معیارهای انتخاب موضوع : در انتخاب موضوع مناسب برای یک رساله یا پایان نامه، معیارهای مهم زیر بایستی مورد توجه قرار گیرند:
الف) علاقه، ب) اهمیت، پ) دسترسی به داده ها، ت) دانش و مهارت ها، ث) قابلیت اداره کردن، و ح) تأمین بودجه.
بیایید این معیارها را بررسی کنیم تا ببینیم که چرا مهم اند.
الف) علاقه
خوب است دانشجوی کارشناسی ارشد یا دکتری که در مرحله نوشتن پایان نامه قرار دارد، درباره موضوعی تحقیق کند که هم تخصصی و هم فی نفسه جالب است. نوشتن پایان نامه کار سختی است. سعی کنید موضوعی را پیدا کنید که به آن علاقه بسیار زیاد دارید و شاید حتی این علاقه زیاد تلاش شما را به پی گیری روند نگارش پایان نامه به همراه داشته باشد. در اینجا مثالی از یکی از پژوهشگران همین سایت مطرح می شود.
زمانی که من کارم را به عنوان یک معلم و مربی دبیرستان شروع کردم، برای عضویت در گروه مذاکرات دسته جمعی معلمان مناطق آموزشی انتخاب شدم. زمان انتخاب خدمت به عنوان یکی از اعضای تیم، با معلمان زیادی تماس پیدا کردم. در صحبت با آنها، برای من آشکار شد که در برخی مدارس در منطقه، روحیه معلم بالا و در مدارس دیگر روحیه پایین است. من کنجکاو شدم بدانم که چرا این طور است.
در همان زمان، من دانشجوی فوق لیسانس مدیریت آموزشی در دانشگاه بودم. بنابراین، مطالعه درباره جو سازمانی را شروع کردم. در کلاس های فوق لیسانس دانشگاه، با ابزار جدیدی که در چند سال اخیر برای سنجش جو سازمانی ایجاد شده بود، آشنا شدم. این ابزار، پرسشنامه تشریح جو سازمانی (OCDQ) نامیده می شد .
از این گذشته، مفهوم و جو سازمانی و OCDQ میزان توجه زیادی در نوشته های تخصصی در آن زمان را به خود جلب کرده بود. هم چنین بحث و جدل هایی در رابطه با هشت بعد جو سازمانی و شش نوع جو وجود دارد که از طریق تحلیل عاملی به وسیله هاپلین و کرافت مفهوم سازی شده بود؛ همان هایی که در مطالعات خود درباره 71 مدرسه ابتدایی منتخب از شش ناحیه مختلف ایالات متحده اولین ابزار سنجش جو سازمانی را توسعه داده بودند. به منظور گرفتن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی از دانشگاه محل تحصیل، باید رساله می نوشتم.
من « اعتبار سنجی OCDQ در مدارس ابتدایی » را به عنوان موضوع رساله کارشناسی ارشدم انتخاب کردم. نمونه ام را از بین 35 مدرسه ابتدایی یک منطقه وسیع مدارس شهری انتخاب کردم. واحد تحلیل من مدرسه بود. با در دست داشتن نمونه ای از مدارس ابتدایی، تحلیل عاملی را درباره OCDQ انجام دادم و در نتیجه آن، جو سازمانی را به جای شش طبقه، در هفت طبقه دسته بندی کردم و هشت بعد را برای جو سازمانی به دست آوردم. با این حال، فقط سه بعد به طور دقیق پیش بینی های قوی جو سازمانی باز و بسته نمونه ام بودند که متشکل از 35 مدرسه ابتدایی بود و آن سه بعد عبارت بود از: نشاط ، فشار و فراغت .
تحلیل من بر اساس توصیفی از 1050 پاسخ دهنده معلم و 35 پاسخ دهنده مدیر این مدارس بود. علاوه بر انجام تحلیل عاملی OCDQ، جو سازمانی را در ارتباط با اندازه مدرسه، وضعیت اجتماعی اقتصادی جامعه و تفاوت های موجود در ادراک مدیران و معلمان، بررسی کردم. چند سال بعد، علاقه ام به جو سازمانی به موضوع پایان نامه دکتری ام تبدیل شد: «جو سازمانی، جزمیت ، و ایدئولوپی کنترل دانش آموز» .
