نحوه نگارش فصل اول پایان نامه روانشناسی

اگر نمی دانید نحوه نگارش فصل اول پایان نامه روانشناسی چگونه است یا فصل اول شامل چه مواردی است این نمونه کار را بررسی نمایید.

فصل اول هر پایان نامه «کلیات پژوهش» نام دارد.

برخی از اساتید در این نام گذاری اختلافات نظر جزئی دارند.

برخی آن را «زمینه پژوهش» یا «طرح پژوهش» نیز می نامند.

فصل اول ساختار و چارچوب خاصی دارد که در ادامه با ارائه یک نمونه کار استاندارد با آن به طور کامل آشنا می شوید.

موضوع پایان نامه ارشد روانشناسی بالینی:

تعیین میزان کمال گرایی و کنترل عواطف در بین معتادان و غیر معتادان شهر

فصل اول : کلیات پژوهش

 1-1 مقدمه

سوء مصرف مواد و اعتیاد ، امروزه به یکی از دغدغه های بزرگ جوامع بشری تبدیل شده است(ترقی جاه و نجفی، 1387)؛ و یکی از معضلات اجتماعی خانمان سوز عصر ما به ویژه جوانان است که ریشه در فقر، ناامیدی و فشارهای روحی و روانی دارد. ایران به لحاظ جغرافیایی همسایه بزرگترین تولید کننده خشخاش و مواد مخدر است و موقعیت مناسبی برای حمل و نقل مواد مخدر از افغانستان به دیگر کشور ها و بویژه اروپا قرار گرفته است(یزدی مقدم و اسماعیل آبادی، 1387).

اعتیاد پدیده ای زیستی، روانی و اجتماعی است که ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلف پدید آمده باشد. عوامل اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی، زیستی و روانی دست به دست یکدیگر می دهند تا در پایانی مشترک فرجام سوء مصرف مواد را به وابستگی ختم کنند(گلپرور، آتش پور و آقایی، 1382).

این پدیده خانمان سوز آثار مخرب جسمانی، روانی، خانوادگی، شغلی، مالی، اخلاقی، پیامدهای نامطلوب اجتماعی و همچنین از بین رفتن سرمایه های انسانی جوان و مغز های متفکر را به دنبال دارد (ترقی جاه و نجفی، 1387).

یکی از این متغیرهای تاثیر گذار بر وضعیت سلامت و بیماری کمال گرایی است (بشارت، عسگری، علی بخشی، و موحدی نسب، 1389).کمال گرایی به عنوان رگه شخصیتی، سازه ای چند بعدی است (هویت و فلت ، 1991) که با تلاش برای بی نقص بودن و وضع معیارهای عالی برای عملکرد، همراه با تمایل به ارزشیابی های کاملا انتقادی از رفتار شخصی و حساسیت بیش از حد در مورد اشتباها مشخص می شود (رایس و پروسر ، 2002).

در گذشته تصور می شد که کمال گرایی مفهومی تک بعدی است (برنز ، 1980) اما امروزه به رغم آن آن که در مورد عناصر مختلف آن توافق نظر وجود ندارد اعتقاد بر این است که این سازه ماهیتی چند بعدی دارد (استامف و پارکر ، 2000).

گروهی از نظریه پردازان (مانند آدلر ، 1956؛ راجرز ، 1961؛ مازلو ، 1970؛ اسپنس و هلمریج ، 1983) با در نظر گرفتن کمال گرایی به معنای تلاش فرد برای تحقق ظرفیت ها و استعدادهای بالقوه خود به جنبه سالم آن توجه کرده اند. اما گروهی مانند (هاماچک ، 1987؛ فراست ، هیمبرگ ، هالت ، ماتیا و و نیوبایر ، 1993) به صورت دو بعد اصلی به آن نگریسته اند که یک بعد با عناوین طبیعی، سالم، سازش یافته و بهنجار و بعد دیگر با عناوینی چون روان آزرده، ناسالم، سازش نایافته و ناهماهنگ بیان شده است. از سوی دیگر تمام اجزا و عناصر کمال گرایی به زمینه ای که این سازه در آن دیده می شود، بستگی دارد.

