دانلود نمونه پروپوزال روانشناسی بالینی

در این صفحه مطالعه و دانلود رایگان یک نمونه پروپوزال پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی بالینی که برای انتخاب موضوع پایان نامه و تنظیم فرم طرح تحقیق بسیار مفید است.

عنوان پروپوزال روانشناسی بالینی:

اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر وضعیت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم

بیان مساله:

اختلال اوتیسم یک نوع اختلال فراگیر رشد است که قبل از 36 ماهگی شروع می شود و آغاز آن همواره قبل از 3 سالگی است (کلانتری و گوهری انارکی، 1382).

در این اختلال، مغز نمی تواند در زمینه رفتارهای اجتماعی و مهارت های ارتباطی به درستی عمل کند و یادگیری چگونگی ارتباط با دیگران و تعامل اجتماعی مختل می شود کودکان مبتلا به اوتیسم در زمینه ارتباط کلامی و غیر کلامی، رفتارهای اجتماعی و بازی مشکل دارند و رفتارهای کلیشه ای از ویژگی بارز آنها به شمار می رود(انا و همکاران، 2008).

فقدان ارتباط چشمی دوجانبه، محدودیت لبخند اجتماعی؛ علاقه و گرایش ناچیز به چهره ی انسان ها، ناخوشایندی نسبت به برقراری تماس جسمی، نقص در ارتباط کلامی، محدودیت در دیدگاه گیری و درک دیدگاه دیگران، ناکامی در به اشتراک گذاشتن لذت، نقص و محدودیت در بازی مشارکتی، از جمله این محدودیت ها و نقایص اند. رشد و تحول مهارت های بازی نیز در کودکان درخودمانده با نقایص و آسیب هایی همراه است که کاستی و کمبود در کاوش گری در اشیاء، کمبود بازی های ابتکاری و بدیع و نقص و تاخیر در بازی های نمادین از جمله آسیب های و کاستی های عمده این کودکان است (پری لوک و همکاران، 2006).

به خاطر مشکلات فراوان این کودکان، خانواده ها و به خصوص مادران دارای کودک اوتیسم از تنش ها و فشارهای روانی زیادی رنج می برند (محمدی زاده ، پور اعتماد و مالک خسروی، 1384).

مطالعات انجام شده حاکی از این است که اثرات منفی داشتن کودک کم توان یا ناتوان موجب ایجاد تنش و فشار در اعضای خانواده خصوصا مادر می شود (تاجری و بحیرایی، 1387)؛ چرا که مادر اولین شخصی است که به طور مستقیم با کودک ارتباط برقرار می کند. احساساتی مثل گناه، تقصیر و ناکامی و محرومیت ناشی از عادی نبودن کودک می تواند سبب گوشه گیری مادر و عدم علاقه به برقراری رابطه با محیط و همچنین پایین آمدن عزت نفس و احساس خود کم بینی و بی ارزشی و غم و اندوه در مادر شود که پیامد آن عزت نفس پایین، بروز افسردگی و به خطر افتادن سلامت روانی مادر است(نریمانی، آقا محمدیان، و رجبی، 1386).

وجود کودک ناتوان، سازش یافتگی و سلامت جسمی و روانی مادر را تهدید می کند و غالبا تاثیر منفی بر وی می گذارد(سالوویتا، لاتالینا، لیونونین ، 2003؛ گوپتا و سینگل ، 2004). بررسی ها اخیر بیانگر آن است که والدین کودکان اوتیسم به خصوص مادران آنها در معرض خطر بالای بروز مشکلات بهداشت روانی هستند (دوارت، بوردین، یازیگی و مونی ، 2005)؛ و پژوهش های مختلف نشان می دهند که ذهن آگاهی با سلامت روانی همبسته است و با وجود این متغیر مشکلات روانی کاهش می یابد(کارمودی، رید، کریستلر و مرتیام، 2008؛ کینگ استون، چادویک، مرون و اسکینر ، 2007).

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) برخاسته از پژوهشی گسترده در حوزه شناسایی عوامل و فرآیند های شناختی پیش بینی کننده عود افسردگی است که توسط سگال، ویلیامز و تیزدل در سال 1995 مطرح شد( سگال و همکاران، 2000).

