دانلود پایان نامه روانشناسی درباره فرسودگی شغلی و اوقات فراغت

بخش هایی از فصل پنجم این پایان نامه:

مقدمه

امروزه تفریح و گذران مناسب اوقات فراغت وسیله ای موثر برای پرورش قوای فکری و جسمی واخلاقی افراد بوده و عاملی برای جلوگیری از کج روی ها ی اجتماعی محسوب می شود. بنابراین جهت بهره برداری هر چه بیشتر از این اوقات تحقیقات نسبتاً وسیعی از دیر باز شروع شده و اهمیت موضوع تا اندازه ای است که تحقیقات در زمان حاضر نیز پیگیری شده است و طرح های پژوهشی متعددی درکشور های مختلف جهان وهمچنین در داخل کشور در حال اجرا می باشد. در پژوهش حاضر نیزبه بررسی نحوه گذران اوقات فراغت معلمان شهر یزد با تاکید بر فعالیت های ورزشی و ارتباط آن با فرسودگی شغلی در سال تحصیلی93-92 می پردازد.

5-2- خلاصه تحقیق

زمان به عنوان بعدی از حیات اجتماعی می تواند زمینه ساز و بستر مهمی برای الگو ها ومناسبات اجتماعی باشد. در عصر تکنولوژی امروزی نیز زمان و مدیریت صحیح زمان به بخش لاینفک زندگی اجتماعی انسان بدل شده است. اوقات فراغت نیز به عنوان بخشی از زمان که متعلق به انسان می باشد، یک پدیده ی فرهنگی و اجتماعی محسوب می شودکه استفاده بهینه و بجا از آن می تواند در زندگی انسان نقش بسیار مهمی را ایفا کند. در این راستا غنی سازی اوقات فراغت در راستای تقویت هویت دینی، ملی و فرهنگی و توسعه ی آگاهی ها باید در رأس برنامه ریزی های اوقات فراغت قرار بگیرد. محقق در این پژوهش به بررسی نحوه گذران اوقات فراغت معلمان یزد پرداخت.

از آنجایی كه این تحقیق در پی دستیابی به ویژگی هایی است كه محقق درآن ویژگی ها هیچگونه دخالت وتغییری ایجاد نمی‌كند وهدف اصلی صرفاً توصیف وضعیت موجود در میان دانش آموزان می باشد درنتیجه، تحقیق حاضر از نوع توصیفی –پیمایشی است. لذا از بین 3934 نفر معلمان شهر یزد در سال تحصیلی1393-1392 تعداد 600 نفر به صورت خوشه ای در شهر و روستا به عنوان نمونه انتخاب گردیده و پرسشنامه محقق ساخته ای که روایی آن توسط متخصصین تربیت بدنی تأیید گردیده و پایایی آن 81 درصد مشخص گردیده بین معلمان توزیع و پس از تکمیل شدن جمع آوری گردید و با استفاده از نرم افزار spssمورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت ونتایج زیر بدست آمد. 1-معلمان شهر یزد در گروه سنی 31تا 40 سال با 47 درصد بیشترین ودر گروه سنی 51 سال به بالا کمترین درصد را به خود اختصاص دادند.درضمن گروه سنی 30 سال به پایین با 7 درصد و 41 تا 50 سال با 40 درصد در نمونه آماری این تحقیق موردمطالعه قرار گرفتند.

2-سابقه کاری معلمان بیشتر از 20 سال با 54 درصد بیشترین ومعلمان کمتر از 10 سال با 11 درصد نمونه گیری شده اند . در ضمن معلمان با سابقه کاری 10 تا 20 سال 35 درصد از نمونه را به خود اختصاص دادند. 3-میزان تحصیلات معلمان در مقطع کاردانی و کارشناسی با 80 درصد بیشترین و تا مقطع دیپلم با تنها یک درصد کمترین می باشد. 4-وضعیت سلامتی معلمان با 89 درصد سلامتی کامل بیشترین و 1درصد ناتوانی جسمانی کمترین نمونه را به خود اختصاص دادند.