در روی آورد اول هویت و فلت (1991) کمال گرایی را در چهارچوب تعامل اجتماعی مورد توجه قرار داده اند و بر این اساس معتقدند که کمال گرایی سه جنبه اساسی دارد: کمال گرایی خود محور ، کمال گرایی جامعه محور و کمال گرایی دیگر محور . در روی آورد دوم فراست ، مارتین ، لاهارت و لوسن بالتی (1990) شش بعد کمال گرایی را متمایز کردند: هنجارهای شخصی؛ سازمان دهی ؛ نگرانی درباره اشتباها ؛ شک در مورد اعمال ؛ انتظارهای والدینی ؛ انتقادگری والدینی و مقیاس کمال گرایی چند بعدی را برای سنجش این ابعاد تدارک دیدند.

در روی آورد سوم در مورد تعریف و سنجش کمال گرایی (اسلینی و جانسون ، 1992؛ به نقل از اشبی ، رایس و مارتین ، 2006) از آن به عنوان سازه ای سه بعدی یاد شده که دو بعد آن یعنی هنجارهای بالا و نظم، ابعاد سازش یافته هستند و بعد سوم، ناهماهنگی (عدم هماهنگی بین معیارهای فرد و عملکرد او)، بعدی منفی است و هنگامی رخ می دهد که عملکرد ادراکی فرد برای رسیدن به انتظارهای کمال گرایانه خود با شکست مواجه می شود(محمدی و جوکار، 1389). از دیگر متغیرهای مورد مطالعه در پژوهش حاضر کنترل عواطف می باشد.

عواطف بخش مهم و اساسی زندگی انسان را تشکیل می دهند به گونه ای که تصویر زندگی بدون آن پنداری دشوار است. ویژگی ها و تغییرات عواطف، چگونگی ارتباط عاطفی و درک و تفسیر عواطف دیگران نقشی مهم در رشد و سازمان شخصیت، تحول اخلاقی و روابط اجتماعی، شکل گیری هویت و مفهوم «خود » دارد (لطف آبادی، 1379). همه انسان ها هیجان ها و عواطف را در زندگی خود تجربه می کنند و این کاملا طبیعی است که در رویارویی با موقعیت های گوناگون هیجان ها و عواطف متفاوت از خود نشان دهند، اما هیجان ها و عواطف منفی شدید غیر عادی است و نه تنها سازنده نیست بلکه آثار مخرب و زیان باری دارد (قدیری، 1384).

افراط و تفریط در هیجان ها افراد را منجر به ناسازگاری ، پرخاشگری ، خشم ، نفرت و اضطراب می کند که به صورت کنترل نشده، بهداشت روانی و عاطفی افراد را به گونه ای جدی تهدید می کند (احمدی، 1380). نکته قابل توجه این است که آثار نامطلوب هیجان ها بیش از آثار خوب آن هاست. آنها هشداردهنده های زندگی هستند و بسی نیرومند هستند که آتش جنگ ها را شعله ور می کنند، باعث رشد عاطفی و سلامت روانی می شوند و بالعکس می توانند سلامت روانی و عاطفی افراد را تحت تاثیر قرار دهند (کوئیلیام، ترجمه رحیمی، 1387).

بنابراین دل و احساس و عاطفه بیش از هر چیز دیگری نیازمند مدیریت صحیح است (قدیری، 1384). با توجه به موارد یاد شده و تاثیر کمال گرایی و کنترل عواطف بر زندگی افراد، در این پژوهش به مقایسه کمال گرایی و کنترل عواطف در معتادان و غیر معتاد پرداخته شده است.

1-2 بیان مساله

سالیان متمادی است که بشر به شیوه های مختلف مواد مخدر را به امر کاستن از آلام خویش و یا تغییر دادن حالات هشیاری خود مورد استفاده قرار داده است (دیویسون ، نیل ، 2001). در واقع امروزه وابستگی به مواد مخدر و سوء مصرف آن به صورت یک معضل شخصی، اجتماعی و بهداشتی در آمده است که در کشور های مختلف منابع انسانی و سرمایه های ملی را به شدت مورد تهدید قرار می دهد(زمستانی یامچی، سهرابی و برجعلی، 1390).