من شخصاً سه ابزار (یکی از آنها OCDQ بود) را در طول جلسات منظم و طبق برنامه در 55 مدرسه ابتدایی مستقر در شش منطقه آموزشی شهری، برون شهری، و روستایی را مدیریت کردم. تحلیل من مبتنی بر توصیف این متغیرها بود که اطلاعات آن از تعداد حدود 1200 پاسخ دهنده به دست آمده بود. کار را با دانشجویان دکتری در زمینه جو مدرسه با استفاده از انواع سازه های جوی، متغیرهای دیگر و انواع روش های تحقیق شامل کمی، کیفی و ترکیبی ادامه دادم.
ب) اهمیت
بیشتر کاتالوگ ها و دست نامه های پایان نامه در دانشگاه بیان می کنند که پایان نامه دکتری آزمونی از آمادگی شما برای انجام تحقیق مستقل و کمک به رشته علمی مورد نظر است. هر چند، این مطلب برای رساله های کارشناسی ارشد کاملاً صحیح نیست. ما رساله های کارشناسی ارشد را به عنوان گستره محدود شده پایان نامه دکتری تلقی می کنیم. اساساً یک موضوع مهعم تحقیق، برای انجام حداقل یکی از موارد زیر قابلیت دارد:
الف) کمک به توسعه یک نظریه جدید، ب) آزمون یک نظریه موجود، ج) آشکارکردن اصول یا حقایق جدید، د) به چالش کشیدن پیش فرض ها یا واقعیت های موجود، ه) فراهم آوردن بینش های جدید درباره پدیده ها، و) پیشنهاد تعبیر و تفسیرهای جدید از واقعیت های شناخته شده، ز) تغییر ادراک دیگران درباره پدیده ها و ح) بسط یک روش شناسی تحقیق یا رویه آماری.
پ ) داده های در دسترس
در مقالات کوتاه دیگر، بحث کردیم که چطور دانشجویان ارشد یا دکتری قادر بودند از پایگاه داده های موجود حداکثر استفاده را ببرند. با این حال، همه دانشجویان فرصت استفاده از پایگاه های داده موجود را برای جمع آوری داده ها ندارند. توانایی جمع آوری داده های مورد نیاز برای مطالعات، مسئله مهمی است. دسترسی به داده ها به اندازه ای حائز اهمیت است که ممکن است در ابتدا شناسایی مشارکت کننده های تحقیق را مد نظر قرار دهید و سپس به جست و جو برای انتخاب یک موضوع بپردازید. استرنبرگ (1981) مثال جالبی از مشکل دسترسی به داده ها را ارائه داده است.
سوال اصلی مطرح شده توسط استرنبرگ این است که آیا یک محقق می تواند اجازه گردآوری داده ها از نومنه یا گروه مرتبط با موضوع را کسب کند. او به عنوان مثال یک موضوع در روانشناسی اجتماعی را برای بیان مسئله تحقیق مورد استفاده قرار داد. به گفته استرنبرگ، یک موضوع مرتبط و ارزشمند پایان نامه باید همانند مثال زیر باشد: «شورای امنیت ملی به مثابه یک گروه کوچک: بررسی ماتریس فرآیند تعاملی بیلس».
«بیلس و همکارانش با مشاهده، ثبت و نگارش و گرفتن نوار ویدئویی از دانشجویان دوره کارشناسی هاروارد برای چند دهه از طریق آینه های یک طرفه، مجموعه قوانینی درباره چگونگی رفتار اعضا را ایجاد نموده اند و آنها مدعی هستند که این قوانین به همه گروه های کوچک وظیفه مدار قابلیت تعمیم دارد» .با این وجود، این احتمال وجود ندارد که یک دانشجوی کارشناسی ارشد یا دکتری شانسی برای بست نشستن در اتاق مجاور کنفرانس شورای امنیت ملی به دست آورد.
