سر فصل مطالب این مقاله :
آگاهی فضایی -توانایی فضایی -توانایی دیداری – فضایی -انواع توانایی دیداری – فضایی -برتری جانبی -جهت -یکپارچگی دوطرفه -مروری بر پیشینه پژوهش -پژوهش های داخلی
جزئیات بیشتر در ادامه مطلب + دانلود فایل
توانایی جهت یابی فضایی
توانایی جهت یابی فضایی یا توانایی بصری-فضایی توانایی درک، عقل و به یاد آوردن روابط فضایی بین اشیاء یا فضا است.
قابلیت های بصری فضایی برای استفاده روزمره از طریق ناوبری و درک یا تعمیر تجهیزات، درک یا تخمین فاصله و اندازه گیری، و عملکرد در شغل استفاده می شود. توانایی های فضایی نیز برای موفقیت در زمینه هایی مانند ورزش و صلاحیت فنی، ریاضیات، علوم طبیعی، مهندسی، پیش بینی اقتصادی، هواشناسی، شیمی و فیزیک مهم هستند. توانایی های فضایی نه تنها به درک دنیای خارجی محدود می شود، بلکه شامل پردازش و استنباط اطلاعات خارجی از طریق بازنمایی در ذهن نیز می شود.
تعریف توانایی جهت یابی فضایی و انواع آن
توانایی جهت یابی فضایی توانایی درک، استنباط و به یاد آوردن روابط فضایی بین اشیاء یا فضا است. چهار نوع مشترک از توانایی های فضایی وجود دارد که شامل ادراک فضایی یا بصری- فضایی، ادراک فضایی، تاشو ذهنی و چرخش ذهنی است. 4 هر یک از این توانایی ها ویژگی ها و اهمیت منحصر به فردی برای بسیاری از انواع وظایف هم در مشاغل خاص و هم در زندگی روزمره دارد. به عنوان مثال ادراک فضایی به توانایی درک روابط فضایی در رابطه با جهت گیری بدن فرد با وجود پراکنده شدن اطلاعات گفته می شود.
چرخش ذهنی از سوی دیگر، توانایی ذهنی پردازش و چرخش اجسام دو بعدی یا سه بعدی در فضا به سرعت و دقت. در نهایت، تجسم فضایی به عنوان فرایندهای پیچیده و چند مرحله ای اطلاعات نمایش داده شده فضایی مشخص می شود. این سه توانایی توسط یک عامل شناختی فضایی چهارم که به حافظه کاری فضایی معروف است، میانجی گری و پشتیبانی می شوند. حافظه کاری فضایی توانایی ذخیره موقت مقدار مشخصی از خاطرات بصری فضایی تحت کنترل عمدی به منظور تکمیل یک کار است. این توانایی شناختی میانجی تفاوت های فردی در توانایی در سطح بالاتری از توانایی های فضایی مانند گردش ذهنی است.
تجسم فضایی
ادراک فضایی به توانایی درک روابط فضایی با توجه به هدایت بدن خود با وجود پراکنده شدن اطلاعات گفته می شود. شامل توانایی درک و درک بصری اطلاعات فضایی خارجی مانند ویژگی ها، ویژگی ها، اندازه گیری، اشکال، موقعیت، و حرکت است. به عنوان مثال، هنگامی که یک نفر از طریق یک جنگل متراکم حرکت می کند، از ادراک و آگاهی فضایی استفاده می کند. مثال دیگر این است که هنگام تلاش برای درک روابط و مکانیک داخل یک خودرو، برای درک قاب بصری آن به ادراک فضایی خود تکیه می کنند. آزمایش هایی که ادراک فضایی را اندازه گیری می کنند شامل یک آزمایش میله و قاب است، جایی که مردم باید یک میله را به صورت عمودی در حین نمایش یک جهت قاب ۲۲ درجه، یا یک وظیفه سطح آب، جایی که مردم باید یک خط افقی را در یک بطری تمایلی ترسیم یا علامت گذاری کنند، قرار دهند.
ادراک فضایی نیز مربوط به ورزش است. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که بازیکنانی که سریع تر برای گرفتن اطلاعات از ارائه های بصری به طور خلاصه ارائه شده بودند، به طور قابل توجهی بهتر از خفاش بازان در یک بازی واقعی هستند. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ در مجله ویژن منتشر شد، دریافت که فوتبالیست ها توانایی شناختی بالاتری در حرکات بدن مانند صحنه های پردازش جمعیت چند وظیفه ای دارند که شامل عبور عابران پیاده از یک خیابان یا صحنه های پیچیده بصری پویا است.