بنیانگذاران شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با بررسی عوامل تاثیر «رفتاردرمانی شناختی» در درمان افسردگی به این یافته دست یافتند که کار کردن مکرر با محتوای افکار و گرایش های اجتنابی عادتی به تدریج موجب ایجاد تغییر در دیدگاه عمومی فرد در ارتباط با افکار و هیجان می شود به عبارت دیگر آنها پی بردند که رسیدن به نوعی ارتباط« تمرکز زدایی» و توسعه چشم اندازی متفاوت نسبت به افکار و هیجان ها عامل اصلی تاثیر درمان های شناختی می باشد و همین عامل است که توانایی رها شدن از دام نشخوار فکری و عواقب چرخه های خلق پایین را از بین می برد(کرن ، 2009).

هر چند این رویکرد برای جلوگیری از عود در بیماران افسرده که در دوره بهبودی نسبی به سر می برند ساخته شده است با این حال پژوهش هایی اثر بخشی آن را در اختلالات دیگر مثل اختلالات خوردن، اختلال استرس پس از آسیب، اختلال دو قطبی، اختلال افسرده خویی و اختلالات اضطرابی تایید کرده اند(هیز ، 2002؛ فینیو کنی و مرکر ، 2003).

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی سه هدف اساسی دنبال می شود:

الف) تنظیم توجه؛ ب) توسعه آگاهی فراشناختی؛ و ج) تمرکز زدایی و توسعه پذیرش نسبت به حالت ها و محتویات ذهنی (بیر ، 2003؛ دیودونا ، 2009).

به طور کلی در درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی هدف آن است که بیمار بتواند افکارش را تنها به صورت افکار محض در نظر بگیرد و آنها را از نوع رویدادهای ذهنی قابل آزمون ببیند و قادر شود وقوع این رویدادهای ذهنی منفی را از پاسخ هایی که آنها معمولا بر می انگیزانند جدا کنند و در نهایت معنای آنها را تغییر دهند( سگال و همکاران، 2000). پژوهش ها نشان داده است که مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی برعلایم اضطراب و افسردگی موثر است(اسپیک، وان هام، نیک لیک ، 2013)؛ و با توجه به ماهیت مزمن اختلال طیف اوتیسم و اثر آن بر استرس والدین مداخلات مبتنی بر ذهن اگاهی برای این والدین مفید خواهد بود(کورنر و وایت ،2014).

با وجود اینکه پژوهش‌های متعددی(سهرابی، جعفری فرد؛ زارعی، و اسکندری، 1391؛ طالبی زاده و جعفری فرد ، 1391) در مورد درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی انجام شده، اما تا آنجا که پژوهشگر بررسی نموده است پژوهشی که به بررسی اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر وضعیت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم پرداخته شده باشد یافت نشد لذا پژوهشگر به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که آیا درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر وضعیت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است ؟

اهمیت و ضرورت پژوهش:

شیوع اختلال اوتیستیک به دلایل مختلفی در حال افزایشی چشمگیر است (یرینگینگ- آلسوپی ، 2008).

اختلال اوتیستیک در 5 تا 10 مورد، در هر هزار تولد دیده می شود. بررسی های اخیر بیشتر تمایل دارند که برآورد شیوع 1-2 مورد در 1000 برای اوتیسم و نزدیک به 6 در 1000 برای اختلالات طیف در نظر بگیرند (نیوسافر، کورن و دنیلز ، 2007).

اختلال اوتیسم در هر دو جنس دیده می شود، اما فراوانی آن در پسرها 3 تا 4 برابر دختران است(کلانتری و گوهری انارکی، 1382).

در جریان تشخیص این اختلال، فشارهای روانی فزاینده ای بر والدین وارد می شوند که می تواند به واکنش هایی مانند ضربه روانی، ناامیدی، خشم، افسردگی و غیره منجر شود. برای بیشتر خانواده ها، این تشخیص تکان دهنده و غیر منتظره است؛ به طوری ، که برخی والدین با رد تشخیص و انجام آزمایش ها و بررسی های دیگر، وجود اختلال در کودک خود را انکار می کنند. اختلال های گسترده اوتیسم، به علت همراهی طیف گوناگونی از نابهنجاریهای زبانی، ارتباطی، رفتاری، اجتماعی و نیز دشواری در تشخیص، بروز علایم پس از رشد طبیعی کودک، فقدان درمان های قطعی و موثر و پیش آگهی نامطلوب می تواند زمینه ساز بسیاری از فشارهای روانی بر خانواده و نزدیکان باشد (رافعی، 1386).