بنابراین، باید از چنین موضوعی صرف نظر نمود. از این گذشته، وقتی که در پایان نامه به مرحله جمع آوری داده ها می رسید، باید از در دسترس بودن داده های مورد نیاز اطمینان حاصل کنید. زمان بندی جمع آوری داده ها، درست به اندازه بررسی قابل تحقیق بودن خود موضوع حائز اهمیت است. اگر نمونه یا گروه مرتبط با موضوع شما در طول شش ماه و یا یک سال موضوعیت خود را از دست بدهد یا اگر کارکنانی که قبول کرده اند به آنها دسترسی داشته باشید، تغییر کنند و افراد جدید به تعهدات پیشینیان در همکاری با شما پایبند نباشند، بایستی موضوع را رها کنید. این بدشانسی ها اتفاق می افتد. توصیه می کنیم که خودتان را به دسترسی داده ها در نوشتن ملزم کنید.
ت) دانش و مهارت ها
انتخاب موضوعی که در راستای دانش و مهارت های شما باشد نیز حائز اهمیت است. چرا که اولاً، با پرداختن به موضوعی که با آن آشنا هستید در وقت خود صرفه جویی خواهید. ثانیاً، می توانید با آگاهی کامل صحبت درباره موضوع کنید. ثالثاً، به احتمال زیاد حمایت استاد راهنما و کمیته تحصیلات تکمیلی را به دلیل آشنایی با موضوع، به دست خواهید آورد. یاد آوری می شود که پایان نامه دکتری یکی از محققان این سایت در راستای رساله کارشناسی ارشدش بود.
حتی اگر موضوع رساله فوق لیسانس، خارج از برنامه های درسی دوره کارشناسی ارشد باشد، ممکن است قبلاً مقالات پژوهشی را نوشته و درس هایی را در زمینه موضوع به خصوصی گذرانده باشید. بنابراین، ممکن است متوجه شوید که میزان قابل توجهی از کاری که قبلاً راجع به جست و جوی ادبیات انجام شده است را در اختیار دارید. مثال دیگری از پایگاه دانش مفید و مبتنی بر تجربه، چیزی است که اخیراً در طرح پیشنهادی پایان نامه یو فن لین مشاهده شد. او کشیش کلیسای پریسبیتری و دارای مدرک کارشناسی ارشد الهیات است.
پایان نامه دکتری وی در رشته مشاوره، از نوع کیفی بوده و بر اساس دانش او از انجیل و طرفداری از زنان و تجربه اش به عنوان یک کشیش زن در یک فرهنگ پدر سالارانه نوشته شده است. موضوع پایان نامه وی توسعه یک روش درمانی مبتنی برطرفداری از زنان برای کشیشان زن تایوانی در کلیسای پرسبیتری است. به علاوه، انتخاب موضوعی که با مهارت های شما هم خوانی داشته باشد نیز مهم است. برای مثال، اگر شما یک مطالعه تاریخی را برعهده می گیرید، بایستی با فنون تحقیق و جست و جوی اسناد و مدارک تا حدودی آشنایی داشته باشید. به این منظور، گذراندن درس های مربوط به تاریخ نویسی سودمند است.
به طور مشابه، پایان نامه های کیفی، نیازمند دانستن فنون خاص تحقیق کیفی مانند مصاحبه، مشاهده، تحلیل اسناد، تحلیل متون، گروهای کانونی ، روش های دیداری، خود قوم نگاری روش های مدیریت داده ها، تحلیل به کمک رایانه و قوم نگاری کاربردی می باشد (دنزین و لینکلن ، 2005). انتخاب یک پایان نامه کمی، مانع به حساب نمی آید، چون که افراد زیادی در دسترس می باشند که می توانند در تحلیل های آماری به دانشجو کمک گنند. بیشتر حوزه ها به ترکیبی از مهارت ها نیاز دارند؛ در حالی که همه حوزه ها تخصص در زمینه ادبیات را طلب می کنند.
