اگر نتیجه آزمایش را بتوان به یکی از دو رده، رده بندی کرد، آنگاه آزمونی که در سال 1950 توسط « کوکران» (CoChran) ارائه شد، بهترین روش تحلیل محسوب می شود.

آزمون کوکران

گاهی استفاده از تیمار، یا شرط، منتج به یکی از دو برآمد ممکن می شود. مثلاً پاسخ به تکنیک بازاریاب ممکن است به « فروش» یا « عدم فروش» رده بندی شود یا نتیجۀ یک تیمار معینی ممکن است « پیروزی» یا «شکست» باشد.

البته اگر تیمارهای مختلف به تعداد C، هر کدام در امتحان ها مستقل به کار برده شوند، نتایج را می توان بصورت یک جدول توافقیC 2× نشان داد، که در آن یک سطر نشان دهندۀ تعداد پیروزیها و سطر دیگر نشان دهندۀ تعداد شکست ها بوده و فرض صفر « متفاوت بودن تیمارها» را می توان با آزمون « کای اسکور» (Chi Square) بررسی کرد.

اما اغلب امکان دارد که اختلاف های جزئی و دقیق را بتوان بین تیمارها جستجو کرد، یعنی، توان آزمون را بکاربردن C تیمار مستقل، برای بلوک های واحد افزایش داد. بنابراین هر بلوک یا هر فرد برای خود نقش شاهد را داشته و تیمارها مؤثرتر با یکدیگر مقایسه می شوند.

این چنین تکنیک تجربی را « بلوک بندی» و طرح آزمایش را « طرح بلوک کاملاً تصادفی شده» می نامند.

اگر نتیجه آزمایش را بتوان به یکی از دو رده، رده بندی کرد، آنگاه آزمونی که در سال 1950 توسط « کوکران» (CoChran) ارائه شد، بهترین روش تحلیل محسوب می شود.

مثال:

هر یک از سه ورزشکار طرفدار بازی بستکبال؛ روش خود را برای پیش بینی نتیجه های بازی بستکبال دانشکده توصیه کرده اند.

دوازده بازی به تصادف انتخاب و هر ورزشکار نتیجۀ بازی را پیش بینی کرده است. پس از انجام بازی، نتایج در جدول 8-11 نشان داده شده است.

بطوریکه 1 نشان دهند، « پیش بینی غلط» است.


آموزش آزمون کوکران در spss

 

یکسان بودن توانایی های هر سه ورزشکار جهت پیش بینی بازی در سطح a= 0.05 آزمون کنید.

پاسخ:

1-داده ها را مطابق شکل 43-11 در Spss وارد کنید.

 

- دستور Analyze > Nonparametric Tests > Related sampls… را اجرا کنید.

3- در تب Fields(فیلدها) از بالای پنجرۀ : Two or More Independent Samples Noparametric Test گزینۀ Use custom fileld assignments (استفاده از فیلدهای سفارشی نسبت داده شده) را انتخاب کنید.

4- در حالیکه کلید Ctrl از صفحه کلید را پایین نگه داشته اید، روی متغیرهایsportsman1، sportsman2، و sportsman 3 در ناحیۀ چپ پنجره کلیک کرده و آنها را انتخاب کنید. اکنون روی  کلیک کنید تا به ناحیۀ Test Fields (فیلدهای آزمون)، در سمت راست پنجره، منتقل شود، شکل44-11.

5- بالای پنجرۀ : Two or More Independent Samples Noparametric Test روی Settinge (تنظیمات) کلیک کرده و گزینۀ Customize tests (سفارشی کردن آزمون ها) را انتخاب کنید.

6- گزینۀ Cochran's Q (k samples) را از ناحیۀ Test for Change in Binary Data (آزمون برای تغییر در داده های باینری) انتخاب کنید، شکل 45-11.

7- روی دکمۀ Run (اجرا) کلیک کنید، خروجی 13-11.


آموزش آزمون کوکران در spss


آموزش آزمون کوکران در spss


آموزش آزمون کوکران در spss

 

بنابراین فرض H_0 رد نمی شود.

بنابراین، توانایی های هرسه ورزشکار برای پیش بینی بازی یکسان است. در پایان، برای انتخاب سریع مناسب آزمون، می توانید از جدول 9-11 به عنوان راهنما استفاده کنید.


آموزش آزمون کوکران در spss