در ضمن 2/9درصد از معلمان دارای بیماری مزمن می باشند. 5-معلمان زن با 59 درصد و معلمان مرد با41 درصد مورد نمونه گیری قرار گرفتند. 6-معلمان متاهل با 90 درصد بیشترین و معلمان مجرد با 9 درصد می باشند. 7- معلمانی که در شبانه روز 3 تا 4 ساعت با 40 درصد بیشترین و معلمانی که بیش از 5 ساعت اوقات فراغت دارند با 3/11 درصد کمترین می باشند.قابل ذکر است که 34 درصد از معلمان 2 ساعت اوقات فراغت دارند و 4/14 درصد از آنها عنوان نمودند که اوقات فراغت ندارند. 8- فعالیت معلمان در زمان اوقات فراغت به ترتیب اولویت در درجه اول با 7/36 درصد به تماشای تلویزیون و سپس مطالعه با 4/18 درصد و رسیدگی به وضعیت فرزندان با 3/16 درصد کمترین می باشد. 9-در حال حاضر معلمان از نحوه اوقات فراغت خود با 49 درصد کمی راضی هستم بیشترین و 28 درصد راضی نیستم کمترین رضایت را دارند.

در ضمن 23 درصد از نحوه گذراندن اوقات فراغت خود راضی هستند. 10-اکثرمعلمان با 3/65 درصد به فعالیت های ورزشی در طول هفته می پردازند و 7/34درصد در فعالیت های ورزشی شرکت نمی کنند. 11-تعداد روزهای فعالیت ورزشی در هفته برای معلمان با 5/41 درصد فقط یک روز در هفته ،بیشترین و هر روز صبح ورزش کردن با 3/12درصد کمترین می باشد. درضمن 3/23 درصد معلمان سه روز در هفته و 8/13 درصد دو روز در هفته ورزش میکنند. 12-اکثر معلمان با 36.4 درصد در منزل و 12.1 درصد در محل کار با کمترین نمونه ورزش می کنند.همچنین 30.3 درصد از معلمان در باشگاه و 21.2 درصد در پارک به فعالیت ورزشی می پردازند. 13-در حال حاضر 5/51 درصد از معلمان در فعالیت ورزشی خود با بیشترین درصد به پیاده روی و سپس با 3/10 درصد به فوتبال و8/8 درصد به ورزش کوهنوردی می پردازند. 14-در صورتی که تمام امکانات فراهم باشد معلمان به ترتیب اولویت، پیاده روی با 7/29درصد و والیبال و شنا با 3/14 درصدبه این ورزشها انتخاب می کنند. 15-به نظر معلمان بیشترین اولویت عامل ورزش کردن به ترتیب با 1/71 درصدبرای حفظ سلامتی و 8/15 درصدبرای تناسب اندام و9/7 درصد برای کاهش فشار روانی است. 16-به نظر معلمان دلیل ورزش نکردن در اوقات فراغت به ترتیب اولویت کمبود وقت با 6/48 درصد وسپس بی حوصلگی با 7/29 درصد و کمبود امکانات با 6/17 درصد بیشترین انتخاب بودند. 17-فرسودگی شغلی در بعد خستگی هیجانی در حد پایین با 2/72 درصد بیشترین و درحد بالا با 8.2 درصد کمترین می باشد. 19-فرسودگی شغلی در بعد کفایت شخصی در حد پایین با 4/47 درصد بیشترین و در حد بالا با 21.2 درصد کمترین می باشد. 20-فرسودگی شغلی در بعد مسخ شخصیت در حد پایین با 86.3درصد بیشترین و در حد بالا با 2/3درصد کمترین می باشد.