ث) مدیریت پذیری
اکثر دانشجویان دکتری و نیز دانشجویان کارشناسی ارشد کار خود را با یک موضوع خیلی کلی و گسترده شروع می کنند. مثال هایی زیر نمونه ای از حوزه های کلی و گسترده موضوع است: روش های تدریس، سبک های رهبری، بهبود و پیشرفت مدارس، آموزش دو زبانه و نظریه های مشاوره. تا وقتی که آن چیری را که قصد مطالعه آن را دارید در ذهن خود شفاف نسازید، استاد راهنمایی پایان نامه نمی تواند مشاوره مفیدی به شما بدهد. با محدود و دقیق تر کردن موضوع، هدف تحقیق را برای خود و دیگران شفاف سازی کنید.
محدودتر و دقیق تر کردن موضوع به اندازه کافی به شما کمک می کند تا مرور ادبیات را سازمان بخشیده و بیان مسئله خاص تحقیق را به همراه یک چارچوب نظری، ایجاد نمایید. برای توضیحات بیشتر درباره نوشتن سؤالات تحقیق می توانید فصل 6 را مطالعه کنید. به علاوه، توصیه می کنیم سعی کنید در همان ابتدا و در مرحله انتخاب موضوع، مقدار زمانی را که برای تکمیل رساله یا پایان نامه نیاز دارید، برآورده نمایید.
براساس تجربه، با وجود این که شما ممکن است از زمان شروع به تحصیل در دوره دکتری روی موضوع کار کرده باشید، متوسط زمان مورد نیاز برای انجام نهایی پایان نامه دکتری از یک سال تا 18 ماه می باشد. اگر به طور تماو وقت روی پایان نامه کار کنید، باز هم ممکن است زمان زیادی طول بکشد.
میانگین زمان لازم برای انجام رساله فوق لیسانس 4 تا 9 ماه است. پیشنهاد ما این است که موضوعی را برای پایان نامه انتخاب کنید که بتوانید در مدت یک سال یا در این حدود انجام دهید. مثالی از یک موضوع که از معیار زمانی عنوان شده برای انجام پایان نامه برخودار نیست، موضوع پیشنهادی پایان نامه است که می خواهد نحوه تربیت دانش آموزان دبیرستان از ورودی های جدید تا دانش آموزان سال بالا را مطالعه کند. این یک مطالعه طولی است که باید چهار سال و یا بیشتر به طول انجامد، بنابراین از معیار زمانی اجرای یک رساله یا پایان نامه برخودار نخواهد بود.
ج) تأمین بودجه
اکثر تحقیقات رساله و پایان نامه دکتری از نظر بودجه تأمین نیستند، بنابراین شما همه هزینه های مرتبط با پروژه را متحمل خواهید شد. این محدودیت مالی، دامنه تحقیقی را که شما می توانید به عهده بگیرید، بسیار محدود کنید. می توانید در زمینه فرصت های تأمین بودجه درون سازمانی از بخش، دانشکده یا دانشگاه سؤال کنید. بیشتر دفاتر فدرال و برخی بنگاه های خصوصی کمک هزینه های تحصیلی را برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی در نظر می گیرند تا پی گیر مدرک تحصیلی بوده و پایان نامه خود را بنویسند. معمولاً کمک هزینه تحصیلی برای نوشتن رساله های فوق لیسانس در نظر گرفته نمی شود.
مقدماتی که روزآمد هستند و تا حدی رهیافت منحصر به فردی دارند، به احتمال زیاد تأمین بودجه می شوند. ما نمونه ای از فرصت های کمک هزینه تحصیلی مربوط به آموزش و روانشناسی را ارائه می دهیم. این کمک هزینه های تحصیلی بسیار رقابتی هستند. بنابراین، هنگام در نظر گرفتن تقاضای کمک هزینه تحصیلی خاصی، باید به دنبال مساعدت کارشناسان کمک هزینه تحصیلی در دانشگاه و یا هر جای دیگری باشید تا به برآورده کردن تقاضای شما کمک کنند.