مطالعه دیگری که در مجله ورزشکاران جنبشی انسان در شمشیربازی منتشر شد، دریافت که سطح دستاورد ارتباط نزدیکی با مهارت های شناختی فضایی مانند تبعیض بصری، روابط بصری- فضایی، حافظه ترتیبی بصری، تمرکز، توجه باریک، و پردازش اطلاعات بصری دارد.
یک بررسی منتشر شده در مجله Neuropsychology نشان داد که ادراک فضایی شامل انتساب معنا به یک جسم یا فضا است، به طوری که پردازش حسی آن در واقع بخشی از پردازش معنایی اطلاعات بصری ورودی است.
بررسی همچنین دریافت که ادراک فضایی شامل سیستم بینایی انسان در مغز و لوبول آهی است که مسئول پردازش حرکتی بصری و عمل بصری هدف گرا است.
مطالعات همچنین دریافته اند که افرادی که بازی های تیرانداز اول شخص را انجام می دادند، مهارت های شناختی فضایی بهتری مانند عملکرد سریع تر و دقیق تر بر روی یک کار حاشیه ای و شناسایی در حالی که به طور همزمان تحقیقات مرکزی انجام می دادند، داشته اند.
محققان پیشنهاد کردند که علاوه بر افزایش توانایی تقسیم توجه، بازی های اکشن به طور قابل توجهی مهارت های شناختی مانند هدایت توجه از بالا به پایین به مکان های هدف بالقوه را افزایش می دهد.
چرخش ذهنی
چرخش ذهنی توانایی نمایش ذهنی و چرخش اجسام دو و سه بعدی در فضا به سرعت و دقت است، در حالی که ویژگی های جسم بدون تغییر باقی می ماند. بازنمایی های ذهنی اجسام فیزیکی می تواند به بهره مندی از حل مسئله و درک کمک کند. به عنوان مثال هگارتی (۲۰۰۴) نشان داد که مردم بازنمایی های ذهنی را دستکاری می کنند تا به مشکلات مکانیکی مانند نحوه کار چرخ دنده ها یا پولک ها فکر کنند. به همین ترتیب، شوارتز و بلک (۱۹) دریافتند که انجام چنین شبیه سازی های ذهنی به عنوان ریختن آب، مهارت افراد را برای حل پرسش هایی در مورد اینکه چقدر کج برای ظروفی با ارتفاع و عرض های مختلف مورد نیاز است، بهبود می بخشد. در زمینه روانشناسی ورزشی، مربیان برای انواع ورزش ها (مانند بسکتبال، ژیمناستیک، فوتبال، یا گلف) بازیکنان را به استفاده از تصاویر ذهنی و دستکاری به عنوان تک تکنیک عملکرد در بازی خود ارتقا داده اند. (Jones and South, 997) تحقیقات اخیر (به عنوان مثال، چرنی، 008) نیز شواهدی نشان داده است که بازی بازی های ویدئویی با تمرین سازگار می تواند مهارت های چرخش ذهنی را بهبود بخشد، به عنوان مثال بهبود در نمرات زنان پس از تمرین با یک بازی شامل یک مسابقه در یک محیط سه بعدی.
اثرات مشابه در حالی که بازی بازی های ویدئویی مانند مسابقه غیر واقعی و همچنین جریان اصلی بازی محبوب تتریس دیده شد. پازل اره منبت کاری اره مویی و مکعب روبیک نیز فعالیت هایی است که شامل سطح بالاتری از گردش ذهنی است و می تواند تمرین برای بهبود توانایی های فضایی در طول زمان.
چرخش ذهنی نیز منحصر به فرد و متمایز از دیگر توانایی های فضایی است زیرا شامل مناطق مرتبط با شبیه سازی موتور در مغز نیز می شود.
تجسم فضایی
تجسم فضایی به عنوان فرایندهای پیچیده و چند مرحله ای اطلاعات نمایش داده شده فضایی مشخص می شود. این تصویر تصویری رایج است که توانایی نشان دادن ذهنی جلوه های بصری چیزی است، و تصاویر فضایی که شامل بازنمایی ذهنی روابط فضایی بین بخش ها یا مکان های اشیاء یا حرکات است.
