کاربرد آزمون مجذور کای یا خی دو دو متغیره در spss با مثال

هنگامی که پاسخ یا فراوانی یک گروه آزمودنی را در سطوح گوناگون دو متغیر تنظیم می کنیم، برای تجزیه و تحلیل آن از آزمون مجذور کای دو متغیری یا آزمون خی دو دو متغیره در spss استفاده می شود.

کاربرد آزمون خی دو دو متغیره در spss

در مثال مربوط به بیماران دیابتی، این بیماران تنها با توجه به یک متغیر یعنی سطوح سه گانه ی وضعیت اجتماعی- اقتصادی شناسایی می شدند.

بنابراین، تصور می شود که برحسب وضعیت اجتماعی- اقتصادی، می توان احتمال ابتلا به بیماری دیابت را تعیین کرد.

حال موقعیتی را تصور کنید که در آن پژوهشگر اعتقاد دارد علاوه بر وضعیت اجتماعی- اقتصادی، جنسیت افراد نیز می تواند احتمال ابتلا به بیماری را تعیین کند؛ به عبارت دیگر، پژوهشگر بر این عقیده است که استفاده ی همزمان از جنسیت و وضعیت اجتماعی- اقتصادی، بهتر از هر کدام از این دو متغیر طبقه ای می تواند احتمال ابتلا به دیابت را مشخص کند.

اگر فراوانی مردان دیابتی در سطوح سه گانه ی اجتماعی- اقتصادی روند متفاوتی نسبت به فراوانی زنان در سطوح سه گانه داشته باشد، به کار بردن این دو متغیر طبقه ای بهتر از تک تک آن ها احتمال ابتلا به بیماری دیابت را نشان خواهد داد.

به طور مثال، اگر فراوانی مردان دیابتی در سطوح اجتماعی- اقتصادی بالا، متوسط و پایین به ترتیب برابر با 30، 50، 70 و برای زنان به ترتیب برابر با 70، 50 و 30 باشد، نقش همزمان جنسیت و وضعیت اجتماعی- اقتصادی در پیش بینی ابتلا به دیابت بسیار مهم خواهد بود، اما اگر فراوانی افراد دیابتی در سطوح سه گانه برای هر دو جنس یکسان باشد، جنسیت کمکی به پیش بینی ابتلا به دیابت نخواهد کرد.

در واقع، آزمون مجذور کای دو بعدی در صورتی معنی دار خواهد بود که میان دو متغیر طبقه ای از لحاظ فراوانی موضوع مورد نظر (در این جا دیابت) یک حالت تعامل را نشان بدهد.

در یک مثال پژوهشی به بررسی کاربرد و ویژگی های آماری آزمون مجذور کای دو بعدی پرداخته می شود.

مثال پژوهشی:

بررسی ارتباط میان جنسیت و وضعیت اجتماعی- اقتصادی بیماران مبتلا به دیابت.

فرضیه ی پژوهشگر:

میان جنسیت و وضعیت اجتماعی- اقتصادی در افراد دوسویه تنظیم شود.

برای آرایش داده های این پژوهش در محیط SPSS، باید دو متغیر تحت عنوان وضعیت اجتماعی- اقتصادی با کدهای 1، 2، 3 و جنسیت با کدهای 1و 2 ایجاد کرد.

در شکل 3 آرایش داده ها برای انجام تحلیل مجذور کای دو بعدی ارائه شده است.


کاربرد آزمون مجذور کای یا خی دو دو متغیره در spss با مثال

 

بعد از وزن دادن متغیر Frequancy که مربوط به فراوانی افراد دیابتی در سطوح متقاطع Sex x SES است، مراحل اجزایی مجذور کای دو بعدی را دنبال کنید.

- از سربرگ Analyze گزینه ی Descriptive ststistics و از انشعاب آن گزینه ی cross tabs را انتخاب کنید.

- یکی از متغیرهای طبقه ای را در جعبه ی : Row (s) و دیگری را در جعبه ی : Column (s) قرار دهید و سپس با کلیک بر گزینه Statistics گزینه ی Chi-Square و گزینه ی Contingency coefficient را علامت دار نمایید.

از کادرهای ارتباطی خارجشوید تا فرمان مجذور کای دو بعدی اجرا شود.


کاربرد آزمون مجذور کای یا خی دو دو متغیره در spss با مثال


کاربرد آزمون مجذور کای یا خی دو دو متغیره در spss با مثال

 

همان گونه که در نخستین جدول از خروجی 3 مشاهده می شود، فراوانی افراد دیابتی در یک جدول متقاطع از لحاظ جنسیت و وضعیت اجتماعی- اقتصادی نمایش داده شده است.

این جدول روند کاملا گوناگونی از فراوانی افراد دیابتی را در سطوح سه گانه ی اجتماعی- اقتصادی برای دو جنس نشان می دهد.

در نخستین سطر از دومین جدول خروجی 3، میزان مجذور کای و سطح معنی داری حاصل از ارتباط میان دو متغیر طبقه ای درج شده است؛ به عبارت دیگر، ارتباط میان Sex × SES با مقدار 32=x2 در سطح 0001/0 >P از لحاظ آماری معنی دار است.

ضریب پیوستگی میان این دو متغیر طبقه ای در نخستین سطر از سومین جدول این خروجی درج شده است.

ضریب پیوستگی برابر با 31/0 و سطح معنی داری آن دقیقا برابر با معنی داری مقدار 32=x2 است.

هرچه ضریب پیوستگی بیشتر باشد، طبیعتا احتمال ابتلا به دیابت را بر حسب دو متغیر طبقه ای بهتر می توان پیش بینی کرد.

هنگامی ضریب پیوستگی در تحلیل مجذور کلی دو بعدی به کار برده می شود که دست کم یکی از متغیرهای طبقه ای دخیل در پژوهش، بیش از دو سطح داشته باشد.

اگر هر دو متغیر طبقه ای دارای دو سطح باشند، مانند جنسیت و وضعیت تاهل، باید برای بررسی ارتباط میان آنها، پس از انجام آزمون مجذور کای از ضریب همبستگی فی کرامر Phi and Cramer’s V استفاده کرد.

در نهایت، تحلیل سی و یکمین مثال پژوهشی نشان می دهد که مردان طبقه ی اجتماعی بالا و زنان طبقه ی اجتماعی پایین بیشتر در معرض ابتلا به دیابت هستند.

برای دریافت متن کامل این مقاله آموزشی بسته آموزش تحلیل آماری با spss را تهیه کنید:

شما با این بسته می توانید تحلیل آماری با spss و amos را کامل و آسان بیاموزید

و قطعا قادر می شوید کارهای آماری را حودتان انجام دهید

چگونه؟

بسته آموزشی تجزیه تحلیل آماری با SPSS و AMOS

از صفر تا صد آموزش  spss

آموزش مباحث اساسی AMOS

آموزش به زبان ساده ، موضوعی و گام به گام همراه با تصویر

33 پکیج (1378 صفحه تصویری)+ به همراه همه مقالات آموزشی این سایت درباره spss

لطفا و خواهشا برای سوال های آماری و رفع اشکال تماس نگیرید

هر آنچه لازم باشد در این بسته آموزشی آمده است.

 


انتخاب جدیدترین موضوعات پایان نامه روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی و انجام تخصصی پروپوزال(دانلود نمونه کار پروپوزال)::

شماره تماس: 09011853901
جهت ارسال سریع پیام در پیام رسان های زیر نام هر یک را لمس کنید.