براساس پنجمین ویراست راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی (DSM-5)، مهم ترین ویژگی وابستگی به مواد مجموعه ای از نشانه های شناختی، رفتاری و روان شناختی است که شخص با وجود داشتن مشکلات قابل توجه در رابطه با مصرف مواد به مصرف آن ادامه می دهد. اعتیاد بیماری پیچیده ای است که با ویژگی هایی همچون رفتارهای اجباری، وسوسه های مقاومت ناپذیر، رفتارهای جستجوگرانه مواد و مصرف مداوم آن حتی در شرایطی که پیامدهای منفی بسیاری برای فرد به همراه دارد، مشخص می شود. تداوم مواد در طی زمان و تاثیرات سمی طولانی مدت مصرف آن بر عملکرد مغز، منجر به دامنه وسیعی از بد کارکردی های رفتاری، روان شناختی، اجتماعی و فیزیولوژیکی شده که مانع از انجام رفتار و عملکرد طبیعی معتادان در خانواده، محیط کاری و در سطحی وسیعتر در جامعه می شود(لشنر ، 1999).

به عقیده برخی از پژوهشگران برخی از و ویژگی ها که در معتادان مشاهده شده است وابستگی توام با پرخاشگری به دیگران، عدم رشد عاطفی و دوسوگرایی نسبت به افرادی که در زندگی شخص دارای نقش هستند، پایین بودن آستانه تحمل شکست، احساس گناه، آشفتگی نقش جنسی می باشند (حیدری پهلویان، امیرزرگر، فرهادی نسب، محجوب، 1382).

از جمله متغیرهایی که می تواند در سوء استفاده از مصرف مواد موثر باشد، کمال گرایی است(رنجبر نوشری و همکاران، 1392). کمال گرایی به عنوان مجموعه ای از معیارهای بسیار بالا برای عملکرد است که با خود ارزیابی های منفی، انتقادات و سرزنش خود همراه می باشد(فراست ، مارتن ، لاهارت و روسن بلت ، 1990).

جدید ترین نظریه در حوزه کمال گرایی که مبنای نظری این پژوهش به شمار می رود، نظریه کمال گرایی چند بعدی فراست و همکاران(1990) است که شش بعد کمال گرایی را متمایز می کند: نگرانی درباره اشتباهها، معیارهای شخصی، انتظارهای والدینی، انتقادگری والدینی، تردید در مورد اعمال و سازماندهی. از بین این ابعاد، نگرانی درباره اشتباهها و شک درباره اعمال، بیش از همه با شاخص های بیماری مرتبط بوده اند (بیطرف، شعیری و حکیم جوادی، 1389). به اعتقاد بندورا، معیارهای سخت برای ارزشیابی از خود و اشکال افراطی، به واکنش های نابهنجار و احساس بی ارزشی و بی هدفی می انجامد که این می تواند زمینه ی استفاده از مواد مخدر را در فرد فراهم می سازد (بندورا ، 1982).

افراد کمال گرا، هنگام تجربه شکست، به جای استفاده از فعالیت های خود کنترلی، از طریق سرزنش از خود به دنبال کامل بودن هستند (آلدن ، بلینگ و والاس ، 1994). یافته های پژوهشی بیانگر پیامدهای آسیب شناختی مهم مانند نا امیدی، افسردگی، اضطراب و خود کشی در افراد کمال گرا بوده اند (آلدن و همکاران، 1994؛ بلات ، 1995). همچنین، یافته های پژوهشی ارتباط مثبت کمال گرایی با ویژگی های شخصیتی ضد اجتماعی (هیل ، زورل و تورلینگتون ، 1997) و سوء مصرف محرک ها (لو و گندزک، 2002؛ هال ایروین، باومن، فرانکن برگر و جوت، 2005) را نشان داده اند.

