بیان مساله: نوجوانی دوره انتقال از کودکی به بزرگسالی تعریف شده است که با تلاش جهت رسیدن به اهداف در ارتباط با انتظارات فرهنگی و جهش های رشد اجتماعی، عاطفی و جسمانی مشخص می شود (کنی ، 1995). در سال های اخیر مشاهده شده است که شمار زیادی از نوجوانان از مشکلات عاطفی و روانی رنج می برند (هیون ، 1996). آما کشور آمریکا نشان می دهد که 12 تا 22% از نوجوانانی که اختلال روانی دارند، سن پایین تر از 18 سال دارند (بفلر ، 2008).
تحقیقات نشان داده اند که شروع بیماری روانی 50% از بزرگسالان از دوران نوجوانی بوده است (سادوک و همکاران، 2009). مدارس ویژه دانش آموزان سرآمد یا تیزهوش، دارای شرایط خاص پذیرش دانش آموز هستند و این دانش آموزان دارای محیط آموزشی متفاوت نسبت به دانش آموزان مدارس عادی می باشند و چنین عواملی احتمالاً می تواند موجب تفاوت بین ویژگی های روانی دو گروه دانش آموزان شود. جنا آبادی می نویسد: محیط های آموزشی مربوط به دانش آموزان تیزهوش و عادی می تواند در ایجاد ویژگی های روانی تفاوت ایجاد کند و این تفاوت مستقل از جنس می باشد (ریاسی و همکاران، 1391).
در بررسی منابع مختلف در زمینه بهداشت روانی دو دیدگاه کاملا متفاوت در مورد ویژگی های دانش آموزان تیزهوش و عادی ملاحظه می گردد. بکر (1995) اعتقاد دارد که تیزهوشان به دلیل توانایی های شناختی، فهم عمیق تری نسبت به خود و دیگران داشته و بهتر می توانند با فشارها و تعارضات روان شناختی سازگارشوند(حق شناس و همکاران، 1385). در مطالعه ای بر روی دانش آموزان دبیرستان های شهر ارومیه، میزان اضطراب و افسردگی در دانش آموزان مدارس عادی به طور معنی داری بیشتر از تیزهوشان گزارش شده است (آهنگر و همکاران، 2005).
از طرف دیگر برخی معتقدند که افراد تیزهوش در مقایسه با افراد عادی خصوصاً در سنین نوجوانی و بزرگسالی احتمالاً دارای مشکلات عاطفی و روان شناختی بیشتری می باشند، زیرا این افراد به دلیل توانایی های شناختی خود نسبت به تعارضات بین فردی حساس تر بوده و احساس از خود بیگانگی و فشار روانی بیشتری را تجربه می کنند (حق شناس و همکاران، 1385). در مطالعه ای افسردگی و اضطراب در افراد تیزهوش نسبت به افراد دارای هوش معمولی بیشتر گزارش شد (احمد زاده، 1380؛ به نقل از ریاسی و همکاران، 1391). اضطراب به صورت یک اصطلاح کلی تعریف می شود که تنش و برانگیختگی فیزیولوژیکی، درک تهدید و اجتناب رفتاری را در بر می گیرد (ایساسیو و پترمن ، 2001).
اضطراب یکی از رایج ترین اختلالات هیجانی-عاطفی در قرن حاضر است، در نظریه های مختلف روان شناسی از اضطراب به عنوان ریشه مشکلات نام می برند که سرچشمه بسیاری از ترس ها، افسردگی ها و خشونت ها است. حتی در برخی از مطالعات، میزان شیوع اضطراب در دانش آموزان از 10 تا 30 درصد گزارش شده که این برآورد برای دانش آموزان از 10 تا 13 درصد گزارش شده که این برآورد برای دانش آموزان دبیرستانی در ایران، 2/17 گزارش شده است (دادپور و همکاران، 1391). یکی از عواملی که موجب تحریک اضطراب در افراد می گردد هیجان خشم است (کالهون، بکهام و بوسورث ، 2002).
خشم یکی از هیجان های پیچیده انسان و واکنشی متداول نسبت به ناکامی و بد رفتاری است. خشم پاسخ هیجانی شدید به محرومیت و تحریک شدگی است که با افزایش برانگیختگی خودکار و تغییر فعالیت سیستم عصبی مرکزی مشخص می شود(کندال ، 2000). زمانی که اعتماد به نفس و تمامیت فردی مورد تهاجم قرار می گیرد پاسخ طبیعی خشم اتفاق می افتد این احساس عاطفی ناراحت کننده از آزردگی خفیف تا خشم شدید در نوسان می باشد(توماس ، 1998).
شماره 99