همتاسازی در روش تحقیق پایان نامه نویسی ارشد روانشناسی یکی از مباحثی است که درباره آزمودنی ها مطرح است و در تحلیل آماری پایان نامه کاربرد دارد.
1ـ به طور کلی همتاسازی آزمودنی ها به منظور جفت کردن آن ها برای مقایسۀ بعدی به جای این که مسأل کنترل را حل کند بر مسائل موجود اضافه می کند بدین دلیل مورد انتقاد زیادی قرار گرفته است و به نفع انتخاب و جایگزین تصادفی کنار گذاشته می شود.
روش تحلیل کواریانس در این موقعیت به ما اجازه می دهد تا عدم همسانی گروه های کنترل و آزمایشی که از طریق همبستگی بین پیش آزمون و پس آزمون مشخص می شود را تعدیل کنیم.
2ـ همتاسازی دو قلوهای یکسان با گمارش تصادفی: طبیعت عالی ترین شرایط کنترل را در مورد دو قلوهای یکسان ایجاد کرده است اگر چه نادربودن آن باعث محدودیت های عملی و جدی در کاربرد آن می شود.
3ـ همتاسازی آزمودنی های معمولی براساس T1با استفاده از گمارش تصادفی همتاسازی آزمودنی ها براساس برخی معیارهای پیش آزمون اگر چه دارای اعتبار است اما امکان بروز مشکلات زیر را دارد.
الف ـ همتاسازی براساس چه متغیری صورت می گیرد.
ب ـ ملاک دستیابی به شاخص های رضایت بخشی که بر متغیر وابسته اثرگذار باشند و عینی باشند.
ج ـ آزمودنی ها یا گروه های همتاشده اگر از جامعه های مختلف باشند بازگشت آماری صورت می گیرد.