از دیگر متغیرهای مهم مربوط به مصرف کنندگان مواد کنترل عواطف است (بگیان کوله مرز، نریمانی، سلطانی، مهرابی، 1393). مطالعات نشان داده است که رشد عاطفی نابسنده، دشواری در سازمان دهی رفتار و داشتن هیجان های منفی از ویژگی های افرادی است که وابستگی دارویی دارند (داوس ، کلارک و موس ، 1999).

منظور از مهارت کنترل عواطف این است که فرد بیاموزد که چگونه عواطف خود را در موقعیت های گوناگون تشخیص دهد، و آن را ابراز و کنترل نماید (گروس ، 1998). این مهارت ها اثرات گوناگون در جنبه های مختلف زندگی فرد، تعاملات بین فردی، بهداشت روانی و سلامت فیزیکی و جسمی فرد دارد (کوردوا ، 2005؛ به نقل از دان هام ، 2008).

از جمله این عواطف خشم، خلق افسرده، اضطراب و عاطفه مثبت می باشند، که اگر نتوانیم آن ها را کنترل کنیم تبدیل به هیجانات و عواطف منفی می شود که نه تنها سازنده نیست بلکه آثار مخرب و زیان باری نیز دارد (عباسی، 1388). در واقع مدیریت و کنترل این عواطف موجب می شود افراد، واقع بین، نیک اندیش و درست کردار شوند و فردی مفید و کار آمد در پیشرفت جامعه به شمار آیند (شعاری نژاد، 1386).

پرخاشگری، بدخلقی، فقدان احساس، مشکلات عاطفی، افسردگی، افکار خودکشی در مصرف کنندگان مواد شایع است. این مشکلات معمولا با خود مراقبتی پایین همراه است و وقتی تغییر می یابند که حالات عاطفی فرد بهتر شود. مصرف کنندگان مواد در کنترل حالات عاطفی خود مشکل دارند. شرایط عاطفی مانند بی حوصلگی، کم تحرکی، بر انگیختگی و ناکامی می تواند منجر به واکنش مشکل زا شود (یار محمدی واصل، قائمی و قنادی، 1391). همچنین در یک مطالعه نشان داده شده است که ناتوانی در کنترل خشم برجسته ترین الگوی عاطفی در این افراد بود (گلمن، 1995؛ ترجمه پارسا، 1382).

مطالعات نشان داده است که برخی از عواطف مانند اضطراب، پرخاشجویی، افسردگی، شرم و خجالت، تکانشوری و آسیب پذیری و ضعف در مقابله با فشار روانی با بعضی از ابعاد کمال گرایی فراست و همکاران (1990) یعنی، «نگرانی بیش از حد درباره اشتباه دیگران»، «شک و تردید درباره کیفیت عمل»، ادراک انتظارات زیاد والدین» و ادراک انتقادات زیاد والدین» مرتبط هستند(کورش نیا و لطیفیان، 1390).

بنابراین با توجه به اهمیت مساله مورد نظر و با توجه به شکاف موجود ناشی از خلاء این نوع تحقیقات در جامعه علمی، پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این مساله است که چه تفاوتی بین کمال گرایی و کنترل عواطف معتادان و غیر معتادان وجود دارد؟

1-3 اهمیت و ضرورت

امروزه مسئله اعتیاد به مواد و داروها، چه به مواد مجاز وچه غیر مجاز، به صورت یک مشکل جهانی و فراگیر در آمده است. آمارهای منتشره از سوی سازمان های بین المللی، به خصوص سازمان بهداشت جهانی، کمیته کنترل جهانی مواد مخدر و سازمان یونسکو، حاکی از افزایش فزاینده مصرف مواد در سطح جهان است. بر هیچ کس پوشیده نیست که گسترش این روند تیشه بر ریشه بنیادهای اخلاقی، اقتصادی و اجتماعی یک جامعه می زند و آن را از درون دچار فساد می کند و در نهایت به انحطاط می کشاند. این مشکل امروز آنچنان خود نمایی می کند که هیچ کشوری نمی تواند خود را کاملا مصون نگه دارد (باوی، 1388).