تجسم فضایی به ویژه در زمینه های علم و فناوری مهم است. به عنوان مثال یک ستاره شناس باید از نظر ذهنی ساختارهای منظومه شمسی و حرکات اجسام داخل آن را تصور کند. مهندس از نظر ذهنی تعاملات بخش های دستگاه یا ساختمانی را که برای طراحی یا کار با آنها اختصاص داده شده بود، تصور می کند. شیمیدانان باید بتوانند فرمول هایی را درک کنند که می توان آن ها را مدل های انتزاعی مولکول ها در نظر گرفت در حالی که بیشتر اطلاعات فضایی را حذف می کنند؛ مهارت های فضایی در بازیابی آن اطلاعات زمانی مهم هستند که مدل های ذهنی دقیق تری از مولکول ها در فرمول ها مورد نیاز باشد.
تجسم فضایی همچنین شامل تصور و کار با جزئیات بصری اندازه گیری، شکل ها، حرکت، ویژگی ها، و خواص از طریق تصاویر ذهنی و استفاده از این روابط فضایی برای مشتق گیری درک یک مشکل است. در حالی که ادراک فضایی شامل درک خارجی از طریق حواس است، ادراک فضایی درک درونی از طریق تصاویر ذهنی در ذهن خود است.
یکی دیگر از توانایی های تجسم فضایی بحرانی، انیمیشن ذهنی است. انیمیشن ذهنی ادراک ذهنی از حرکت و حرکت اجزا در هر شکل از نظم و یا به طور کلی است. این یک توانایی حیاتی در استدلال و درک مکانیکی است، به عنوان مثال، انیمیشن ذهنی در کارهای مکانیکی می تواند شامل برچیدن ذهنی سیستم پولک به واحدهای کوچکتر و انتقال آن ها در قوانین توالی یا متناظر در سیستم مکانیکی باشد. به طور خلاصه، انیمیشن ذهنی یک تصور ذهنی از چگونگی کار اشیاء مکانیکی با تجزیه و تحلیل حرکت بخش های کوچکتر خود است.
تاشو ذهنی یک تجسم فضایی پیچیده است که شامل تاشو از یک الگو یا ماده دو بعدی به اشیاء و بازنمایی های سه بعدی است. در مقایسه با سایر مطالعات، درون گرایی ذهنی پژوهش و مطالعه نسبتاً کمی داشت. در مقایسه با چرخش ذهنی، تاشو ذهنی یک توانایی تحول فضایی غیر سفت و سخت است به این معنی که ویژگی های جسم دستکاری شده بر خلاف چرخش ذهنی به تغییر ختم می شود. در دستکاری های سخت گیرانه، خود جسم تغییر نمی کند، بلکه مکان یا جهت گیری فضایی آن است، در حالی که در دگرگونی های غیر سفت و سخت مانند تاشو ذهنی، جسم و اشکال تغییر می کنند. تاشو ذهنی در وظایف معمولا نیاز به یک سری از تمرینات ذهنی به طور دنباله دار تا بدن را به یک شی جدید. آزمون های کلاسیک تاشو ذهنی وظیفه کاغذ تاشو است که شبیه هنر برش و شکل دادن کاغذ است. اوریگامی همچنین نیاز به تاشو ذهنی با ارزیابی تاشو کاغذ دو بعدی به اندازه کافی زمان برای ایجاد یک شکل سه بعدی دارد.
توانایی نفوذ بصری کمترین وظیفه رایج تجسم فضایی است که شامل توانایی تصور آنچه در داخل یک شی بر اساس ویژگی های خارجی است
حافظه کاری فضایی
حافظه کاری فضایی توانایی ذخیره موقت خاطرات بصری فضایی برای کنترل توجه، به منظور تکمیل یک کار است. این توانایی شناختی میانجی تفاوت های فردی در توانایی در سطح بالاتر از توانایی های فضایی، مانند گردش ذهنی است. حافظه کاری فضایی شامل ذخیره مقادیر زیادی از خاطرات فضایی کوتاه مدت در رابطه با یک تخته نقاشی فضایی بصری است. در بافر و دستکاری اطلاعات بصری فضایی مانند حفظ اشکال، رنگ ها، مکان، یا حرکت اشیاء در فضا استفاده می شود. او همچنین درگیر کارهایی است که متشکل از برنامه ریزی حرکات فضایی است، مانند برنامه ریزی مسیر خود از طریق یک ساختمان پیچیده. نمودار بصری-فضایی را می توان به اجزای بصری، فضایی، و بالقوه زیبایی شناختی (جنبشی) تقسیم کرد. عملکرد نوروبیولوژیکی آن نیز در داخل نیمکره راست مغز مرتبط است.