5-3- بحث و نتیجه ‏گیری

در این قسمت یافته‏های حاصل از پژوهش به تفكیك سئوالات تحقیق به شرح ذیل ارائه می‏گردد:

وضعیت اوقات فراغت معلمان شهر یزدچگونه است؟ نتایج به دست آمده از جدول (4-7) نشان می دهد،مدت زمان اوقات فراغت اکثر پاسخ دهندگان(40.2 درصد) بین 3 تا 4 ساعت در شبانه روز می باشد. و تنها 3/11 درصد بیش از 5 ساعت در شبانه روز اوقات فراغت دارند. قابل ذکر است که 34 درصد از معلمان 2 ساعت اوقات فراغت دارند و 4/14 درصد از آنها عنوان نمودند که اوقات فراغت ندارند. در مقایسه با پژوهش خلیل زاده امینیان(1377) که میانگین اوقات فراغت معلمان را4/3میباشد وتحقیق محسنی (1379)که اوقات فراغت مردم ایران را بین 3تا 4 ساعت بیان کرده و تحقیق تندنویس (1381)که ميزان اوقات فراغت زنان ایران روزانه آنان 3.8 ساعت مي باشد هماهنگی داشته است.نتیجه جدول (4-8) که میزان اولویتهای اول انتخاب شده برای هر فعالیت توسط معلمان است نشان می دهد، بیشترین اولویت مربوط به تماشای تلویزیون، با 7/36درصد سپس مطالعه با 4/18 درصد و سومین انتخاب مربوط به رسیدگی به وضعیت درسی فرزندان با 3/16درصد است این سه مورد، به ترتیب مهمترین فعالیت معلمان در اوقات فراغتشان است.در مقایسه با تحقیق تندنویس (1381) که تماشاي تلويزيون با ميانگين 132 دقيقه بالاترين فعاليت فراغتي زنان را تشكيل مي دهد و تحقیق (کریمیان وهمکاران،1389) بیشترین فعالیت در اوقات فراغت کتابداران،تماشای تلویزیون و کمترین آن رفتن به سینما و تئاتر و انجام کارهای فردی بود.

و تحقیق محسنی (1379) تماشای تلویزیون را بیشترین فعالیت در اوقات فراغت مردم ایران بیان میکند.و یك زمینه یابی ملی در آمریكا نشان داده که معروفترین فعالیت اوقات فراغت، تماشای تلویزیون است كه بطور متوسط، بزرگسالان تقریباً 25 ساعت در هفته به آن مبادرت می‏ورزندهماهنگی دارد.و با تحقیق میرهاشمی و همکاران (1386) عمده ترین شیوه گذران اوقات فراغت بودن در کنار خانواده بود تفاوت دارد.نتایج به دست آمدهاز جدول (4-9) نشان می‌دهد معلمان از نحوه اوقات فراغت خود با 49 درصد تاحدودی راضی هستم بیشترین و 23 درصد راضی هستند کمترین رضایت را دارند.در ضمن 28 درصد از نحوه گذراندن اوقات فراغت خود راضی نیستند.در مقایسه با تحقیق صدا و سیمای مركز تبریز(1365)که 28 درصدجوانان از نحوه گذراندن اوقات فراغت خود ناراضی، 40درصد تا حدودی راضی و مابقی كاملاً راضی هستند.

در تحقیق تندنویس (1381) زنان ایرانی يك چهارم آنان از نحوه گذران اوقات فراغت خود راضي هستند.تقریبا هماهنگی دارد. آیاتفاوتی بین نحوه گذراندن اوقات فراغت و اطلاعات جمعیت شناختی (سن، سطح تحصیلات، جنس وضعیت تاهل، سابقه خدمتی) وجود دارد؟ در مورد اطلاعات دموگرافیک جدول (4-1) نشان می دهد معلمان شهر یزد در گروه سنی 31تا 40 سال با 47 درصد بیشترین ودر گروه سنی 51 سال به بالا کمترین درصد را به خود اختصاص دادند.درضمن گروه سنی 30 سال به پایین با 7 درصد و 41 تا 50 سال با 40 درصد در نمونه آماری این تحقیق موردمطالعه قرار گرفتند.همچنین نتایج جدول (4-2)نشان می دهد سابقه کاری معلمان بیشتر از 20 سال با 54 درصد بیشترین ومعلمان کمتر از 10 سال با 11 درصد نمونه گیری شده اند . در ضمن معلمان با سابقه کاری 10 تا 20 سال 35 درصد از نمونه را به خود اختصاص دادند.