اعتیاد یکی از چهار بحران جهان است که گردش مالی آن بیش از 1600 میلیارد دلار در سال است. این پدیده ای است که حداقل 200 میلیون شهروند جهان گرفتار آسیب های جدی آن هستند. بحران اعتیاد مثل بحران های دیگر مانند تخریب محیط زیست، فقر و قطحی، جنگ و خونریزی و ظهور بیماری های نو پدید سلامت جوامع بشری را تهدید می نماید و منجر به مشکلات و معضلات خانوادگی، فساد و جرایم و بی ثباتی سیاسی و اقتصادی جامعه می شود. اهمیت موضوع اعتیاد در ایران به جهت شیوع گسترده آن در بین افراد جامعه است(پارسانیا و همکاران، 1391).

گزارش سالانه سازمان بهداشت جهانی در سال 2005 نشان می دهد که در دنیا 200 میلیون معتاد به انواع مواد افیونی وجود دارد و متاسفانه همین گزارش ذکر می کند که بالاترین شیوع اعتیاد با 8/2 درصد در ایران است و قزاقستان با 3/2 درصد و روسیه با 1/2 درصد در رتبه های بعدی جای دارند(عسگری، امینی، نادری و روزبهانی، 1387).

در حال حاضر اختلال های مصرف مواد و پیامد های ناخوشایند ناشی از آن یکی از مهم ترین مشکلات سلامت عمومی در سراسر جهان به شمار می آید (دالی و مارلات ، 2005). اختلال های مصرف مواد یکی از عواملی است که به طور مستقیم و غیر مستقیم سبب اختلال در نظم و امنیت جامعه شده؛ و هم از بعد شخصی و هم از بعد اجتماعی تاثیر عمیقی بر حوزه های حقوقی، اجتماعی، زیستی و مالی در جهان به جا گذاشته است. علاوه بر آن میلیون ها نفر دیگر نیز به طور غیر مستقیم تاثیر می گذارد (کلمن ؛ ترجمه میر فخرایی، 1387).

به طوری که مصرف مواد یکی از موانع جدی در توسعه جوامع است. ارتباط مصرف مواد و رفتارهای اعتیاد آمیز با سایر مشکلات و انحرافات اجتماعی مانند خشونت خانگی، کودک آزاری، طلاق و بیماری های واگیر دار مانند ایدز و هپاتیت و درگیر شدن بیشتر جوانان نسبت به سایر قشرها بر دامنه آسیب زایی آن می افزاید (سیام، 1385).

کمال گرایی مفهومی است که در عین حال که می تواند سبب پرورش نیروی انسانی پویا و فعال شود، ممکن است یکی از دلایل بیماری های روانی و جسمانی نیز باشد، زیرا کمال گرایی دارای جنبه های مثبت ومنفی است. پژوهش ها حاکی از این است که کمال گرایی می تواند سبب اختلال هایی چون افسردگی، اضطراب و .. شود. هنگامی که فرد برای مصرف مواد از سوی همسالان تحت فشار قرار می گیرد، مدیریت موثر عواطف و هیجان ها خطر سوء مصرف را کاهش می دهد. توانایی مدیریت هیجان ها باعث می شود که فرد در موقعیت هایی که خطر مصرف بالاست، از راهبردهای مقابله ای مناسب استفاده کند. افرادی که تنظیم عواطف بالایی دارند در پیش بینی خواسته های دیگران توانایی بیشتری دارند. آنها فشارهای ناخواسته همسالان را درک و هیجان های خود را بهتر مهار می کنند و در نتیجه در برابر مصرف مواد مقاومت بیشتری نشان می دهند (ترینیداد و جانسون ، 2002).

بنابراین کنترل عواطف مهارت باارزشی است که درتعاملات اجتماعی با دیگران باید به آن توجه کرد زیرا این مهارت به فرد احساس کارایی و با ارزش بودن، توانایی مقابله با رخدادهای منفی زندگی، بهتر عمل کردن در روابط اجتماعی و نیز حرکتت در مسیر اهداف مشترک و مطلوب جامعه می دهد (احمدی، 1386).