برنامه های کاربردی حرفه ای
محققان دریافته اند که توانایی جهت یابی فضایی نقش مهمی در مدارک پیشرفته آموزشی در علوم، فناوری، مهندسی، یا ریاضیات (STEM) دارد. 67 از مطالعات نشان داده شده است که احتمال درجه STEM پیشرفته نسبت به سطح توانایی جهت یابی فضایی به طور مثبت افزایش می یابد. به عنوان مثال، مطالعه ای که در سال ۲۰۰۹ در مجله روانشناسی تربیتی منتشر شد، دریافت که ۴۵٪ افراد مبتلا به خاموش کردن دکترا در بالاترین درصد توانایی جهت یابی فضایی بالا در گروهی ۴۰۰٬۰ شرکت کننده به مدت ۱۱ سال از زمانی که در کلاس دوازدهم بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار دارند. 6 تنها کمتر از 0٪ از کسانی که مبتلا به خاموش تا به حال دکترا زیر کوارتیل بالا در توانایی جهت یابی فضایی در دوران نوجوانی. سپس محققان دریافتند که توقف و عامل دستیابی به موفقیت های پیشرفته آموزشی در این زمینه چقدر توانایی جهت یابی فضایی مهم است.
تجسم فضایی به ویژه در علم و فناوری مهم است. به عنوان مثال یک ستاره شناس باید ساختارهای منظومه شمسی و مسیر اجسام درون آن را به صورت بصری تجسم کند.
یک مهندس باید حرکات قطعات ماشین یا ساختمانی را که با آن ها به کار اختصاص داده شده بود، به صورت بصری تجسم کند. شیمیدانان باید بتوانند فرمول هایی را درک کنند که اساساً مدل های انتزاعی هستند که قرار است نشان دهنده دینامیک فضایی مولکول ها باشند، بنابراین مهارت های فضایی در تجسم مدل های مولکول های مورد نیاز در فرمول ها مهم هستند. توانایی دستکاری فضایی در زمینه زمین شناسی ساختاری نیز مهم است، زمانی که تجسم بصری چگونگی تغییر سنگ ها در طول زمان، مانند مهاجرت بدن ماگما از طریق پوسته یا تاشو تدریجی توالی لایه های نقاشی است. یکی دیگر از مهارت های تجسم فضایی شناخته شده به عنوان نفوذ بصری در زمین شناسی مهم است چرا که آن را نیاز به زمین شناسان به تجسم آنچه در داخل یک جسم جامد بر اساس دانش قبلی است.
ادبیات کنونی همچنین پیشنهاد می کند که ریاضیات شامل پردازش بصری-فضایی است. مطالعات نشان داده اند که دانش آموزان با استعداد در ریاضیات، به عنوان مثال، عملکرد بهتری در تجسم فضایی نسبت به دانش آموزان غیر با استعداد دارند. یک بررسی منتشر شده در سال 008 در مجله بررسی های زیست رفتاری علوم اعصاب شواهدی پیدا کرد که نشان می دهد پردازش بصری- فضایی به طور شهودی در بسیاری از جنبه های پردازش اعداد و حساب در ریاضیات نقش دارد. به عنوان مثال، معنای یک عدد در یک عدد چند رقمی پس از اطلاعات فضایی به دلیل ارتباط آن با موقعیت آن در داخل عدد کدگذاری می شود. یک مطالعه دیگر نشان داد که تخمین عددی ممکن است بر ترکیب سیگنال های فضایی بصری مختلف (قطر، حجم، مکان، و اندازه گیری) تکیه کند تا پاسخی را استنباط کند. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد نیز شواهدی پیدا کرد که نشان می دهد حساب ریاضی متکی به ادغام فرایندهای مختلف فضایی است. مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۵ در مجله مرزها در روانشناسی منتشر شد نیز دریافت که پردازش عددی و عملکرد حسابی ممکن است به توانایی شناختی بصری بستگی داشته باشد.
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۷ در مجله علوم شناختی منتشر شد نیز دریافت که توانایی تجسم فضایی برای راه حل جنبشی برای مشکلات در فیزیک ضروری است. با این حال، ادبیات فعلی حاکی از آن است که توانایی های فضایی، به طور خاص چرخش ذهنی، برای موفقیت در زمینه های مختلف شیمی، مهندسی و فیزیک لازم است.
پیشینه داخلی و خارجی جدید:
دارد
منابع فارسی:
دارد
منابع لاتین:
دارد
نوع فایل:
Word قابل ویرایش
تعداد صفحه:
33 صفحه
کد:
901 mb