بررسیها نشان می دهند که والدین کودکان با اختلال های گسترده اوتیسم بیش از والدین کودکان با اختلال های روان شناختی دیگر، در معرض فشارهای روانی ناشی از داشتن کودک ناتوان قرار دارند (پیون و پالمر ، 1999؛ کوهن و کارتر ، 2006). شواهد بالینی نشان داده اند که نشانه های آسیب شناختی روانی مانند اضطراب، افسردگی و خستگی روانی در مادران کودکان دارای اختلال فراگیر تحولی در مقایسه با مادران کودکان عقب مانده ذهنی بیشتر است. برای مثال، این مادران در تمام زیر مقیاس های فهرست نشانگان 90 (وسواس-بی اختیاری، حساسیت بین فردی، افسردگی و اضطراب، بدنی سازی، افکار پارانویید، هراس و خشم) نمره بالاتری کسب می کنند (فیرات، دیلر و سیداگلو ، 2002).

نتایج مشابهی در سایر کوشش های علمی در این زمینه یافت شده اند (راید-برانت ، 1990؛ استس و همکاران، 2009). بنابراین با توجه به اینکه وجود کودک اوتیسم در خانواده بر سلامت روان و سازگاری مادران اثر منفی می گذارد مداخلات مبتنی بر افزایش سلامت روانی و کاهش نشانه های منفی در مادران کودکان اوتیسم اهمیت و ضرورت پیدا می کند.

سوابق پژوهش:

نتایج پژوهش کورنر و وایت (2014) نشان داد که مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی استرس مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

در پژوهش ها نشان دادند که مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب ، افسردگی و نشخوار فکری(اسپیک و همکاران، 2013) و بر مدیریت پرخاشگری فیزیکی (سینگ و همکاران، 2011)بزرگسالان مبتلا اوتیسم موثر است. بررسی های مختلف نشان داده است که درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اختلال وحشتزدگی(سهرابی و همکاران، 1391)؛ بر اختلال افسردگی (طالبی زاده و جعفری فرد، 1391؛ عبدالقادری، کافی،صابری و آریان پوران، 1392 ) بر کاهش درد و اضطراب(عبد القادری و همکاران، 1392)، بر کیفیت زندگی و کیفیت خواب (بساک نژاد، آقاجانی افجدی، زرگر، 1390) موثر است.

پژوهش چینگ شو (2009) نشان داده است که افراد مرقبت کننده از کودکان درخود مانده، افسردگی و اضطراب زیادی را تجربه می کنند، نقش ها و فعالیت هایشان محدود می شود و از نظر روابط زناشویی، سلامت جسمانی و عملکرد کاهش شدیدی پیدا می کنند. طهماسیان، خرم آبادی، و چیمه (1391) در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که آموزش مدیریت رفتار بر تنیدگی و والدینی مادران کودکان درخود مانده موثر است.

نتایج پژوهش احمدی حلمسلوائی، پاشنگ، و سلیمی نیا (1392) نشان داد که آموزش حل مساله بر کیفیت زندگی مادران کودکان در خود مانده موثر است.

غباری بناب و استیری (1385) در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که مادران کودکان اتیسم سطح بالایی از روان رنجور خویی را دارا می باشند.

فرضيه ها:

 درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر شکایت جسمانی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

 درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر وسواسی-اجباری مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

 درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر افسردگی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

 درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر اضطراب مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

 درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر پرخاشگری مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

 درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر ترس مرضی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

 درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر افکار پارانوئیدی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر روان گسسته گرایی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است.

اهداف تحقیق:

هدف کلی:

تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر وضعیت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

اهداف فرعی:

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر شکایت جسمانی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر وسواسی-اجباری مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر افسردگی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر اضطراب مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر پرخاشگری مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر ترس مرضی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر افکار پارانوئیدی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

 تعیین میزان اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگهی بر روان گسسته گرایی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم.

جنبه نوآوري و جديد بودن تحقيق در چيست؟ (اين قسمت توسط استاد راهنما تكميل شود.)

با توجه به این که داشتن کودک اوتیسم بر سلامت روانی مادران تاثیر منفی می گذارد انجام پژوهش در این زمینه ضرورت پیدا می کند. و همچنین مرور پیشینه پژوهش مشخص کرده که تاکنون پژوهشی در زمینه اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر وضعیت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم انجام نگرفته است لذا پژوهش حاضر در این چارچوب و با هدف بررسی اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر وضعیت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم صورت می گیرد.

تاریخ و امضا:

روش کار:

الف. نوع روش تحقيق : ( شامل طرح پژوهش – جامعه آماری – نمونه آماری – روش تعیین حجم نمونه )

پژوهش حاضر یک مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است.

در این روش گروه آزمایش تحت درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار می گیرند اما گروه کنترل در لیست انتظار قرار می گیرند و هر دو گروه در زمان یکسان به پیش آزمون و پس آزمون پاسخ می دهند.

