با تحلیل واریانس یک سویه آزمون کروسکال والیس در این مقاله آشنا می شوید که اگر چه متن کوتاهی است اما بسیار مفید است.
یک پژوهشگر که به تفاوتهای بین سه هیأت مدیره آموزشی از نظر محافظه کاری علاقمند است نمی تواند یک مقیاس سنجش محافظه کاری را در مورد اعضای این سه هیأت اجرا کند .
بنابراین او بر مبنای بحثهای خصوصی با اعضای این سه هیأت ، آنان را از نظر گرایش به محافظه کاری رتبه بندی میکند .
این سه هیأت به ترتیب شش ، شش ، و پنج عضو دارند . رتبه های همه اعضا در جدول 1=16 ا رائه شده است . اگر بین این سه هیأت از نظر محافظه کاری تفاوت وجود نداشته باشد ، ناگزیر رتبه ها باید به طور تصادفی در سه ستون توزیع شوند .
در این صورت ، مجموع رتبه ها ( یا میانگینهای آنان ) در هر سه ستون نقریباً باید مساوی باشند . از سویی دیگر ، اگر بین دو گروه از نظر گرایش به محافظه کاری تفاوت باشد ، در این صورت رتبه های یک ستون باید بالاتر از رتبه های ستون دیگر باشد – که در نتیجه مجموع میانگین رتبه ها بالاتر خواهد بود .
توزیع H تقریباً مانند توزیع χ^2است . درجه های آزادی برابر K-1 است ، که در آن K تعداد گروهها یا ستونها ، یا 2 = 1- 3 است . با مراجعه به جدول χ^2 می بینیم که H محاسبه شده ، در سطح 02/0 معنی دار است . بنابراین رتبه ها تصادفی نیستند .
روش کروکسال – والیس همتای تحلیل واریانس یک سویه است .
آن روشی ساده و کارآمد است . گاهی اندازه گیری به گونه ای است که موجه بودن تحلیل پارامتری تردید آمیز می شود . البته شاخصهای تردید آمیز را هم می توان تبدیل کرد . اما در بسیاری از موارد رتبه بندی نمره ها و انجام تحلیل در مورد رتبه ها به آسانی امکان پذیر است .
همچنین برخی موقعیتهای تحقیقی وجود دارد که در آن تنها روش ممکن اندازه گیری رتبه بندی یا اندازه گیری رتبه ای است .
در چنین موقعیتهایی آزمون کروکسال – والیس مفیدترین روش است . این روش در مواردی نیز که داده ها نامنظم اما قابل رتبه بندی هستند مفید واقع می شود .