با توجه به موارد بالا، ضرورت انجام این پژوهش به منظور مقایسه ابعاد کمال گرایی و کنترل عواطف معتادان و غیر معتادان بیشتر احساس می شود. با وجود اینکه تحقیقات زیادی در مورد کمال گرایی و کنترل عواطف انجام گرفته است، اما تحقیقات پیرامون ابعاد کمال گرایی و کنترل عواطف در معتادان بسیار اندک بوده است که این پژوهش می تواند ابعاد کمال گرایی و نحوه کنترل عواطف را در معتادان شناسایی نمایید و به سازگاری هرچه بهتر آنها در زندگی کمک نماید. حتی در سطح وسیع تر کلیه معتادان و افراد دارای مشکلات روانی برای ارتقای سلامت روان خود از نتایج این تحقیق می توانند بهره جویند.

1-4 اهداف

هدف کلی:

o تعیین میزان کمال گرایی و کنترل عواطف در بین معتادان و غیر معتادان شهر ...؛

اهداف جزیی:

o تعیین میزان کمال گرایی معتادان و غیر معتادان شهر ...؛

o تعیین میزان کنترل عواطف معتادان و غیر معتادان شهر ...؛

1-5 فرضیه ها

o بین کمال گرایی معتادان و غیر معتادان شهر ... تفاوت وجود دارد.

o بین کنترل عواطف معتادان و غیر معتادان شهر ... تفاوت وجود دارد.

1-6 تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها

اعتیاد

تعریف مفهومی:

اﻟﮕﻮي ﻏﯿﺮ اﻧﻄﺒﺎﻗﯽ ﻣﺼﺮف ﯾﮏ ﻣﺎده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎراﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ از ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد و ﺑﺎ ﺳﻪ (ﯾﺎ چند) ﻋﻼﯾﻢ ﺗﺤﻤﻞ، ﺗﺮك، ﻣﺼﺮف ﻣﺎده ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ، ﻣﯿﻞ داﯾﻢ ﯾﺎ ﺗﻼش ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﺮك، ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﻣﻬﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اداﻣﻪي ﻣﺼﺮف ﺑﺎ وﺟﻮد آﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺴﻤﯽ و روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺼﺮف ﻣﺎده در ﻃﻮل 12ﻣﺎه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮔﺮدد(هالجین و ویتبورن، 1948؛ ترجمه سید محمدی، 1392).

تعریف عملیاتی: در این پژوهش به منظور تشخیص اعتیاد، بر اساس معیارهای DSM- 5 مصاحبه تشخیصی ساخت یافته توسط پژوهشگر انجام خواهد شد. کمال گرایی تعریف مفهومی: کمال گرایی، گرایش فرد به داشتن مجموعه ای از معیارهای افراطی و تمرکز بر شکست ها و نقص ها در عملکرد و اعتقاد به کامل بودن و احساس اضطراب و فشار روانی بالا و ترس از عدم توانایی در تطابق با انتظارات خود با زندگی تعرریف شده است (فلت، بلنکستین و هویت، 2009).

تعریف عملیاتی:

در این پژوهش منظور از کمال گرایی نمره ای است که آزمودنی از مقیاس کمال گرایی چند بعدی فراست و همکاران (1990) کسب می کند. این آزمون دارای 35 عبارت و 6 زیرمقیاس: نگرانی درباره اشتباهها، معیارهای شخصی، انتظارهای والدینی، انتقادگری والدینی، تردید در مورد اعمال و سازماندهی است.

کنترل عواطف تعریف مفهومی: منظور ازکنترل عواطف این است که فرد بیاموزد که چگونه عواطف خود را در موقعیت های گوناگون تشخیص دهد، و آن را ابراز و کنترل نماید (گروس، 1998).

تعریف عملیاتی:

در پژوهش حاضر منظور از کنترل عواطف نمره ای است که آزمودنی از مقیاس کنترل عواطف کسب می کند.

مقياس كنترل عواطف، ابزاري براي سنجش ميزان كنترل افراد بر عواطف خود است و شامل 42 سوال با چهار زير مقياس فرعي با عناوين خشم، خلق افسرده، اضطراب و عاطفه مثبت است.