متغیر مستقل :

درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی

متغیر وابسته:

وضعیت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم

متغیر کنترل: جنس

جامعه و نمونه:

جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه مادران کودکان مبتلا به اوتیسم که به مراکز درمانی شهر .... مراجعه کردند را تشکیل می دهند.

روش نمونه گیری به صورت در دسترس است.

به این صورت که برای انتخاب نمونه از بین مادران کودکان مبتلا به اوتیسم مراکز درمانی شهر .... مراجعه کردند و واجد شرایط برای شرکت در پژوهش و دواطلب هستند پرسشنامه SCL.90.R در اختیار آنها قرار می گیرد.

و بعد از تکمیل پرسشنامه 30 نفر از مادرانی که نمرات بالایی SCL.90.R کسب کرداه اند به طور تصادفی به دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) توزیع می شوند.

گروه آزمایش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی را به مدت 8 جلسه 2 ساعته دریافت می کنند و گروه کنترل به خاطر حفظ و رعایت مسائل اخلاقی تا پایان پژوهش در لیست انتظار باقی می مانند.

ضوابط و ملاک های ورود به پژوهش:

سن مادران شرکت کننده 45-20 سال؛ حداقل تحصیلات دیپلم؛ سن کودکان اتیسم 6-12 سال؛ تشخیص اختلال اتیسم در کودکان با توجه به ملاک های تشخیصی DSM-IV.

روش گردآوري اطلاعات (ميداني، كتابخانه اي و غيره):

در خصوص گردآوري اطلاعات مربوط به ادبيات موضوع و پيشينه پژوهش از روش‌هاي كتابخانه‌اي و جهت جمع آوري اطلاعات براي تاييد يا رد فرضيه‌هاي پژوهش از روش ميداني (پرسشنامه‌ها) استفاده مي‌شود. 

ابزار گردآوري اطلاعات‌ (پرسشنامه، مشاهده،آزمون، فيش، جدول، نمونه برداري، تجهيزات آزمايشگاهي و بانك هاي اطلاعاتي و شبكه هاي كامپيوتري و ماهواره اي و غيره) :

چک لیست نشانگان روانی SCL.90.R: آزمون SCL.90.R برای اولین بار در سال 1973 به وسیله دراگوتیس و همکارانش براساس تجربیات بالینی و تحلیل های روان سنجی قبلی به صورت و شکل فعلی ارائه و معرفی شد (دراگوتیس و کلری ، 1977).

از آن به بعد این آزمون در مطالعات زیادی مورد استفاده قرار گرفته است.

آزمون SCL.90.R یک فهرست علائم روانی خود گزارشی دهی 90 سوالی است که به وسیله تحقیقات روان سنجی بالینی به وجود آمده است.

این آزمون شامل 90 ماده در مقیاس لیکرت 5 درجه ای (0=هیچ، 1= کمی، 2=تاحدودی، 3= زیاد، 4= به شدت) می باشد.

این ابزار 9 بعد از علائم روان پزشکی (شکایت جسمانی، وسواس فکری – عملی، حساسیت میان فردی، افسردگی، اضطراب، خصومت، پرخاشگری، ترس مرضی، افکار پارانوئیدی و روانپریشی) را مورد بررسی قرار می دهد.

در این مقیاس 7 ماده اضافی نیز وجود دارد که در هیچ یک از ابعاد یاد شده طبقه بندی نشده است و با عنوان سایر از آنها یاد می شود. این آزمون حالت های فرد را از یک هفته پیش مورد ارزیابی قرار می دهد(دراگوتیس و کلری، 1977؛ حبیب زاده ، 1380). علاوه بر ابعاد نه گانه فوق 3 معیار کلی نیز در این آزمون گنجانده شده که شامل علائم مرضی(GSI)، معیار ضریب ناراحتی(PSDI) و جمع علائم مرضی (PST) می باشد و نمره گذاری و تفسیر آزمون براساس 3 شاخص کلی صورت می گیرد(دراگوتیس و کلری، 1977؛ حبیب زاده ، 1380).

این پرسشنامه در پزوهش های زیادی در خارج و داخل مورد استفاده قرار گرفته و از روایی بالایی برخوردار بوده است.

دراگواتیس، ریکلز و راک (1976)، ضرایب روایی ملاکی همزمان ابعاد نه گانه این آزمون را با پرسشنامه چند وجهی مینه سوتا (MMPI) به استثنای مقیاس وسواس اجباری بین 36% تا 73% گزارش کرده اند که همگی در سطح یک درصد (P>0/01) معنادار بوده است (دراگوتیس، 2000).

