دانلود پایان نامه روانشناسی با موضوع هوش هیجانی و ویژگی های شخصیتی

بخش هایی از فصل پنجم این پایان نامه:

مقدمه:

تحقیق حاضر از نوع توصیفی ـ همبستگی می باشد که به بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی(نئو) و هوش هیجانی با تخلفات رانندگی رانندگان اتوبوس های بین شهری شرکت های مسافربری شیراز پرداخته است. در این فصل ابتدا خلاصه پژوهش و سپس بررسی و تبیین فرضیه های پژوهش و سرانجام پیشنهادها و محدودیت های پژوهش ارائه می گردد.

خلاصه : هدف از پژوهش حاضر بررسی و تبیین نقش پیش بینی کنندگی ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی در رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس بین شهری شیراز بود که تعداد 202 نفر از رانندگان جامعه آماری(تقریبا 1200 نفر) به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه های شخصیت، هوش هیجانی و رفتار رانندگی مورد سنجش قرار گرفتند و یافته های آماری در قالب آمار توصیفی(همبستگی پیرسون) و استنباطی (رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس یکراهه) مورد بررسی قرار گرفت که نتایج زیر بدست آمد:

1-از بین ابعاد ویژگی های شخصیتی، تنها بعد وظیفه شناسی پیش بینی کننده منفی رفتار رانندگی است و متغیرهای پنجگانه شخصیت مجموعا 9 درصد از واریانس کل متغیر رفتار رانندگی را پیش بینی می کنند.

2- از بین مولفه های هوش هیجانی، بعد خودآگاهی به طور منفی و معنادار پیش بینی کننده رفتار رانندگی می باشد و مولفه های هوش هیجانی در مجموع قادرند 21 درصد از واريانس كل متغير رفتار رانندگی را تبيين كنند.

3-بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به سن تفاوت وجود دارد و رانندگان رده سنی 20 تا 30 رفتار رانندگی بالاتری را نسبت به رانندگان رده سنی 50 سال به بالا گزارش کرده اند.

4- بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به سابقه کار تفاوت وجود ندارد.

5- بین رفتار رانندگی رانندگان خویش فرما و سایر رانندگان تفاوت وجود دارد؛ بدين ترتيب كه در متغیر رفتار رانندگی تفاوت به نفع گروه رانندگان خویش فرما معنادار بوده است.

6- بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به تحصیلات تفاوت وجود ندارد.

بحث و نتيجه‌گيري پيرامون نتايج تحليل

يافته اول:

فرضیه اول: ویژگی های شخصیتی، رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس را پیش بینی می کنند.

بر اساس نتایج بدست آمده از جدول 4-5، يافته اول اين پژوهش حاكي از آن بود که تنها بعد وظیفه شناسی پیش بینی کننده منفی رفتار رانندگی است و متغیرهای پنجگانه شخصیت مجموعا 9 درصد از واریانس کل متغیر رفتار رانندگی را پیش بینی می کنند.

اين يافته‌ پژوهش با نتايج تحقیقات انجام گرفته شده از جمله تحقیقات عریضی و براتی(1390)، شفايي و همکاران(1389)، بهادری(1389)، موسوي(1388)، حق شناس و همکاران(1387)، واندرليندن، تيژوسيز و پتريدز(2013)، ورتمن و وود(2012)، همايوني(2011)، سامر و همكاران(2005) و ايورسين و همكاران(2002) همخواني دارد.

در تبیین این یافته که بعد وظیفه شناسی شخصیت پیش بینی کننده منفی رفتار رانندگی است می توان چنین اظهار داشت که؛ وظیفه شناسی عبارتست از کنترل خود و چنین فردی تمایل به منظم بودن، کارا بودن، قابلیت اعتماد و اتکا، خود نظم بخشی، پیشرفت مداری، منطقی بودن و آرام بودن دارد. بنابراین بدیهی است که راننده ای با چنین ویژگی شخصیتی دارای رفتار رانندگی مثبت می باشد و از سطح مجموعه رفتارهاي منفي در رانندگي از قبیل تخلفات و اشتباهات کاسته خواهد شد.

همچنین با توجه به ارتباط مثبت بین برونگرایی و رفتار رانندگی مثبت، می توان به این نکته اشاره کرد که ویژگی های افراد برونگرا این می باشد که در ایجاد روابط با دیگران موفق ترند، اجتماعی، جسور و معاشرتی اند، که با ویژگی های رفتار رانندگی مثبت همخوان و در یک راستا می باشد. همچنین ارتباط منفی بین بعد وظیفه شناسی و رفتار رانندگی را چنین می توان تبیین نمود که افراد وظیفه شناس دارای شخصیتی دقیق، متمایل به نظم و انجام کامل وظیفه دارند و در انجام کارها نیز بیشتر احساس مسئولیت می کنند که این خصایص پیش بینی کننده منفی رفتار رانندگی(اشتباهات، تخلفات و...) می باشد(حق شناس، 1385). بحث و نتيجه‌گيري پيرامون نتايج تحليل يافته دوم: فرضیه دوم: مولفه های هوش هیجانی، رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس را پیش بینی می کنند.

