پژوهش تاریخی در روش تحقیق پایان نامه نویسی ارشد روانشناسی و علوم اجتماعی و دیگر رشته های علوم انسانی کاربرد دارد و با برخی معیارهای علمی مطابقت ندارد.

از دیدگاه انتقادی پژوهش تاریخی با سه معیار علمی زیر مطابقت ندارد.

1ـ جمع آوری اطلاعات: اطلاعات تاریخی که استنتاج های تاریخی براساس آن ها انجام می شود با مواد علوم فیزیکی قابل مقایسه نیستند. در بسیاری از موارد این اطلاعات باید بازسازی شوند.

حقایق تاریخی مانند حقایق علوم مادی قابل شناخت نیستند در پاسخگویی به این انتقاد می توان گفت: اگر علوم فیزیکی از طریق جمع آوری اطلاعات از نمونه های فراوان فرضیه های را تدوین و مورد آزمون قرار می دهد، پژوهش تاریخی معمولاً حوادث نادری انجام می شود که فقط یک بار اتفاق افتاده است.

2ـ تفسیر اطلاعات: علوم طبیعی از طریق آزمایش توجیه و تفسیر می شوند اما حوادث تاریخی به علّت نادربودن قابل تجزیه نبوده و بیشتر از طریق مقایسه منطقی اثبات می شوند همان طور که اشاره شد مورخ با سختی می تواند اطلاعات را تجزیه و تحلیل کند.

غالباً اوقات او با مطالبی سر و کار دارد که باید کشف شوند و حتی در مواردی هم بایستی ترجمه گردند.

3ـ حاصل پژوهش های تاریخی: پژوهش تاریخی را از نقطه نظر نتایجی که از آن حاصل می شود می توان مورد نقد و بررسی قرار داد هدف اصلی این پژوهش کشف قوانین و اصول است قوانین که هدف نمایی آن کشف روابط علّت و معلولی میان پدیده هاست.

بنابراین در پژوهشی تاریخی می توان علّت بروز حوادث نادر دست یافت.

بنابراین بدین معناس که صرفاً پژوهش تاریخی قابل آزمایش نیست، غیر علمی هم هست، پذیرش نیست.

اما لازم به یادآوری است که این پژوهش نواقصی دارد مانند در زمینه های غیرقابل تکرار، سوء تفسیرها و ضعف های درونی.