نتایج به دست آمده از جدول (4-3) نشان می دهدمیزان تحصیلات معلمان در مقطع کاردانی و کارشناسی با 80 درصد بیشترین و تا مقطع دیپلم با تنها یک درصد کمترین می باشد.نتایج جدول (4-4)نشان می دهدوضعیت سلامتی معلمان با 89 درصد سلامتی کامل بیشترین و 1درصد ناتوانی جسمانی کمترین نمونه را به خود اختصاص دادند.در ضمن 2/9 درصد از معلمان دارای بیماری مزمن می باشند.نتایج به دست آمده از جدول(4-5) نشان می دهد معلمان زن با 59درصد و معلمان مرد با41 درصد مورد نمونه گیری قرار گرفتند. نتایج جدول (4-6)در مورد وضعیت تاهل معلمان نشان می دهدمعلمان متاهل با 90 درصد بیشترین و معلمان مجرد با 9 درصد می باشند. از آنجایی که مهمترین فعالیت¬های انتخاب شده معلمان در اوقات فراغتشان به ترتیب تماشای تلویزیون، مطالعه و رسیدگی به وضعیت درسی فرزندان بوده است، لذاتفاوتی بین این سه فعالیت را با اطلاعات جمعیت شناختی بررسی می¬کنیم.

برای بررسی تفاوت فوق، از آماره آزمون خی- دو استفاده می‌شود که در صورتی که مقدار معناداری آزمون کمتر از 0.05 باشد وجود ارتباط را نتیجه می¬دهد. در غیر اینصورت عدم تفاوت را نتیجه می¬دهدنتایج به دست آمده از جدول (4-10) نشان می دهد ، تنها بین تماشای تلویزیون به عنوان فعالیتی که معلمان در اوقات فراغت شان به آن می¬پردازند و سابقه کاری معلمان ارتباطی وجود دارد و تماشای تلویزیون با سایر متغیرهای جمعیت شناختی تفاوتی ندارد.و نتیجه جدول (4-11) نشان می دهد ، بین مطالعه به عنوان فعالیتی که معلمان در اوقات فراغتشان به آن می-پردازند و هیچ کدام از متغیرهای جمعیت شناختی تفاوتی وجود ندارد.

می¬دهدنتایج به دست آمده از جدول (4-12) نشان می‌دهد ،تنها بین رسیدگی به وضعیت درسی فرزندان به عنوان فعالیتی که معلمان در اوقات فراغت شان به آن می¬پردازند و جنسیت تفاوت معناداری وجود دارد و با سایر منغیرهای جمعیت شناختی تفاوتی وجود ندارد.در مقایسه با تحقیقات پیشین تندنویس (1381) که فقط بین سطح تحصیلات و تعداد فرزندان ارتباط معناداری مشاهده شد.در تحقیق توکلی و همکاران(1385) در یک مرکز نظامی ،بین سطح فعالیت جسمانی و آگاهی و جنس ( ارتباط معناداری مشاهده گردید. ولی بین سطح فعالیت جسمانی با نوع شغل ،سن و تحصیلات کارکنان این ارتباط معنادار نبود.و یافته های میرهاشمی و همکاران (1386) که بین متغیرهای جنس ،وضعیت تاهل ومیزان درآمد کارکنان دانشگاه آزاد باشیوه های گذران اوقات فراغت رابطه معنادار وجود دارد.

و بین متغیرهای سن ،سطح تحصیلات و اندازه واحد دانشگاهی رابطه معناداری وجود ندارد. محسنی(1379) در تحقیق خود اظهار داشت که مردان بیشتر از زنان به مطالعه می پردازند.که با تحقیق حاضر تفاوت دارد. با توجه به جدول شماره (4-10)و (4-11)و (4-12) که مهمترین فعالیت¬های انتخاب شده معلمان در اوقات فراغتشان به ترتیب تماشای تلویزیون، مطالعه و رسیدگی به وضعیت درسی فرزندان بوده است.