دراگوتیس، مورو، فتینگ، پتمن (1984-1983) در یک مطالعه همه گیر شناسی بیماریهای روانی که در چندین مرکز سرطان شناسی با استفاده از آزمون (SCL-90-R) به عنوان وسیله سرند کردن انجام دادند. نتایج تحقیق حاکی از قدرت مناسب آزمون در تمیز و تشخیص افراد سالم از بیمار بوده است. همچنین نتایج نشان داد که این آزمون به خوبی قادر به تشخیص بیماران سرند شده که نیازمند مداخله درمانی بودند در مقایسه با کسانی که نیازی به شیوه درمانی نداشته بودند(دراگوتیس، 2000).

پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی: به منظور اخذ اطلاعات جمعیت شناختی نظیر سن، سطح تحصیلات، شغل و وضعیت اجتماعی اقتصادی پرسشنامه ای تدوین می شود و مورد استفاده قرار می گیرد.

مداخله درمان شناختی مبتنی بر ذهن اگاهی: بعد از انتخاب نمونه و تقسیم تصادفی آنها، گروه آزمایشی درمان مداخله درمان شناختی مبتنی بر ذهن اگاهی(ویلیام، سگال و تیزل، 2002) را به صورت گروهی، در هشت جلسه ی دو ساعته به مدت دو ماه دریافت می کنند که ساختار این جلسات به شرح زیر می باشد. جدول 1. محتوای جلسات الگوی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی (ویلیام، سگال و تیزل، 2002)

جلسات/موضوع برنامه جلسه اول/

هدایت خود کار بیان قوانین و اهداف جلسات گروهی خوردن کشمش ذهن آگاه (مراقبه ای است که در آن شرکت کنندگان چند دقیقه را صرف بررسی ویژگی های حسی-بینایی، بویایی، مزه و لمس یک دانه کشمش می کنند).

تکلیف خانگی: انجام وارسی بدنی در طی 6 روز. وارسی بدنی، تکلیف خانگی: انجام ذهن اگاه یک فعالیت عادی روزمره در هر روز (شستن، غذا خوردن، مسواک زدن و...).

جلسه دوم/مقابله با موانع تمرین افکار و احساسات ، تکلیف خانگی:

ثبت وقایع خوشایند جلسه سوم/حضور ذهن یا تکنیک تنفس مراقبه ی نشسته؛ تکلیف خانگی: فضای تنفس 3 دقیقه ای سه بار در هر روز راه رفتن ذهن آگاه؛ تکلیف خانگی: راه رفتن ذهن آگاه. فضای تنفس 3 دقیقه ای؛ تکلیف خانگی: ثبت وقایع ناخوشایند

جلسه چهارم/ماندن در زمان حال مراقبه دیدن/مراقبه شنیدن؛ تکلیف خانگی: مراقبه ی نشسته مراقبه ی نشسته؛ تکلیف خانگی: فضای تنفس 3 دقیقه ای نه تنها سه بار در روز بلکه در هر زمانی که متوجه استرس و هیجانات ناخوشایند می شوند.

جلسه پنجم/اجازه و مجوز مراقبه نشستن؛ تکلیف خانگی: مراقبه نشستن هدایت شده

جلسه /ششم افکار حقایق نیستند مراقبه نشسته تجسم؛ تکلیف خانگی : مراقبه هدایت شده ی کوتاه تر حداقل به مدات 40 دقیقه. سناریو ها ی مبهم؛ تکلیف خانگی: فضای تنفس 3 دقیقه ای نه تنها سه بار در روز بلکه در هر زمانی که متوجه استرس و هیجانات ناخوشایند می شوند.

جلسه هفتم/ مراقبت از خود اشاره به ارتباط بین خلق و فعالیت؛ تکلیف خانگی: فضای تنفس 3 دقیقه ای نه تنها سه بار در روز بلکه در هر زمانی که متوجه استرس و هیجانات ناخوشایند می شوند.

بحث در مورد نشانه های بیماری؛ تکلیف خانگی جلسه هشتم/ استفاده از آموخته ها وارسی بدنی، تکلیف خانگی، انعکاس، پسخوراند

روش تجزيه و تحليل اطلاعات:

جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده، از شاخص های و روش های آمارتوصیفی برای بدست آوردن فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد، و خطای استاندارد داده ها و سپس از آمار استنباطی برای بدست آوردن تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار-22 spss استفاده خواهد شد.