بر اساس نتایج بدست آمده از جدول 4-6، يافته دوم اين پژوهش حاكي از آن بود كه بعد خودآگاهی به طور منفی و معنادار پیش بینی کننده رفتار رانندگی می باشد. همچنين يافته هاي جدول فوق نشان مي دهد كه مولفه های هوش هیجانی در مجموع قادرند 21 درصد از واريانس كل متغير رفتار رانندگی را تبيين كنند. اين يافته‌ پژوهش با نتايج تحقیقات انجام گرفته شده توسط همايوني(2011) و واندرليندن، تيژوسيز و پتريدز(2013) همخوانی دارد. واندرليندن، تيژوسيز و پتريدز(2013) طی پژوهش خود با عنوان نقش 5 عامل كلي شخصيت و هوش هيجاني بر میزان تخلفات رانندگی به اين نتيجه رسيدند كه همپوشي قابل توجهي بين هوش هيجاني و ويژگي هاي شخصيتي در بروز تخلفات رانندگی وجود دارد. در تبیین این یافته که بعد خودآگاهی پیش بینی کننده رفتار رانندگی است چنین می توان چنین اظهار داشت که «خودآگاهي» توانايي شناخت خود و آگاهي از خصوصيات، نقاط ضعف و قوّت، خواسته‌ها، ترسها و انزجارهاست.

بنابراین رانندگانی که خودآگاهی بالایی دارند از نقاط ضعف و قوت خود به خوبی آگاهند و در نتیجه بسیار محتاطانه و محافظه کارانه عمل می کنند؛ این افراد به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام گذاشته و از اصول تخطی نمی کنند، در نتیجه رفتار رانندگی و سطح اشتباهات، خطاها و لغزش ها در آنها بسیار پایین می باشد.

بررسي سوالات پژوهش:

بحث و نتيجه‌گيري پيرامون نتايج تحليل يافته سوم: سوال اول: آیا بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به سن تفاوت وجود دارد؟

بر اساس نتایج بدست آمده از جدول 7 فصل چهارم، يافته سوم اين پژوهش حاكي از آن بود كه بین گروه های سنی در متغیر رفتار رانندگی تفاوت معنادار وجود دارد. به منظور پیگیری بیشتر این تفاوتها آزمونهاي تعقیبی توکی اجرا شد. نتایج جدول 4-8 ، نیز نشان داد که رانندگان رده سنی 20 تا 30 سال رفتار رانندگی بالاتری را نسبت به رانندگان رده سنی 50 سال به بالا گزارش کرده اند. تاکنون در راستای این سوال پژوهش حاضر مطالعه ای بدست نیامد.

در تبیین این یافته پژوهش حاضر احتمالا چنین می توان اذعان نمود که گروه رانندگان دارای رده سنی بین 20 تا 30 سال جوانترین قشر رانندگان را تشکیل می دهند و از آنجا که این گروه به تازگی گواهینامه پایه یک خود را گرفته اند و مدت زمان زیادی نیست که در حال رانندگی در بین استانها می باشند، لذا نسبت به دیگر رانندگان در رده های سنی بالاتر از جمله رانندگان بالای 50 سال از تجربه، مهارت و کارایی پایینی برخوردار می باشند و در نتیجه نسبت خطاها، لغزشها و سطح اشتباهات آنها به مراتب بیش از سایرین می باشد و نمره آنها در رفتار رانندگی به مراتب بالاتر از دیگران است.

همچنین در تبیین این یافته پژوهش حاضر نیز می توان اذعان نمود که گروه رانندگان دارای رده سنی بین 20 تا 30 سال احتمالا از هیجان بالاتر و کنترل نشده تری نسبت به رده سنی 50 سال برخوردار هستند، لذا رفتار رانندگی ناپخته آنها زیاد دور از ذهن نیست. بحث و نتيجه‌گيري پيرامون نتايج تحليل يافته چهارم: سوال دوم: آیا بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به سابقه کار تفاوت وجود دارد؟

نتایج جدول 4-9 ، تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد که بین رانندگان با سوابق کاری مختلف در متغیر رفتار رانندگی تفاوت معنادار وجود ندارد. تاکنون در راستای این سوال مطالعه ای بدست نیامد. در تبیین این یافته پژوهش حاضر احتمالا چنین می توان اذعان نمود؛ از آنجا که مقوله رانندگی با جان و مال انسانها سرو کار دارد و رانندگان مسئول سالم به مقصد رساندن مسافرین می باشند لذا سابقه کاری کم یا زیاد در بین رانندگان سبب نمی شود تا آنها جان و مال خود و سایرین را به خطر بیندازند و به رفتارهای خلاف قوانین عمل کنند و سبب لغزش، اشتباه یا خطای عمدی گردند.