تنها بین رسیدگی به وضعیت درسی فرزندان به عنوان فعالیتی که معلمان در اوقات فراغتشان به آن می‌پردازند و جنسیت ارتباط معناداری وجود دارد.و بیانگر آن است که معلمان زن بیشتر از معلمان مرد به وضعیت درسی فرزندان رسیدگی می کنند. یافته های میرهاشمی و همکاران (1386) نشان داد که بین متغیرهای جنس ،وضعیت تاهل ومیزان درآمد باشیوه های گذران اوقات فراغت رابطه معنادار وجود دارد.و بین متغیرهای سن ،سطح تحصیلات و اندازه واحد دانشگاهی رابطه معناداری وجود ندارد.

به علاوه،عمده ترین شیوه گذران اوقات فراغت بودن در کنار خانواده بود .صدا و سیمای مركز تبریز(1365) در تحقیقی خود چنین اظهار داشت که اوقات فراغت مردان بیش از زنان است 3-معلمان شهر یزد به چه میزان به فعالیت های ورزشی می پردازند؟

نتایج به دست آمده از جدول (4-13) نشان می دهد اکثرمعلمان با 3/65 درصد به فعالیت های ورزشی در طول هفته می پردازند و 7/34 درصد در فعالیت های ورزشی شرکت نمی کنند.در مقایسه با تحقیقات خلیل زاده امینیان(1377) 60 درصد ازمعلمین از ساعات فراغت روزانه،به انجام فعالیت های ورزشی اختصاص می دهند.و تندنویس (1380) ورزش اولین فعالیت مورد علاقه مردم است و 60 درصد مردم ورزش می کنندو بین میزان اوقات فراغت و رضایت مندی از گذران آن و پرداختن به ورزش رابطه معناداری وجود داشته است. ومحسنی نیک (1385) اظهار داشت حدود 55 درصد دانشجویان علاقمندند اوقات فراغت خود را صرف فعالیت ها ورزشی نمایند .

حدود 45 درصد دانشجویان که فعالیت ها ورزشی دارند هرگز اضطراب ندارند . همچنین حدود 46 درصد دانشجویانی که فعالیت ورزشی دارند هرگز افسردگی ندارند. به عبارتی ورزش‌ها از همه کمتر اضطراب و افسردگی دارند.هماهنگی وجود دارد. همچنین در مقایسه یافته‌های تحقیق امیرتاش و همکاران (1383) نشان می دهند،62درصد از کارکنان اصولا ورزشکار نیستند و حدود 80 درصد از آنها از توانایی شخصی و یا امکانات فراغتی دانشگاه ،استفاده کافی نمی کنند. ولی بیشتر از 90 درصد از آزمودنی ها ،این گونه فعالیت ها را رای سلامتی جسم و روان ،همچنین ارتقای روحیه همکاری در محیط کار خیلی ضروری یا ضروری می دانند تفاوت قابل ملاحظه ای وجود دارد.نتایج جدول (4-14) نشان می دهد تعداد روزهای فعالیت ورزشی در هفته برای معلمان با 5/41 درصد فقط یک روز در هفته ،بیشترین و هر روز صبح ورزش کردن با 3/12 درصد کمترین می باشد. درضمن 3/32 درصد معلمان سه روز در هفته و 8/13 درصد دو روز در هفته ورزش می کنند.

کاربرد این مطلب:

نقد پایان نامه، آموزش روش تحقیق، منبعی برای فصل دوم پایان نامه، استفاده در بیان مسئله و پیشینه تحقیق و پروپوزال، استفاده در مقاله علمی پژوهشی، استفاده در تحقیق و پژوهش ها، استفاده آموزشی و مطالعه آزاد، آشنایی با اصول روش تحقیق دانشگاهی