آزمون قرار دهید، تغییراتی را در آنها ایجاد کنید و یا آنها را بسط دهید.
از اینها یادداشت برداری کنید.
البته ممکن است یک نظریه مشخصی را در ادبیات پیدا نکنید؛ در این صورت، مرور جامع ادبیات به عنوان یک چارچوب نظری ایفای نقش نماید.
اگر در جست و جوی جواب مستقیم برای سؤالات مشخصی هستید، ممکن است بیان فرضیه و طرح تحقیق برای آزمون آن، ضرورتی نداشته باشد.
هر چند، اگر بر این باورید که رابطه بین متغیرها مبتنی بر نظریه است یا به نظر می رسد که یک متغیر می تواند علت متغیر دیگر باشد، بیان فرضیه ممکن است بهترین شیوه برای بیان منظور تحقیق شما باشد.
در این زمینه توصیه ما این است که با استاد راهنمای رساله یا پایان نامه خود مشورت کنید تا مشخص شود که آیا مسئله تحقیق شما از طریق تنظیم فرضیه ها راه به جایی می برد یا با طرح سؤالات تحقیق.
تحقیقات کمّی زیادی برای آزمون نظریه ای طراحی شده اند که نظام موجود در رفتار را توضیح می دهد.
چنین مطالعات نظریه محور، از فرضیه ها به عنوان نقطه شروع طراحی روش تحقیق استفاده می کنند.
مطالعات تحقیق کیفی می تواند به وسیله یک چارچوب نظری یا معرفت شناختی شکل بگیرد، اما فرضیه های رسمی به نوعی برای تدوین این مطالعات، مورد استفاده قرار نمی گیرد.
در این زمینه، نوعی تحقیق کیفی وجود دارد که درون روش سناسی نظریه مبنایی یا زمینه ای شکل گرفته است و به عنوان استثنا محسوب می شود.
در این نوع از تحقیقات کیفی، مطالعات می توانند طوری طراحی شوند که ابتدا داده ها جمع آوری و سپس یک نظریه از این داده ها استخراج گردد.
نظریه استخراج شده، نظریه مبنایی خوانده می شود، زیرا اساس آن مجموعه ای از داده های دنیای واقعی است .