بحث و نتيجه‌گيري پيرامون نتايج تحليل يافته پنجم:

سوال سوم: آیابین رفتار رانندگی رانندگان خویش فرما و سایر رانندگان تفاوت وجود دارد؟ با توجه به نتایج جدول دهم فصل 4؛ آزمون t نشان داد که تفاوتهاي رفتار رانندگی در بین رانندگان خویش فرما و سایر رانندگان معنادار است؛ بدين ترتيب كه در متغیر رفتار رانندگی تفاوت به نفع گروه رانندگان خویش فرما معنادار بوده است. در راستای این سوال مطالعه ای بدست نیامد.

این یافته پژوهش حاضر نشان داد که صاحب اختیار بودن یا نبودن وسیله نقلیه در میزان رفتار رانندگی رانندگان تاثیر دارد. لذا در تبیین این یافته پژوهش حاضر احتمالا چنین می توان اذعان نمود؛ سایر رانندگان که مالک وسیله نقلیه نیستند و خود را امانت دار به حساب می آورند در حفظ، نگهداری و سالم ماندن و درست رانندگی کردن و ملاحظه کار بودن جوانب احتیاط را رعایت می کنند تا مبادا پیامدهای ناشی از بی مبالاتی و اهمال کاری در زمینه رانندگی و قوانین گریبانگیر آنها شود، به همین خاطر میزان خطاها، لغزش ها و اشتباهات آنها بسیار پایین تر از رانندگانی است که خود مالک وسیله نقلیه هستند و تا حدودی به دلخواه خود رانندگی و رفتار می کنند، همچنین رانندگان مالک از وضعیت مالی بهتری نسبت به رانندگانی که ماهیانه حقوق دریافت می کنند برخوردارند و دغدغه مالی آنچنانی ندارند؛ بنابراین امکان دارد به مانند سایر رانندگان جوانب احتیاط را رعایت نکنند.

بحث و نتيجه‌گيري پيرامون نتايج تحليل يافته ششم: سوال چهارم: آیا بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به تحصیلات تفاوت وجود دارد؟

نتایج جدول 4-11؛ آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد که مقدارF برای متغیر رفتار رانندگی معنادار نیست. این یافته حاکی از آن است که بین گروه های تحصیلی در متغیر رفتار رانندگی تفاوت معنادار وجود ندارد. در راستای این سوال پژوهش حاضر مطالعه ای مشاهده نشد. در تبیین این یافته پژوهش حاضر نیز احتمالا چنین می توان اذعان نمود؛ از آنجا که مقوله رانندگی با جان و مال انسانها سرو کار دارد، وظیفه رانندگان نیز همانطور که قبلا بحث شد حفاظت و حراست از جان و مال مسافرین می باشد و این قضیه ارتباط چندانی احتمالا با سطح سواد، دانش و معلومات علمی ندارد.

محدودیت های پژوهش:

1-به رغم آنکه این پژوهش از تعداد نمونه قابل قبولی برخوردار بود و از منابع صحیحی به گردآوری داده ها پرداخت اما ماهیت این تحقیق که از نوع همبستگی است امکان تبیین علّی را فراهم نمی کند.

برای تأیید نقش علّی عوامل و متغیرها، نیاز به تحقیق طولی در این زمینه وجود دارد.

2-علی رغم آنکه آزمون های بکار رفته در این تحقیق از ثبات درونی و پایایی خوبی هم در تحقیقات انجام شده در خارج از ایران و هم در ایران برخوردارند و تحت یک بررسی مقدماتی قرار گرفته و اصلاح شده اند، لزوم تنظیم پرسشنامه در زمینه بررسی شخصیت رانندگان، هوش هیجانی و رفتار رانندگی آنها بر اساس وضعیت فرهنگی و اجتماعی رانندگان ایرانی احساس می گردد.

3-محدودیت مربوط به ابزار اندازه گیری و شیوه نمونه گیری.

4- عدم شناخت و آگاهی نسبت به اهمیت پژوهش در زمینه متغیرها در بین برخی از رانندگان.

5-محدود شدن به استفاده از پرسشنامه و مقیاس به عنوان ابزار تحقیق و عدم استفاده از روشهای دیگر مانند مصاحبه و مشاهده و غیره که می توانست بر اعتبار این پژوهش بیافزاید. 6-با توجه به اینکه پرسشنامه را در محیط کار تکمیل نموده اند انتظار تاثیر متغیر های مزاحم از جمله رفت و آمد ارباب رجوع و مراجعین، سر وصدا و.... در تکمیل پرسشنامه دخیل بوده است که با این وجود باید به نتایج پژوهش حاضر با دیده احتیاط نگریست و از تعمیم کلی آن به جوامع دیگر خودداری نمود.

7- تعلل در بازگرداندن پرسشنامه ها توسط برخی از رانندگان. 8-ترس برخی رانندگان در خصوص مطلع شدن دیگران از نظراتشان.

کاربرد این مطلب:

نقد پایان نامه، آموزش روش تحقیق، منبعی برای فصل دوم پایان نامه، استفاده در بیان مسئله و پیشینه تحقیق و پروپوزال، استفاده در مقاله علمی پژوهشی، استفاده در تحقیق و پژوهش ها، استفاده آموزشی و مطالعه آزاد، آشنایی با اصول روش تحقیق دانشگاهی